Chùa cổ xuống cấp nghiêm trọng

Chùa Am Trạch, hay còn gọi là chùa Lỗi Sơn, là ngôi chùa cổ có lịch sử hàng trăm năm, mang đậm giá trị văn hóa, tín ngưỡng và lịch sử cách mạng. Ngôi chùa từ lâu đã trở thành nơi sinh hoạt tâm linh, văn hóa của người dân thôn Lỗi Sơn, gắn bó với nhiều thế hệ.

Ngoài giá trị tôn giáo, chùa Am Trạch còn là chứng tích lịch sử cách mạng. Ngày 19/8/1945, trung đội giải phóng quân tỉnh Ninh Bình cùng các trung đội tự vệ và quần chúng cách mạng đã tập trung tại chùa để tiến về giành chính quyền huyện Gia Viễn , sau đó tiếp tục giành chính quyền tỉnh lỵ Ninh Bình vào sáng 20/8/1945. Từ những sự kiện này, chùa được nhà nước công nhận là Di tích lịch sử khu căn cứ cách mạng Quỳnh Lưu, ghi dấu một giai đoạn quan trọng của cách mạng Việt Nam.

Tuy nhiên, qua thời gian, nhiều hạng mục tại chùa Am Trạch đã xuất hiện dấu hiệu xuống cấp. Theo ghi nhận của phóng viên, bên trong chùa, nhiều mảng tường đã nứt toác, mái ngói bị vỡ, mối mọt tại các cột kèo xuất hiện khắp nơi; nhiều phần kết cấu mái và tường bị nghiêng, tách ra so với cột trụ. Nhiều cửa gỗ bên trong chùa hư hỏng nặng, không còn sử dụng được, phải chằng chống tạm thời, khi mưa, nước thấm vào các hiện vật, gây nấm mốc và làm hư hại thêm các phần kiến trúc.

Bà Đinh Thị Lan (65 tuổi, trú thôn Lỗi Sơn) cho biết: Chùa Am Trạch gắn bó với làng từ bao đời, vừa là chốn tâm linh, vừa là chứng tích cách mạng. “Nhìn cảnh chùa xuống cấp thế này, người dân xót xa lắm. Mong chính quyền sớm tu bổ để chùa được đảm bảo nguyên vẹn cho con cháu mai sau” - bà Lan nói.

Hòa thượng Thích Đàm Thuận (70 tuổi, trụ trì chùa Am Trạch) cho biết: Cách đây hơn 10 năm, chùa đã bắt đầu có dấu hiệu xuống cấp. Theo thời gian, các vị trí hư hỏng ngày càng lan rộng khiến tường nhà chùa bị nghiêng, tách khỏi mái gần 30cm. “Khi trời mưa, các hiện vật trong chùa bị ướt, nấm mốc. Để khắc phục tạm thời, chúng tôi lấy tôn gắn lên mái và tường để tránh mưa” – hòa thượng Thích Đàm Thuận chia sẻ.

Được biết, vào năm 2022, UBND xã Gia Phong (cũ) đã có công văn trình gửi UBND huyện Gia Viễn đề xuất tu bổ toàn bộ hạng mục di tích, từ Tam Bảo, nhà Tổ, nhà Mẫu, lầu Cô, lầu Cậu, vườn tháp, nhà Ni, bếp, nhà vệ sinh đến nhà khách, với tổng kinh phí dự kiến hơn 46,2 tỷ đồng nhưng đến nay vẫn chưa nhận được kế hoạch cụ thể.

Ông Đinh Thành Nam - Phó Chủ tịch UBND xã Gia Phong (tỉnh Ninh Bình) cho biết: Trước mắt, để đảm bảo an toàn cho chùa Am Trạch, chính quyền xã đã chỉ đạo Ban Quản lý di tích bắn tôn tạm thời để tránh nước hắt vào trong chùa. Còn về lâu dài, vẫn phải chờ cấp trên phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tu bổ, tôn tạo chùa.

Đình Minh