Biểu thuế thu nhập cá nhân còn 5 bậc, thuế suất cao nhất 35%
Theo phương án của Bộ Tài chính, biểu thuế lũy tiến được rút gọn từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, song mức thuế suất cao nhất vẫn là 35%.
Tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) mới nhất, Bộ Tài chính trình Chính phủ mức thuế tối thiểu 5% tương ứng với thu nhập tính thuế trong tháng là 10 triệu đồng (sau khi giảm trừ gia cảnh, chi phí tính thuế khác). Thuế suất tối đa là 35%, với thu nhập tính thuế trên 100 triệu. Biểu thuế lũy tiến được rút gọn từ 7 bậc xuống còn 5 bậc.
Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hiện hành, biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công gồm 7 bậc thuế: 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30% và 35%.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho biết, qua rà soát cơ cấu biểu thuế hiện nay và nghiên cứu xu hướng cải thiện về mức sống dân cư trong thời gian tới cũng như kinh nghiệm quốc tế, có thể nghiên cứu để cắt giảm số bậc thuế của Biểu thuế hiện nay từ 7 bậc xuống mức phù hợp.
Cùng với đó, xem xét nới rộng khoảng cách thu nhập trong các bậc thuế, đảm bảo điều tiết ở mức cao hơn vào những người có thu nhập ở bậc thuế cao.
Thực hiện theo hướng này sẽ góp phần đơn giản hóa, giảm số bậc thuế nhằm tạo thuận lợi cho công tác kê khai, nộp thuế của người nộp thuế.
Việc sửa đổi Biểu thuế TNCN cần phù hợp với định hướng được đặt ra trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030, đảm bảo phù hợp với bối cảnh kinh tế xã hội, thu nhập và mức sống của người dân và với thông lệ quốc tế góp phần đảm bảo quyền lợi của người lao động, khuyến khích sự phát triển của thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế, vừa đảm bảo nguồn thu cho NSNN.
Trên cơ sở rà soát, Bộ Tài chính đã đề xuất 2 phương án sửa đổi biểu thuế, cắt giảm số bậc từ 7 xuống 5.
Với phương án 1: phần thu nhập tính thuế/tháng: đến 10 triệu đồng thì áp dụng mức thuế suất 5%; trên 10–30 triệu đồng: 15%; trên 30–50 triệu đồng: 20%; trên 50–80 triệu đồng: 30%; trên 80 triệu đồng: 35%
Phương án 2: phần thu nhập tính thuế/tháng đến 10 triệu đồng: 5%; trên 10–30 triệu đồng: 15%; trên 30–60 triệu đồng: 25%; trên 60–100 triệu đồng: 30%; trên 100 triệu đồng: 35%
Cả hai phương án đưa ra đều có ưu điểm là đơn giản, dễ áp dụng, khoảng cách thu nhập giữa các bậc được nới rộng, hạn chế tình trạng nhảy bậc, đồng thời giảm gánh nặng kê khai, quyết toán cho người nộp thuế.
Theo tính toán của cơ quan soạn thảo, với phương án 1, người có thu nhập ở bậc 1 sẽ không bị ảnh hưởng (tuy nhiên với việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh thì cá nhân đang có thu nhập ở bậc 1 đều được giảm thuế); người nộp thuế từ bậc 2 trở lên đều được giảm so với hiện hành.
Ví dụ: cá nhân có thu nhập tính thuế 10 triệu đồng/tháng sẽ được giảm 250 nghìn đồng/tháng; 30 triệu đồng/tháng giảm 850 nghìn; 40 triệu đồng/tháng giảm 750 nghìn; 80 triệu đồng/tháng giảm 650 nghìn.
Với phương án 2, phần lớn cá nhân có thu nhập tính thuế dưới 50 triệu đồng/tháng được hưởng mức giảm tương tự phương án 1. Tuy nhiên, nhóm có thu nhập trên 50 triệu đồng/tháng sẽ được giảm nhiều hơn, đồng nghĩa số thu ngân sách giảm nhiều hơn so với phương án 1.
Quá trình lấy ý kiến của Bộ Tài chính cho thấy, đa số nghiêng về phương án 2. Tuy vậy, cũng có đề xuất giãn khoảng cách thu nhập hơn nữa, hạ mức thuế suất cao nhất xuống 30% hoặc 25%. Song, so với quốc tế, việc duy trì mức trần 35% vẫn được xem là hợp lý.
Bộ Tài chính cũng cho rằng việc điều chỉnh thuế suất theo phương án tại dự thảo, đồng thời với nâng mức giảm trừ gia cảnh, bổ sung các khoản giảm trừ khác (y tế, giáo dục) sẽ khiến mức điều tiết thuế - tỷ lệ nộp thuế trên tổng thu nhập - giảm. Việc này hỗ trợ cho người nộp thuế, nhất là cá nhân có thu nhập trung bình, thấp chuyển sang diện không phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Trong khi đó, mức thuế điều tiết của người có thu nhập cao hơn cũng giảm so với hiện hành.
Ví dụ, cá nhân có một người phụ thuộc, có thu nhập từ tiền lương, tiền công 20 triệu đồng/tháng, hiện hành nộp thuế thu nhập cá nhân 125.000 đồng/tháng, khi thực hiện giảm trừ gia cảnh và biểu thuế theo phương án 2 sẽ không phải nộp thuế.
Nếu thu nhập 25 triệu đồng/tháng thì số thuế phải nộp từ 448.000 đồng/tháng hiện hành, giảm xuống còn 34.000 đồng/tháng (giảm khoảng 92%). Nếu thu nhập 30 triệu đồng/tháng thì số thuế phải nộp từ 968.000 đồng/tháng hiện hành, giảm xuống còn 258.000 đồng/tháng (giảm khoảng 73%)...