Tổ chức, cá nhân có thể tham gia góp vốn, thành lập doanh nghiệp bảo hiểm

Thống kê của Bộ Tài chính cho thấy, các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) trong cả nước đang có trên 1.000 chi nhánh, văn phòng đại diện gần 1 triệu đại lý, cung cấp hàng nghìn sản phẩm bảo hiểm. Đây cũng là nguồn giải quyết công ăn việc làm cho gần một triệu lao động.

Dự kiến năm 2025, tổng tài sản của các DNBH ước đạt 1.067.825 tỷ đồng; số tiền đầu tư trở lại nền kinh tế ước đạt 895.954 tỷ đồng... Cũng trong năm 2025, dự kiến chi trả quyền lợi bảo hiểm ước đạt 104.459 tỷ đồng (tăng 55,44% so với năm 2022).

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Phan Mạnh, đi cùng với những thuận lợi là một số bất cập mà Luật Kinh doanh bảo hiểm (KDBH) năm 2022 chưa bao quát hết. Chẳng hạn, chế độ kế toán của các DNBH hiện nay chủ yếu ghi nhận theo giá trị ghi sổ chưa đồng bộ với việc ghi nhận theo giá trị thị trường trong mô hình vốn trên cơ sở rủi ro. Trong khi đó Bộ Tài chính vẫn đang cho triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin phục vụ cho quá trình quản lý, giám sát thị trường bảo hiểm và xây dựng mô hình vốn trên cơ sở rủi ro dự kiến thực hiện vào giai đoạn 2026 - 2030. Như vậy, việc triển khai ngay mô hình vốn trên cơ sở rủi ro vào năm 2028 sẽ gặp khó khăn về nguồn lực và cơ sở hạ tầng thông tin.

Đánh giá của Bộ Tài chính chỉ ra thực tế, tốc độ tăng trưởng của thị trường bảo hiểm Việt Nam đang có dấu hiệu chậm lại, tốc độ tăng trưởng của các chỉ tiêu chủ yếu của thị trường bảo hiểm Việt Nam trong giai đoạn 2022 -2025 chỉ tăng trên dưới 10%.

Đây chính là lý do để Bộ Tài chính hoàn thiện Tờ trình Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KDBH gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tư pháp. Bộ Tài chính đề xuất, bổ sung khoản 3 và 4 Điều 3 về áp dụng pháp luật theo hướng tổ chức, cá nhân không thuộc đối tượng bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật Doanh nghiệp có thể tham gia góp vốn, thành lập, quản lý, kiểm soát DNBH, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam; tổ chức được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được phép hoạt động đại lý bảo hiểm, cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm tại Việt Nam.

Về nội dung hoạt động của DNBH phi nhân thọ, điều kiện cấp phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp, chấp thuận bổ nhiệm chức danh Chủ tịch HĐQT, Chủ tịch HĐTV, Giám đốc, Tổng Giám đốc, chuyên gia…, tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm, trách nhiệm công khai thông tin theo hướng cắt, giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh và thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Sửa Điều 78 về tổ chức hoạt động của DNBH, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài theo hướng bổ sung công ty thành viên, hội sở hoặc các hình thức tương đương chi nhánh của doanh nghiệp; sửa Điều 82 theo hướng cho phép chuyên gia tính toán được kiêm nhiệm trưởng bộ phận định phí bảo hiểm và kế toán trưởng kiêm trưởng bộ phận tài chính kế toán nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp.

Về doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, Bộ Tài chính để xuất sửa các điều 133, 136, 138 về điều kiện cấp giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, hoạt động đầu tư của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm và những thay đổi phải được chấp thuận hoặc phải thông báo theo hướng cắt, giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh và thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, đồng thời tăng cường phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương các cấp quản lý chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm…

Khắc Hạnh