Khi nào Thủ tướng được áp dụng biện pháp chưa được luật quy định?

Báo cáo tại phiên họp, ông Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội cho biết, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Tình trạng khẩn cấp (TTKC) với 58 lượt ý kiến.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) và Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách lĩnh vực, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại (UBQPANĐN) đã chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Cơ quan soạn thảo dự án Luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp và các cơ quan hữu quan khẩn trương tập trung nghiên cứu; tổ chức nhiều cuộc họp tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật; tiến hành khảo sát, tọa đàm chuyên sâu để có thêm cơ sở thực tiễn và tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học để tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.

Về các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp (Chương III), theo ông Tới, một số ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng để quy định các biện pháp áp dụng trong TTKC bảo đảm bao quát, tương ứng, phù hợp với các loại TTKC; một số ý kiến đề nghị gộp Điều 13 và Điều 14 cho thống nhất; một số ý kiến đồng tình và đề nghị tiếp tục làm rõ tính hợp lý của việc cho phép Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp chưa được luật quy định, đề nghị nghiên cứu quy định cho phép áp dụng các biện pháp trong TTKC để xử lý các tình huống, sự cố cấp bách khi chưa công bố TTKC.

Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, Thường trực UBQPANĐN đã rà soát, đối chiếu với các luật chuyên ngành, nhất là Luật Phòng thủ dân sự để chỉnh lý các biện pháp áp dụng trong TTKC. Theo đó, nhập nội dung của Điều 13 và Điều 14 dự thảo Luật Chính phủ trình thành Điều 13 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý. Chỉnh lý quy định về thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp mà Luật hiện hành chưa quy định, tại khoản 2 Điều 13, khoản 2 Điều 14 và khoản 3 Điều 15 của dự thảo Luật, Chính phủ trình và bổ sung quy định Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp của TTKC để xử lý các sự cố, tình huống cấp bách khi chưa ban bố TTKC thành 1 điều mới, như quy định tại Điều 12 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.

Ngoài ra, để thể chế hóa Nghị quyết số 66-NQ/TW, tinh thần phân cấp, phân quyền tại Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Thường trực UBQPANĐN đã chuyển quy định tại khoản 2 Điều 25 và quy định tại khoản 4 Điều 10 dự thảo Luật Chính phủ trình thành khoản 3 Điều 9 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý để đảm bảo phù hợp với thẩm quyền được giao của Thủ tướng Chính phủ và việc áp dụng các biện pháp trong TTKC phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị.

Liên quan đến chỉ đạo, chỉ huy và lực lượng thi hành trong tình trạng khẩn cấp, tiếp thu ý kiến ĐBQH, Thường trực UBQPANĐN đã chỉnh lý Điều 25 dự thảo Luật Chính phủ trình theo hướng làm rõ trách nhiệm của các Ban chỉ đạo, chỉ huy quy định trong pháp luật chuyên ngành.

Đối với cứu trợ, hỗ trợ các đối tượng bị ảnh hưởng trong tình trạng khẩn cấp, tiếp thu ý kiến ĐBQH, Thường trực UBQPANĐN đã chỉnh lý nội dung và bố cục của Điều 20 và Điều 22 dự thảo Luật Chính phủ trình, theo đó, chỉnh lý Điều 20 và bổ sung nội dung thành Điều 19 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý; thu hút một số nội dung Điều 20 và Điều 22 dự thảo Luật Chính phủ trình để quy định khái quát về các chính sách hỗ trợ như Điều 20 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với các ý kiến phát biểu, đồng thời giao Uỷ ban Quốc hội, An ninh và Đối ngoại rà soát, chỉnh sửa cho phù hợp với các quy định của pháp luật.

Về Điều 13, theo ông Phương, Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp khác luật, hoặc luật chưa quy định khi được cấp có thẩm quyền đồng ý. "Trong trường hợp cấp có thẩm quyền không họp thì được quyết định và báo cáo cấp có thẩm quyền và Quốc hội trong thời gian sớm nhất", ông Phương nêu rõ.

Việt Thắng