Gian nan nghề biển
Mặc dù đang mùa khai thác đánh bắt trên các ngư trường, nhưng hiện nay rất nhiều tàu cá của ngư dân tạm ngừng hoạt động, neo đậu trên Sông Đốc, xã Sông Đốc - nơi có đội tàu đánh bắt lớn nhất tỉnh Cà Mau.
Chi phí đầu vào tăng cao, sản lượng hải sản sụt giảm, bấp bênh đầu ra cùng với tình trạng thiếu lao động đi biển là những khó khăn mà nhiều ngư dân phải đối mặt. Nhiều tàu cá nằm bờ hoặc hoạt động cầm chừng, ảnh hưởng lớn đến hoạt động khai thác đánh bắt hải sản của tỉnh Cà Mau.
Anh Nguyễn Ngọc Anh - chủ tàu cá Tiến Lên ở ấp 4, xã Sông Đốc cho biết: Làm nghề đánh bắt hải sản gần 20 năm nhưng chưa từng rơi vào cảnh khó khăn như hiện nay. Ngoài việc thời tiết bất lợi, khó lường, thêm chi phí cho chuyến đánh bắt tăng cao, trong khi nguồn lợi và giá thu về lại ít nên các chủ tàu đang hoạt động cầm chừng.
“Ngư trường giờ cạn kiệt, tàu cá của tôi vừa cập cảng sau chuyến đánh bắt dài ngày nhưng sản lượng giảm nhiều so với những năm trước. Hiện nay, dù giá thủy sản có nhích lên so với lúc trước nhưng do sản lượng ít nên tính ra chuyến biển này chỉ lấy lại được vốn, chẳng có lời gì” - anh Ngọc Anh nói.
Ngoài bắt hải sản kém hiệu quả do mất mùa, theo anh Ngọc Anh, hiện tại, nghề đánh bắt thủy sản ở đây đang đối mặt với khó khăn khác đó chính là tình trạng chi phí tăng cao, nhiều chủ tàu thua lỗ. Sản lượng khai thác sụt giảm, kéo theo thu nhập của chủ và bạn tàu cũng giảm xuống. Trước đây, mỗi chuyến ra khơi, bạn tàu được chia phần cả chục triệu đồng, thì nay giảm còn 3 đến 4 triệu đồng, khiến nhiều người bỏ nghề đi biển chuyển sang nghề khác. Để duy trì đội tàu, chủ tàu buộc phải ứng tiền trước cho bạn tàu kể cả lúc tàu tạm dừng hoạt động, do đó. đã xảy ra nhiều trường hợp tạm ứng xong, bạn tàu bỏ việc để lại gánh nặng đè lên vai chủ tàu.
“Cặp tàu đánh bắt xa bờ cần 20 đến 25 lao động, nhưng hiện nay, cố gắng lắm cũng chỉ tìm được 10 đến 12 người cho chuyến biển và bắt buộc chủ tàu phải ứng trước 20 đến 25 triệu đồng/người. Tổng chi phí cho một chuyến ra khơi gần 1 tỷ đồng, chưa biết đánh bắt như thế nào nhưng tiền ứng trước khoảng 250 triệu đồng và không ít “bạn” nhận tiền xong thì bỏ trốn, tìm đến các chủ tàu ở địa bàn khác đang cần lao động đi biển để tiếp tục hành vi lừa đảo. Chủ tàu như chúng tôi vừa bị mất tiền, vừa không đủ lao động cho tàu cá ra khơi. Nhiều chủ tàu ở Sông Đốc vì không có vốn, không tiền ứng cho ngư phủ, buộc phải để tàu nằm bến…” - anh Ngọc Anh nêu thực trạng.
Các lao động đi biển tại Cảng cá Sông Đốc, xã Sông Đốc (tỉnh Cà Mau) chia sẻ, nguyên nhân không tiếp tục đi biển là do làm việc vất vả, thời tiết trên biển ngày càng bất lợi, khó lường, nguy cơ xảy ra tai nạn cao, lại phải thường xuyên xa gia đình. Trong khi đó, thu nhập không ổn định, không đảm bảo trang trải cuộc sống nên họ tìm việc làm khác, có cơ hội phát triển tốt hơn và có thời gian chăm sóc gia đình.
“Trước đây, chủ tàu cá chia tiền sau mỗi chuyến biển theo sản lượng đánh bắt nên thu nhập của ngư phủ khá cao, ổn định. Thời gian gần đây sản lượng khai thác đánh bắt thủy sản giảm, phần lớn chủ tàu thua lỗ hoặc hòa vốn nên thu nhập của ngư phủ giảm sâu khiến nhiều người bỏ nghề, tìm việc làm khác” - chị Trương Thị Kiều - thương lái chuyên thu mua hải sản ở Cảng cá Sông Đốc - chia sẻ.
Ông Nguyễn Văn Thức - Cán bộ phụ trách thủy sản UBND xã Sông Đốc cho biết: Nghề khai thác thủy sản trên biển đang gặp rất nhiều khó khăn, chi phí chuyến biển tăng cao, sản lượng khai thác thấp, nhất là thiếu hụt trầm trọng lao động đi biển. Hiện nay, toàn xã có đội tàu khai thác thủy sản gần 1.150 tàu, thay vì ra khơi đánh bắt, hiện nay có gần 40% tàu cá của xã đang neo đậu tại bến. Dự báo số tàu cá ngừng hoạt động sẽ còn gia tăng do đánh bắt thua lỗ, khó tiếp cận nguồn tín dụng và không tìm được lao động đi biển.