Công nghệ lò đốt chất thải rắn sinh hoạt HT2500-MT03 thuộc dự án xây nhà máy xử lý thải huyện Yên Dũng tại thị trấn Nham Biền (huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang), dù bị Sở Khoa học và Công nghệ Bắc Giang chỉ rõ hàng loạt những điểm “lỗi”, nhưng vẫn được triển khai và lộ rõ hàng loạt bất cập.
Công nghệ nhiều “lỗi”
Nhằm xử lý triệt để tình trạng rác thải sinh hoạt đang được chôn lấp và xử lý không đúng phương pháp, gây ô nhiễm môi trường, UBND huyện Yên Dũng đã có văn bản đề xuất cơ quan chức năng địa phương xem xét, đưa vào sử dụng công nghệ lò đốt rác có tên HT2500-MT03 tại dự án nhà máy xử lý thải tại thị trấn Nham Biền.
Theo thông tin Báo Đại Đoàn Kết có được, công nghệ lò đốt chất thải rắn sinh hoạt HT2500-MT03 công suất 2.500 kg/giờ (tương đương 60 tấn rác/ngày) được xây dựng, lắp đặt bất chấp cảnh báo thiếu sót về công nghệ của Sở Khoa học và Công nghệ Bắc Giang trước đó.
Cụ thể, ngày 29/6/2020, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Giang có công văn số 565/KHCN-QLCL gửi Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Dũng.
Theo đó, công văn do ông Nguyễn Phúc Thương, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Bắc Giang ký, chỉ rõ 5 nội dung cần bổ sung gồm: Hồ sơ thuyết minh chưa nói đến vật liệu xây dựng lò là loại gì; Chưa làm rõ chiều dày của các lớp thể xây; Cyclone không có tính toán, thiếu các thông số kích thước; Thiếu kết quả quan trắc của lò đốt rác thải rắn sinh hoạt HT2500-MT03; Thiếu thông số áp suất, không tính công suất của quạt, không nêu rõ các vị trí thổi gió vào lò, đặc biệt là vị trí thổi gió vào buồng thứ cấp và tỉ lệ gió thổi vào buồng sơ cấp, buồng thứ cấp chiếm tỉ lệ thế nào…
Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Giang đề nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Dũng yêu cầu Công ty Cổ phần Cơ khí Thương mại Hợp Tiến chỉnh sửa, bổ sung những nội dung đã nêu.
Lộ nhiều bất cập
Chiều ngày 27/10/2020, có mặt tại khu vực vận hành của lò đốt rác huyện Yên Dũng, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên trước cảnh tượng “núi” rác thải sinh hoạt cao ngất ngưởng, đang bốc mùi nồng nặc. Tại khu lò đốt rác, các công dân dùng xẻng xúc rác vào lò rất thủ công. Mỗi khi mở miệng lò đốt, lượng khói lớn khét lẹt “bung” ra khiến chính các công nhân ho sặc sụa.
Có mặt tại khu vận hành lò đốt HT2500-MT03, ông Đỗ Trọng Tâm - Giám đốc Công ty Cổ phần Cơ khí Thương mại Hợp Tiến cho hay: Toàn bộ lượng rác thải sinh hoạt tập kết kế bên lò đốt rác do công ty ông vận hành, thuộc quyền quản lý của huyện Yên Dũng.
Do lượng rác trên rất lớn, phải cỡ nghìn khối và hiện không có biện pháp xử lý, lại đang gây ô nhiễm môi trường, công ty đã gửi 3 văn bản tới UBND huyện Yên Dũng, để họ xem xét đưa ra biện pháp tháo gỡ. Nhưng nhiều ngày đã qua vẫn chưa có kết quả.
Theo ông Nguyễn Phúc Thương, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Bắc Giang, lò đốt HT2500-MT03 do Công ty Cổ phần Cơ khí Thương mại Hợp Tiến vận hành, có hai buồng đốt, công suất 2.500kg/giờ, tương đương 60 tấn/ngày.
Hiện nay, lò đốt rác tại thị trấn Nham Biên đang trong quá trình chạy thử nghiệm nên chưa đánh giá lại. Còn việc “hậu kiểm” và quản lý vận hành lò đốt rác, công nghệ có đảm bảo chất lượng hay không thuộc thẩm của ngành chức năng địa phương.
Làm việc với Báo Đại Đoàn kết, ông Trần Văn Đô, Trưởng phòng Tài Nguyên và Môi trường huyện Yên Dũng thừa nhận, lượng rác thải sinh hoạt được tập kết trong khu vực lò đốt Yên Dũng, ước tính lên tới hơn 1.000 m3, hiện vẫn chưa có biện pháp xử lý.
Trong khi đó, theo ông Lại Văn Hà, Phó trưởng phòng Tài Nguyên và Môi trường Yên Dũng, Huyện Yên Dũng gồm 18 xã, thị trấn. Hiện lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trong ngày vào khoảng gần 90 tấn. So với công suất lò hiện tại, 60 tấn/ngày, lượng rác trong dân chưa được xử lý, tồn đọng cỡ 30 tấn/ngày.Vẫn theo ông Hà, thì lượng rác tồn này sẽ được phân bổ đều về những xã có lò - lắp đặt trước đó bằng nguồn vốn Chương trình quốc gia xây dựng nông thôn mới, để đốt. Nhưng cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Dũng cũng cho rằng giải pháp trên không khả thi, vì những lò kể trên đã lâu không hoạt động.
Cũng tại buổi làm việc, trước bất cập kể trên, chúng tôi đưa ra thắc mắc “Tại sao, thay vì lựa chọn lò có công suất lớn, đốt hết được toàn bộ lượng rác gần 90 tấn phát sinh trong ngày, UBND huyện Yên Dũng lại đồng ý với công nghệ lò HT2500- MT03 công suất 60 tấn/ngày”.
Lúc này, ông Hà cho hay, lúc ký hợp đồng triển khai lò đốt, Phòng Tài Nguyên và Môi trường Yên Dũng có “thỏa thuận miệng”, nếu đốt không hết lượng rác phát sinh một ngày của huyện, phía Công ty Cổ phần Cơ khí Thương mại Hợp Tiến sẽ tiếp tục phải xây thêm lò mới. Ông Hà khẳng định với chúng tôi “thỏa thuận miệng này có tính pháp lý”.