Chiều 6/5, UBND tỉnh Thanh Hóa phối hợp với Vụ Đông Bắc Á, Cục Ngoại vụ - Bộ Ngoại giao và Cơ quan xúc tiến thương mại Nhật Bản tại Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Kết nối Thanh Hóa – Nhật Bản năm 2023, với chủ đề: “Thanh Hóa - Nhật Bản: Đẩy mạnh hợp tác, phát triển nhanh và bền vững”. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản (21/9/1973 – 21/9/2023).
Dự hội nghị có: ông Tô Huy Rứa, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Trưởng ban Tổ chức Trung ương, Chủ tịch Trung ương Hội hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản; ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; ông Đỗ Trọng Hưng, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa cùng đông đảo lãnh đạo các bộ, ban, ngành đã cùng tham dự.
Về phía Nhật Bản có ông: Nikai Toshihiro, Chủ tịch Liên minh nghị sĩ hữu nghị Nhật Bản - Việt Nam; Yamada Takio, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam cùng các lãnh đạo các tổ chức, cơ quan của Nhật Bản và hơn 300 tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu Nhật Bản.
Trong diễn văn khai khai mạc hội nghị, ông Đỗ Trọng Hưng, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa khẳng định: Đây là sự kiện có ý nghĩa thiết thực nhằm gắn bó mật thiết hơn nữa mối quan hệ hợp tác bền vững giữa hai quốc gia Việt Nam - Nhật Bản, của các nhà đầu tư Nhật Bản với Việt Nam nói chung và với tỉnh Thanh Hóa nói riêng; quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Nhật Bản đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ và toàn diện với sự tin cậy chính trị cao; Nhật Bản đã trở thành đối tác chiến lược sâu rộng, tin cậy, quan trọng hàng đầu của Việt Nam.
Trong 50 năm qua, quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước không ngừng được củng cố và phát triển trên nhiều lĩnh vực; quan hệ chính trị, ngoại giao, hợp tác trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng ngày càng được tăng cường, củng cố, đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả. Hoạt động văn hóa, giao lưu nhân dân đã trở thành một nền tảng quan trọng cho mối quan hệ ngày càng gắn bó và tin cậy giữa hai nước.
Với tinh thần “Đẩy nhanh hợp tác và phát triển bền vững, hướng tới tăng trưởng xanh”, Hội nghị 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản đánh một dấu mốc mới cho sự phát triển hơn nữa mối quan hệ lâu dài của hai nước cho giai đoạn tiếp theo và cũng là sự kiện quan trọng để tỉnh Thanh Hóa tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá các tiềm năng, thế mạnh nổi bật và hấp dẫn của tỉnh; các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư; các lĩnh vực, các dự án ưu tiên thu hút 2 đầu tư vào tỉnh; đồng thời, đây cũng là dịp để các tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước đến tìm hiểu cơ hội đầu tư, hợp tác đầu tư, kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Từ dự án đầu tiên Nhật Bản đầu tư xây dựng năm 1997 tại Nghi Sơn, đến nay, Nhật Bản có 17 dự án đầu tư trực tiếp hoặc liên danh, tổng vốn đăng ký 12,532 tỷ USD, chiếm 86% tổng vốn đầu tư FDI toàn tỉnh Thanh Hóa. Tiêu biểu như Dự án Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn tổng vốn đăng ký đầu tư 9 tỷ USD, dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Nghi Sơn 2 vốn đầu tư 2,793 tỷ USD. Các dự án của các nhà đầu tư Nhật Bản có quy mô lớn, tác động lan tỏa không những trong tỉnh mà cả khu vực Bắc Trung bộ và Nam đồng bằng Bắc bộ.
Bên cạnh đó, các tổ chức phi chính phủ Nhật Bản đã viện trợ để tỉnh Thanh Hóa triển khai một số chương trình, dự án xóa đói giảm nghèo, đầu tư cơ sở hạ tầng, bảo vệ môi trường. Từ năm 1997 đến nay, tổ chức JICA của Nhật Bản đã hỗ trợ tỉnh Thanh Hóa 10 chương trình, dự án ODA, với tổng số vốn ODA tài trợ là gần 45,5 triệu USD. Từ năm 1992 - 2021, Đại sứ quán Nhật Bản đã thực hiện 23 dự án viện trợ quy mô nhỏ trên địa bàn Thanh Hóa về lĩnh vực y tế, nước sạch, giáo dục với ngân sách trung bình mỗi dự án khoảng 89.000 USD.
Trong giai đoạn 2016 - 2022, Thanh Hóa đã có 12.149 tu nghiệp sinh sang tu nghiệp tại các xí nghiệp vừa và nhỏ của Nhật Bản, chủ yếu trong các ngành nghề dệt, may công nghiệp, lắp ráp điện tử, gia công cơ khí, chế biến, xây dựng và nông nghiệp, điều dưỡng ở các trại dưỡng lão… Trên địa bàn Thanh Hóa hiện có 5 doanh nghiệp xuất khẩu lao động được phép đưa thực tập sinh sang thực tập kỹ thuật tại Nhật Bản và trên 40 doanh nghiệp có các chi nhánh, văn phòng đang tuyển lao động trên địa bàn tỉnh.
Để mối quan hệ hợp tác song phương ngày càng được thắt chặt, hiện nay, tỉnh Thanh Hóa đã thành lập bộ phận hỗ trợ Nhật Bản tại Thanh Hóa (Japan Desk Thanh Hóa), kiện toàn bộ máy Hội Hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản tỉnh Thanh Hóa, nhằm tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư Nhật Bản đến tìm hiểu đầu tư, kinh doanh tại địa phương này và thúc đẩy các hoạt động trao đổi văn hóa, giao lưu nhân dân.
“Trong thời gian tới, tỉnh Thanh Hóa mong muốn tăng cường hợp tác toàn diện với các đối tác Nhật Bản về xây dựng thành phố thông minh, chính quyền điện tử, về giáo dục, y tế, phát triển nguồn nhân lực, thị trường lao động, tiếp nhận thêm các dự án viện trợ ODA sử dụng nguồn vốn viện trợ không hoàn lại và vốn vay ưu đãi của Chính phủ Nhật Bản trong các lĩnh vực: quản lý hành chính công, quản lý nguồn nước, y tế, giáo dục và đào tạo, giao thông và cơ sở hạ tầng đô thị. Đặc biệt là đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tại Nhật Bản, kết nối, hỗ trợ các nhà đầu tư, DN và các đối tác Nhật Bản đến khảo sát, triển khai các hoạt động hợp tác đầu tư vào tỉnh Thanh Hóa”, ông Hưng nhấn mạnh.
Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao cũng khẳng định: Trong 63 tỉnh, thành phố có quan hệ hợp tác với Nhật Bản thì Thanh Hoá là địa phương có tiềm năng cũng như kết quả đạt được rất to lớn. Với cam kết chính trị mạnh mẽ và tiềm năng, lợi thế của tỉnh Thanh sẽ là cơ hội lớn để 2 bên sớm có những kết quả hợp tác tốt đẹp hơn.
Ông Nguyễn Minh Vũ mong muốn các nhà lãnh đạo, các tổ chức, DN Nhật Bản sẽ tranh thủ cơ hội làm việc với tỉnh Thanh Hoá để thúc đẩy sớm mang lại những kết quả hợp tác cụ thể, thiết thực, hiệu quả và nhiều cam kết sẽ trở thành hiện thực.
Tại hội nghị, ông Yamada Takio, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam cho biết: Trong thời gian sắp tới, các doanh nghiệp Nhật Bản sẽ còn quan tâm nhiều đến tỉnh Thanh Hóa. Ví dụ điển hình là tập đoàn bán lẻ AEON hiện đang có kế hoạch sẽ khởi công xây dựng khu trung tâm thương mại trong năm nay và dự kiến khai trương vào năm 2025...
Đồng thời, ông Yamada Takio nhấn mạnh: “Việc cải tạo và nâng cấp cơ sở hạ tầng đóng một vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, thu hút đầu tư. Do đó, tôi mong tỉnh sẽ tận dụng một cách hiệu quả nguồn vốn ODA của Nhật.
Ví dụ như tại Nghi Sơn, phía Nhật Bản hiện nay đóng góp nhiều cho việc cải thiện môi trường đầu tư trong lĩnh vực điện lực nhưng nếu dự án nạo vét công trình tại cảng Nghi Sơn được thực hiện thì các loại tàu cỡ lớn có thể cập cảng và điều này sẽ xúc tiến đầu tư cho tỉnh Thanh Hóa. Hiện nay tôi được biết, Chính phủ, Trung ương và tỉnh Thanh Hóa đã xúc tiến các thủ tục để vay vốn ODA. Tôi mong rằng dự án này sẽ được thực hiện sớm trong một ngày gần đây”.
Cùng với các phiên thảo luận xúc tiến đầu tư, kết nối du lịch tại hội nghị, tỉnh Thanh Hóa cũng tổ chức nhiều hoạt động đa dạng, hấp dẫn như: tổ chức 20 gian hàng trưng bày sản phẩm tiêu biểu, thế mạnh của tỉnh Thanh Hóa và các doanh nghiệp Nhật Bản; hoạt động trao đổi, làm việc giữa tỉnh Thanh Hóa với Đoàn công tác Liên minh Nghị sĩ hữu nghị Nhật Bản - Việt Nam; chương trình tham quan thực địa Khu kinh tế Nghi Sơn, Di sản Văn hóa thế giới thành nhà Hồ và các địa điểm du lịch tại TP Sầm Sơn...
Phát biểu kết luận tại hội nghị, ông Đỗ Minh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa bày tỏ: Với những tiềm năng, lợi thế và dư địa phát triển của mình, nhân dịp này, tỉnh Thanh Hóa đề nghị phía Nhật Bản tiếp tục dành sự quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ địa phương mở rộng quan hệ hợp tác với các địa phương của Nhật Bản, đồng thời, giới thiệu các nhà đầu tư, doanh nghiệp của Nhật Bản đến nghiên cứu, khảo sát, tìm hiểu cơ hội hợp tác đầu tư trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.
“Tỉnh Thanh Hóa cam kết sẽ luôn sát cánh, đồng hành và tạo điều kiện cao nhất cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp, khách du lịch Nhật Bản đến nghiên cứu, tìm hiểu cơ hội hợp tác đầu tư và trải nghiệm dịch vụ trên địa bàn tỉnh, sẵn sàng lắng nghe mọi đề xuất, kiến nghị, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để các hoạt động hợp tác giữa tỉnh Thanh Hóa và các đối tác Nhật Bản luôn đạt kết quả cao nhất, mang lại lợi ích “cùng thắng” cho cả hai bên”, ông Tuấn khẳng định.