Giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số Cao Bằng

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi còn nhiều khó khăn, tỉnh Cao Bằng đã tập trung khai thác hiệu quả các nguồn lực từ Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, đặc biệt là nội dung phát triển giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho người lao động. Tiểu dự án 3 thuộc Dự án 5 của chương trình chính là “chìa khóa” giúp đồng bào DTTS cải thiện năng lực nghề nghiệp và nâng cao thu nhập.

Tỉnh Cao Bằng đã xây dựng chương trình đào tạo nghề sát với nhu cầu thực tế của đồng bào DTTS, vừa duy trì nghề truyền thống, vừa mở rộng sang các ngành nghề mới phù hợp với điều kiện địa phương và xu thế thị trường lao động. Trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, trường Cao đẳng Nghề cùng các tổ chức chính trị - xã hội đã phối hợp chặt chẽ khảo sát nhu cầu học nghề và việc làm, từ đó thiết kế các chương trình đào tạo phù hợp. Ngoài đào tạo tại trung tâm, nhiều lớp học nghề lưu động được tổ chức tại các xã, vùng sâu vùng xa, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Ông Nông Văn Dẫn - Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên Hà Quảng cho biết: Việc tuyên truyền chủ trương, chính sách đào tạo nghề tại các xã, phối hợp khảo sát, điều tra nhu cầu học nghề và tuyển dụng doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng. Trung tâm luôn chú trọng kết nối học viên với doanh nghiệp để đảm bảo việc làm sau đào tạo. Người lao động được hướng dẫn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi, nâng cao hiệu quả lao động.

Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách và đồng bào DTTS được thực hiện bài bản với nhiều hình thức đa dạng như: đào tạo sơ cấp, trung cấp, đào tạo ngắn hạn và dài hạn. Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh tổ chức tư vấn, giới thiệu việc làm cho hàng nghìn lao động, đồng thời mở rộng cơ hội làm việc trong nước và xuất khẩu lao động. Từ đầu năm 2025 đến nay, Trung tâm đã tư vấn việc làm cho gần 4.000 người và giới thiệu việc làm thành công cho hơn 500 lao động.

Đáng chú ý, các mô hình liên kết đào tạo nghề theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp, địa phương; đào tạo tập trung hay tại cơ sở sản xuất kinh doanh đã giúp đào tạo sát với nhu cầu thực tế, đảm bảo người học có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp. Nguồn vốn từ Chương trình MTQG được sử dụng hiệu quả tạo động lực thúc đẩy công tác đào tạo nghề xã hội hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong vùng.

Tỉnh Cao Bằng đặt mục tiêu đến cuối năm 2025, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 50%, trong đó đào tạo nghề đạt 40%. Đây là bước tiến đáng kể nhằm nâng cao trình độ, tay nghề cho lao động nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế của tỉnh. Đồng thời, chương trình hướng đến phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ các lĩnh vực tiềm năng như sản xuất nông nghiệp, du lịch dịch vụ và kinh tế cửa khẩu.

Bên cạnh những thành quả, các cấp chính quyền cũng nhận diện rõ những khó khăn, thách thức như mức hỗ trợ tiền ăn học nghề còn thấp ảnh hưởng đến công tác chiêu sinh; nguồn vốn đầu tư trang thiết bị còn hạn chế; các khó khăn trong việc đồng bộ cơ sở vật chất và thu hút học viên vùng sâu. Tuy nhiên, tinh thần chủ động, sáng tạo của các trung tâm và địa phương cùng sự hỗ trợ chính sách kịp thời đang từng bước tháo gỡ các “nút thắt” này.

Nhìn chung, việc gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo nghề, tư vấn việc làm và nhu cầu thị trường lao động đã tạo bước tiến vững chắc cho người lao động DTTS, giúp họ thoát nghèo, ổn định cuộc sống và vươn lên làm giàu theo hướng bền vững. Qua đó, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS, củng cố và phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Cao Bằng trong giai đoạn mới.

T. Minh