Cần xử lý nghiêm hành vi đăng tải thông tin giả nhưng gây hậu quả thật
Trong khi Đảng, Nhà nước, người tiêu dùng… trân trọng những doanh nghiệp làm ăn chân chính, đóng góp vào sự phát triển của đất nước thì một bộ phận người sử dụng mạng xã hội lại đi ngược dòng chảy tích cực ấy, luôn tìm cách hạ thấp doanh nghiệp cùng sản phẩm bằng những thông tin không có thực nhưng lại gây hậu quả thật.
Thông tin giả, hậu quả thật
Tại Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp với chủ đề "80 năm doanh nghiệp đồng hành cùng đất nước", Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, hội nghị là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là dịp để chúng ta nhìn lại chặng đường lịch sử vẻ vang, tri ân và khẳng định những đóng góp lớn lao của doanh nghiệp, doanh nhân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; cùng chia sẻ, lắng nghe, tiếp thu đầy đủ các ý kiến và tiếp tục thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khu vực doanh nghiệp, cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới.
Để có được thành quả trong sản xuất, kinh doanh, không ít doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam đã phải vất vả vượt muôn khó khăn để tìm ra con đường đi phù hợp. Thế nhưng thay vì trân trọng họ cùng những sản phẩm in đậm bàn tay, khối óc của người Việt thì không ít tổ chức, cá nhân lại chỉ thích nói những lời tiêu cực. Nếu như đây là những góp ý thẳng thắn và đúng đắn sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá lại sản phẩm, hướng tới người tiêu dùng một cách trọn vẹn. Nhưng trên thực tế, không ít người lợi dụng mạng xã hội để hạ thấp chất lượng sản phẩm, uy tín của doanh nghiệp bằng những thông tin không có thật, thậm chí là suy diễn và bịa đặt.
Rõ nhất là việc có doanh nghiệp mỗi lần ra mắt sản phẩm ô tô, xe máy, sản phẩm tiêu dùng, điện tử… lập tức nhận được hàng loạt thông tin thiếu tích cực về sản phẩm. Điều đáng nói ở chỗ, người mua và đánh giá về sản phẩm bao giờ cũng có nhận xét cả về mặt tích cực và mặt cần hoàn thiện của sản phẩm và phần lớn hài lòng về sự lựa chọn của mình. Bên cạnh đó, một bộ phận lớn người dùng mạng xã hội nhưng chưa hề sử dụng hay mua xe ô tô, xe máy của doanh nghiệp lại có những nhận xét thiếu khách quan, suy diễn và quy chụp khá nặng nề.

Niềm tự hào khi đất nước có một tập thể lớn lãnh đạo, người lao động cùng chung sức, chung trí tuệ làm ra những sản phẩm đậm chất người Việt bị bỏ qua và thay và đó là không ít nhận xét, đánh giá thiếu tế nhị, đi kèm với đó luôn là những tự ti, làm sao sánh vai được với hàng của các nước khác trên thế giới.
Khi doanh nghiệp càng kín tiếng, lúng túng trong việc bảo vệ mình thì những âm thanh đả phá nhằm vào họ ngày càng nhiều.
Tháng 1/2025, một Tiktoker trên mạng xã hội đã bị Công an TP HCM khởi tố và bắt tạm giam do có những hành vi vu khống, truyền tải thông tin sai sự thật với chủ bệnh viện thẩm mỹ tư nhân. Theo kết quả điều tra, cơ quan điều tra xác định các bài viết và video do cá nhân này đăng trên các trang mạng xã hội để công kích, xúc phạm nhân phẩm của lãnh đạo bệnh viện đều là những thông tin chưa được kiểm chứng, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống ảnh hưởng nặng nề đến danh dự của người lao động và người đứng đầu bệnh viện.
Cách đây không lâu, Tổng Công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) có đơn gửi Bộ Công an, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Nghệ An về một tài khoản Facebook thông tin sai sự thật khi cho rằng Công ty Bia Hà Nội đã chính thức thừa nhận 73% cổ phần công ty đều do nước ngoài nắm quyền. Sau khi công ty bị bán, công nhân người Việt Nam làm việc cho Công ty Bia Hà Nội cũng bị sa thải.
Quá trình xác minh, cơ quan điều tra làn rõ đối tượng đăng tải nội dung hạ thấp uy tín của Habeco chỉ vì muốn những người thân quen chỉ sử dụng loại bia (không phải của Habeco) mà gia đình mình làm đại lý.
Doanh nghiệp cần lên tiếng bảo vệ mình thay vì im lặng
Việc Tập đoàn Vingroup cho biết đã khởi kiện dân sự, trình báo cơ quan chức năng và gửi văn bản tới các đại sứ quán về việc 68 tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đưa thông tin sai sự thật về tập đoàn này trên mạng Internet cho thấy sự im lặng cũng chỉ có giới hạn.
Thống kê của Vingroup thể hiện, 68 tổ chức, cá nhân bị khởi kiện và trình báo là chủ tài khoản của các trang thông tin và trang cá nhân có hành vi xuyên tạc, thông tin sai sự thật về Vingroup, bịa đặt về ông Phạm Nhật Vượng (chủ tịch Vingroup) và một số lãnh đạo cao cấp khác của tập đoàn trên các mạng xã hội như TikTok, Facebook, YouTube...
Luật sư Nguyễn Phương Tuyến, Đoàn luật sư TP Hà Nội đánh giá, chọn phương án ra toà là hình thức minh bạch và bản lĩnh, đề cao Thượng tôn pháp luật. Ở đó các bên có quyền chứng minh những gì mình cho là đúng và phải trả giá với những thông tin, tài liệu, phát ngôn sai sự thật.
Theo luật sư Tuyến, các chế tài xử lý đối với hành vi đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng được quy định tại Điều 8 Luật An toàn thông tin mạng năm 2015 và Điều 9 Luật An ninh mạng năm 2018.
Về chế tài xử phạt hành chính cho các hành vi tung tin sai sự thật trên không gian mạng được nêu rõ tại Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ, cụ thể như:
Điểm a Khoản 3 và điểm a Khoản 5 Điều 100, Nghị định số 15/2020/NĐ-CP quy định, hành vi chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân; chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân sẽ phạt tiền từ 50 triệu đến 70 triệu đồng đối với tổ chức, đoanh nghiệp thiết lập mạng xã hội; bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật đối với hành vi vi phạm và tước quyền sử dụng Giấy phép thiết lập mạng xã hội từ 03 - 06 tháng.
Luật sư Tuyến phân tích tiếp, điểm a, d, Khoản 1 và Khoản 3 Điều 101 làm rõ hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân sẽ bị phạt tiền từ 5 triệu đến 10 triệu đồng đối với cá nhân vi phạm; bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm…
Ở chế tài hình sự, luật sư Hoàng Văn Doãn, Đoàn luật sư TP Hà Nội phân tích, trong 68 tổ chức, cá nhân bị Tập đoàn Vingroup khởi kiện và trình báo nếu có tổ chức, cá nhân sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội vu khống" theo khoản 2 Điều 156 Bộ luật Hình sự. Người phạm tội sẽ bị xử phạt tù từ 1 năm đến 3 năm và có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 10 triệu đến 50 triệu đồng...
Chỉ cần có hành vi đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông những thông tin gây dư luận xấu làm giảm uy tín của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thể bị xử lý về “Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông" theo khoản 1 Điều 288 Bộ luật Hình sự.
Theo luật sư Hoàng Văn Doãn, trong thông báo của mình, Tập đoàn Vingroup đang hướng tới khởi kiện dân sự nhưng nếu chứng minh được những ảnh hưởng, thiệt hại do tổ chức, cá nhân gây ra có dấu hiệu hình sự thì Vingroup hoàn toàn có căn cứ đề nghị cơ quan công an vào cuộc.
“Việc Tập đoàn Vingroup chọn con đường khởi kiện sẽ là lời cảnh tỉnh cho những cá nhân, tổ chức cần cân nhắc, đắn đo khi đăng tải thông tin trên mạng xã hội. Mặt khác, giúp các doanh nghiệp khác thấy rằng, nếu cần thiết thì phương án nhờ pháp luật bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình bao giờ cũng là sự lựa chọn đúng đắn nhất thay vì thoả hiệp hoặc chấp nhận im lặng”, luật sư Doãn nói.