Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã trình bày “Báo cáo Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân”. Báo cáo cho biết, từ sau kỳ họp thứ tám Quốc hội khóa XIV đến nay, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổng hợp được 3.385 ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân cả nước thông qua các Đoàn đại biểu Quốc hội và hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp, các tổ chức thành viên.
Con số ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân cho thấy sự kỳ vọng rất lớn.
Riêng về công tác phòng, chống dịch Covid-19, Báo cáo cho biết, cử tri và Nhân dân tin tưởng, đánh giá cao sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, các địa phương trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 vừa qua. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã ra Lời kêu gọi; Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục, ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị thực hiện các biện pháp quyết liệt, kịp thời để phòng chống dịch. Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam ra Lời kêu gọi “Toàn dân tham gia ủng hộ phòng, chống dịch”. Đến nay, Việt Nam đã ngăn chặn, kiểm soát, đẩy lùi dịch bệnh, được lãnh đạo nhiều nước, nhiều tổ chức, các phương tiện truyền thông quốc tế đánh giá cao. Chính phủ đã kịp thời chuyển đổi trạng thái, tập trung phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời không chủ quan trong phòng, chống dịch. Cử tri và Nhân dân bày tỏ trân trọng về những nỗ lực không mệt mỏi của các lực lượng phòng, chống dịch, nhất là ngành Y tế, lực lượng Quân đội, Công an, cán bộ ở cơ sở. Đồng bào ta ở nước ngoài bày tỏ sự xúc động, biết ơn Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến đồng bào ta ở nước ngoài, trong lúc dịch bệnh diễn biến rất phức tạp, vẫn tổ chức đón bà con có nhu cầu về nước trong an toàn, chu đáo. Tuy còn nhiều khó khăn, nhưng Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta đã dành sự ủng hộ, chia sẻ khó khăn với một số nước bị dịch bệnh Covid-19, thể hiện trách nhiệm, tình đoàn kết hữu nghị của Nhân dân Việt Nam với cộng đồng quốc tế…
Về sản xuất kinh doanh và đời sống người dân, Báo cáo cũng cho biết cử tri và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao Đảng, Nhà nước đã chủ động, linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “kép”: vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội. Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân cũng lo lắng trước những khó khăn, thách thức của đất nước chưa từng có trong nhiều năm qua, dịch bệnh ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực của đời sống, kinh tế - xã hội. Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, tạm ngừng hoạt động hoặc giải thể. Dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến việc làm của người lao động, tình trạng mất việc làm, thiếu việc làm tăng. Nhiều doanh nghiệp giải thể, tạm ngưng hoạt động, người lao động nghỉ việc, làm việc luân phiên, không có lương hoặc thu nhập rất thấp, nhất là trong các ngành dệt may, dịch vụ, du lịch, vận tải, giáo viên ngoài công lập... Mặc dù cơ quan chức năng đã cố gắng giải quyết các chính sách trợ cấp cho người lao động nhưng đời sống của nhiều người lao động vẫn rất khó khăn, nhất là những người bị mất việc làm. Cử tri và Nhân dân mong muốn Chính phủ, các bộ ngành tiếp tục có giải pháp đồng bộ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, duy trì và mở rộng thị trường việc làm, ổn định thu nhập cho người lao động.
Báo cáo cũng đề cập tới nhiều lĩnh vực khác, như giáo dục, đào tạo và y tế; quản lý đất đai, môi trường và biến đổi khí hậu; an ninh trật tự, an toàn xã hội; công tác đối ngoại…
Riêng về xây dựng Đảng, Nhà nước, Báo cáo cho biết cử tri và Nhân dân thể hiện sự tin tưởng vào quá trình chuẩn bị Đại hội XIII của Đảng, quan tâm nhiều đến nội dung văn kiện và công tác nhân sự, đặc biệt là Bài phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng. Cử tri và Nhân dân ghi nhận sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng, Nhà nước trong công tác cán bộ, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; các cơ quan, chính quyền đã đẩy mạnh phân công, phân cấp, công khai tiêu chuẩn, quy trình, chống “chạy chức, chạy quyền”; xác định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, người đứng đầu và các cá nhân có liên quan.Bên cạnh đó, cử tri và Nhân dân còn quan tâm nhiều đến đạo đức cán bộ, hiệu quả chất lượng công việc, đồng thời mong muốn trong quá trình thực hiện sắp xếp cần có lộ trình, giải pháp phù hợp hơn, vừa đảm bảo mục tiêu giảm đầu mối, giảm biên chế, vừa nâng cao hiệu quả hoạt động, đồng thời giải quyết hợp tình, hợp lý đối với những trường hợp cán bộ, công chức dôi dư ở cơ sở…
Đặc biệt, tại kỳ họp này, trên cơ sở ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân cả nước, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã kiến nghị 5 vấn đề:
Thứ nhất, đề nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương xây dựng, thực hiện hiệu quả phương án phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới, gắn liền với các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19; triển khai nhanh, hiệu quả các gói hỗ trợ của Chính phủ để doanh nghiệp sớm khôi phục, phát triển sản xuất kinh doanh, người dân vượt qua khó khăn. Biểu dương, khen thưởng những điển hình tiêu biểu trong phòng, chống dịch bệnh để tinh thần chống dịch bệnh trong thời gian vừa qua được tiếp tục phát huy trong ổn định, phát triển kinh tế - xã hội, nhân lên tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, vì sự phát triển bền vững của đất nước.
Thứ hai, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, trước hết là Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục có giải pháp thúc đẩy mạnh mẽ ứng dụng khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ số vào các lĩnh vực của đời sống xã hội; chỉ đạo Bộ Công thương và các bộ, ngành có liên quan, chính quyền các địa phương chú trọng đa dạng hóa thị trường, ưu tiên phát triển thị trường trong nước; đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, góp phần phục hồi nhanh và phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ ba, đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo có giải pháp để bảo đảm kế hoạch, chương trình dạy học và nội dung, kiến thức của học sinh, sinh viên, nhất là tại các vùng nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn gặp nhiều khó khăn; bảo đảm an toàn phòng, chống dịch bệnh trong các cơ sở giáo dục; đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục và đào tạo.
Thứ tư, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, chính quyền địa phương phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các cơ quan tư pháp tiếp tục thực hiện các giải pháp giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; khắc phục những sơ hở trong quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội, nâng cao hiệu quả trong phòng ngừa tội phạm; quản lý chặt chẽ người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú và hoạt động tại Việt Nam; đẩy nhanh tiến độ xử lý các vụ án; triệt phá kịp thời các băng nhóm tội phạm; tăng cường quản lý an ninh mạng; ngăn chặn, xử lý kịp thời các vi phạm pháp luật về bảo đảm trật tự an toàn giao thông, bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên, khoáng sản.
Thứ năm, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, chính quyền các địa phương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành; tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính; sắp xếp, tinh gọn bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức, tạo bước đột phá trong cải cách hành chính; tiếp tục mở rộng các dịch vụ công trực tuyến, phục vụ tốt hơn nữa đối với người dân, doanh nghiệp.
Đó là những vấn đề khái quát nhưng cũng rất cụ thể, đặc biệt cần thiết trong bối cảnh hiện nay; khi mà đất nước về cơ bản đã kiểm soát được dịch Covid-19, đồng thời bước vào giai đoạn phục hồi, đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội. Những kiến nghị ấy cũng chính là nguyện vọng của nhân dân cả nước, là đòi hỏi cấp bách phải nhanh chóng vượt qua khó khăn, thử thách. Đây chính là lúc cần nhìn rõ, đánh giá đúng thực tế và càng cần hơn nữa sự chung sức đồng lòng của tất cả các cấp, các ngành các địa phương cho đến từng người dân. Nếu chúng ta đã xác định “chống dịch như chống giặc” và đã thành công, thì nay tinh thần ấy, ý chí ấy lại càng cần thiết để khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện rất khó khăn.
Vì thế, có thể nói, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV là một kỳ họp đặc biệt thì 5 kiến nghị của MTTQ Việt Nam trên cơ sở tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân, cũng rất đặc biệt.