Người trồng nhãn thấp thỏm mối lo được mùa, mất giá

Ông Nguyễn Đình Xuyên (chủ vườn nhãn rộng hơn 3ha ở phường Nguyễn Trãi) cho biết: Năm nay, nhờ thời tiết thuận lợi, sản lượng nhãn trong vườn dự kiến tăng gấp đôi so với những năm trước, thu hoạch khoảng 20 tấn. Không chỉ tăng về sản lượng, chất lượng nhãn khá đẹp, mã sáng, quả to, cùi dày, mọng nước.

Với kinh nghiệm trồng nhãn gần 20 năm, ông Xuyên dành nhiều công sức để chăm sóc 3 loại nhãn, gồm: Nhãn Miền Thiết, nhãn siêu ngọt và nhãn Hà Tây. Từ năm 2017, sản phẩm nhãn tại vườn ông Xuyên đạt tiêu chuẩn VietGap. Toàn bộ công đoạn chăm sóc đều được áp dụng khoa học kỹ thuật: Tưới nước tự động, phun thuốc sâu tự động… Do có chất lượng tốt, nhãn của gia đình ông Xuyên thường được xuất khẩu thị trường nước ngoài, như: Anh, Úc, các Tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất... Khoảng 7 - 10 ngày nữa, vườn nhãn nhà ông Xuyên được thu hoạch. Tuy nhiên, giá nhãn đang giảm sâu. Thời điểm hiện tại, giá bán lẻ giảm còn khoảng hơn 10.000 - 15.000 đồng/kg đối với nhãn đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP.

Tương tự, vườn nhãn của gia đình ông Nguyễn Như Quắc (phường Trần Nhân Tông, TP Hải Phòng) rộng 1ha, chủ yếu là nhãn Miền Thiết đang độ sắp được thu hoạch. Vụ mùa này, ông Quắc chủ động xử lý ra hoa, phòng trừ sâu bệnh từ sớm. Thời tiết thuận lợi, áp dụng đúng kỹ thuật nên hầu hết vườn nhãn đều có tỷ lệ đậu quả cao. So với năm trước, năm nay nhãn được mùa hơn. Trong vòng 1,5 tháng tới, ông Quắc dự kiến thu hoạch 20 tấn nhãn.

“Năm trước, giá nhãn dao động khoảng 20.000 - 30.000 đồng/kg. Tuy nhiên, năm nay, giá nhãn đang giảm, kể cả loại nhãn đạt tiêu chuẩn VietGAP và cấp mã vùng như của gia đình tôi. Trong khi đó, các loại nhãn kém chất lượng, không theo quy trình kỹ thuật chỉ 3.000 - 5.000 đồng/kg” - ông Quắc nói.

Theo thống kê, phường Trần Nhân Tông, Nguyễn Trãi của TP Hải Phòng hiện có hơn 700ha nhãn, với sản lượng trung bình khoảng 4.000 tấn/năm. Trong đó, khoảng 190ha trồng nhãn theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, mỗi năm có hơn 1.000 tấn đủ điều kiện xuất khẩu.

Sản lượng lớn, chất lượng tốt là vậy. Tuy nhiên, lâu nay, hầu hết các hộ gia đình phải tự chủ động liên hệ với các mối buôn, cơ sở thu mua từ Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng… để tiêu thụ theo đơn đặt hàng.

Chia sẻ với PV, ông Đặng Nhân Cường - Chủ tịch Hội Nông dân phường Nguyễn Trãi cho biết địa phương hiện có khoảng 150ha nhãn, sản lượng năm nay dự kiến đạt 1,5 - 4 tạ/cây. Trước đây, bà con thường trồng nhãn theo phong trào, cách trồng và chăm sóc chưa được khoa học. Nay được sự chỉ dẫn của các ban ngành cộng với học hỏi kinh nghiệm khoa học kỹ thuật của các địa phương khác, các nông dân đã nhanh chóng bắt nhịp để nâng cao chất lượng sản phẩm nhãn.

Để phát triển quả nhãn thành thương hiệu riêng có của phường Nguyễn Trãi, theo ông Cường cần sự chung tay của nhiều sở, ngành, đơn vị. “Địa phương đang nghiên cứu phương án thành lập mô hình hợp tác xã tập hợp bà con tham gia với sự hỗ trợ của các doanh nghiệp. Khi đó, bà con được định hướng về giống và diện tích trồng, thay đổi cách chăm sóc nhãn trước và sau thu hoạch, áp dụng các hình thức phun thuốc theo công nghệ hiện đại để giảm bớt chi phí nhân công” - ông Cường khẳng định.

Đồng quan điểm trên, bà Nguyễn Thị Khanh - Phó Chủ tịch thường trực phường Nguyễn Trãi cho hay: “Sản phẩm nhãn của phường Nguyễn Trãi nói riêng và Hải Phòng nói chung dù chưa cạnh tranh được với một số địa phương khác nhưng cũng cần tính toán đến việc tìm đầu ra cho sản phẩm. Đây là trăn trở của địa phương bấy lâu nay. Vụ mùa này, giá nhãn giảm sâu, lãnh đạo địa phương đang nỗ lực kết nối với các doanh nghiệp, đơn vị thu mua có uy tín để hỗ trợ bà con. Về lâu dài, chúng tôi sẽ xin ý kiến Sở Nông nghiệp và Môi trường tìm cách bao tiêu sản phẩm, giúp bà con yên tâm canh tác”.

Phương Thanh