Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9Vai trò lãnh đạo của Đảng - Nhân tố quyết định mọi thành công

Từ Cách mạng Tháng Tám đến công cuộc đổi mới, phát triển đất nước

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, khẳng định vai trò lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định mọi thành công. Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng theo chủ nghĩa Mác – Lê nin, ngay sau khi ra đời, Đảng đã sớm đề ra đường lối cách mạng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tập hợp lực lượng của toàn dân tộc thực hiện cho kỳ được mục tiêu của cách mạng là giải phóng dân tộc, đem lại độc lập, tự do thật sự cho nhân dân.

Mặc dù trải qua những thăng trầm, chịu tổn thất nặng nề do sự đàn áp, khủng bố khốc liệt của kẻ thù, nhưng Đảng luôn kiên định con đường đã vạch ra, phát động quần chúng nhân dân, từng bước chuẩn bị lực lượng, các bước phát triển của phong trào, đưa ra những hình thức đấu tranh phù hợp, tiến hành khởi nghĩa từng phần và khi thời cơ lớn xuất hiện thì kiên quyết và kịp thời lãnh đạo nhân dân nhất tề đứng lên tiến hành Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

Từ thắng lợi Cách mạng Tháng Tám, tiếp nối kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám, Đảng hoạch định và chỉ đạo thực hiện một cách sáng tạo, tài tình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước với những thắng lợi vẻ vang, mang tầm vóc thời đại, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam - kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Đất nước thống nhất, cùng đi lên chủ nghĩa xã hội với những thuận lợi, nhưng không ít khó khăn, trở ngại, nhất là khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng trở thành sức cản trở lớn cho sự phát triển. Tình hình thế giới cũng có nhiều thay đổi phức tạp, ảnh hưởng không nhỏ đến nước ta. Trong bối cảnh đó, Đảng không nao núng, ngả nghiêng, luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, lãnh đạo đất nước vững vàng tiến về phía trước. Với tinh thần cầu thị, nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, nghiêm túc nhận sai lầm, khuyết điểm, Đảng ta đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, thực hiện chủ trương hội nhập quốc tế. Đại hội lần thứ VI của Đảng (tháng 12/1986) trở thành một dấu mốc lịch sử trên con đường đổi mới toàn diện, đồng bộ, sâu sắc của nước ta.

Chính nhờ có đường lối đúng đắn, đáp ứng được đòi hỏi của thời cuộc, đáp ứng yêu cầu, lợi ích và nguyện vọng của đông đảo nhân dân, tình hình kinh tế - xã hội có sự chuyển biến mạnh mẽ, đất nước từng bước thoát khỏi cuộc khủng hoảng, vững bước đi lên. Từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, Việt Nam đã vươn lên trở thành một nền kinh tế năng động, hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Việt Nam đã trở thành quốc gia có nền kinh tế đứng thứ 4 trong ASEAN, đứng thứ 32 thế giới. Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trên 31 tỷ USD (đến tháng 11/2024)¹. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu xếp hạng 44/132 quốc gia, vùng lãnh thổ. Chỉ số phát triển bền vững (SDGs) xếp thứ 54/166 quốc gia, vùng lãnh thổ².

Đến năm 2025, Việt Nam có gần 80% dân số sử dụng Internet, là một trong những nước có tốc độ phát triển công nghệ tin học cao nhất thế giới, văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, an sinh xã hội được bảo đảm. Liên hợp quốc công nhận Việt Nam là một trong những nước đi đầu trong việc hiện thực hoá các Mục tiêu Thiên niên kỷ³. Năm 2025, GDP bình quân đầu người gấp 25 lần sau 3 thập kỷ. Tuổi thọ trung bình của người dân tăng từ 62 tuổi năm 1990, lên 74,7 tuổi năm 2025. "Tỉ lệ hộ nghèo trung bình mỗi năm giảm khoảng 1,5%; giảm từ 58% theo chuẩn cũ năm 1993 của Chính phủ xuống còn 2,93% và khoảng 1,9%. Chỉ số hạnh phúc tăng 11 bậc, xếp thứ 54/143"⁴.

Xây dựng Đảng xứng đáng là “người cầm lái vĩ đại” trong giai đoạn mới

Trong công cuộc đổi mới ngày nay, Đảng vẫn giữ vai trò quyết định đường hướng phát triển của đất nước, thông qua sự lãnh đạo bằng các đường lối, chủ trương đúng đắn, sáng tạo. Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình đã có nhiều biến chuyển, khác xa so với thời kỳ Cách mạng Tháng Tám năm 1945, khi đất nước đã có bước phát triển mạnh mẽ về kinh tế, xã hội, ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới, vị thế, uy tín quốc tế ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế, mặt bằng dân trí được nâng cao, thì các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước cũng cần có sự điều chỉnh phù hợp để vừa tiếp tục khẳng định sự lãnh đạo của Đảng, vừa nhận được sự đồng thuận cao của toàn dân trong các vấn đề trọng đại của đất nước.

Cách mạng là đổi mới, là sáng tạo. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã thực sự làm đổi thay cơ bản cơ cấu xã hội Việt Nam vốn đã tồn tại hàng thế kỷ, đưa đến một sự đổi đời cho dân tộc và cho mỗi người dân. Tinh thần và bài học của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 về vai trò và sự lãnh đạo của Đảng đã và đang đặt ra yêu cầu cấp thiết phải luôn đổi mới và sáng tạo trong sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới và xứng đáng với vai trò lãnh đạo quyết định, không thể thay thế của Đảng.

Để đạt mục tiêu của kỷ nguyên mới, Đảng cần kiên định tiếp tục đổi mới đồng bộ, toàn diện trên các lĩnh vực của đời sống xã hội với những bước đi, cách làm phù hợp, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa; kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới, coi đó là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng. Đại hội XIII (năm 2021) của Đảng đã khẳng định: “Lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày càng được hoàn thiện và từng bước được hiện thực hóa"⁵ . Theo đó, Đảng cần tiếp tục không ngừng phát triển tư duy lý luận về chủ nghĩa xã hội, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, lãnh đạo toàn dân thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước với bước đi cách làm sáng tạo. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sau 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, đất nước ta đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, toàn diện, làm cho cơ đồ, tiềm lực, vị thế quốc tế của đất nước được nâng lên tầm cao mới. Những thành tựu đó là minh chứng rõ nét cho sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, cho khả năng tự đổi mới, tự chỉnh đốn để phù hợp với tình hình thực tiễn.

Ngày nay, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò lãnh đạo toàn diện, xuyên suốt, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đảng luôn đặt lợi ích của Tổ quốc và nhân dân lên hàng đầu, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, xây dựng Đảng thật sự là đạo đức, văn minh, thật sự tiêu biểu cho trí tuệ, danh dự và lương tâm của dân tộc, của thời đại. Nhân dân tin tưởng và kỳ vọng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện về bản lĩnh chính trị, thống nhất về tư tưởng, cao về văn hóa, đẹp về đạo đức, khoa học về tổ chức, tiêu biểu về cán bộ, xứng đáng là “người cầm lái vĩ đại” đưa dân tộc đi đến bến bờ vinh quang phồn vinh, văn minh hạnh phúc. Tiếp tục vững bước dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng, chúng ta tin tưởng rằng, nhân dân Việt Nam sẽ xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, viết tiếp nên những trang sử vàng trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

“

1 Theo Tổng cục Thống kê năm 2024.
2 Theo Báo cáo của Liên Hợp quốc (UN).
3 Xem: Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đảng, đăng trên Báo Nhân dân, ngày 1/2/2024.
4 Theo báo cáo của Mạng lưới Giải pháp phát triển bền vững của Liên Hợp quốc (UN).
5 Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, T.I, tr.25.

TS Đặng Kim Oanh (Tổng Biên tập Tạp chí Lịch sử Đảng)