Bác sĩ Việt Nam làm chủ kỹ thuật vi phẫu tái tạo gân gót

Theo thông tin từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương ngày 27/10, bệnh nhân bị vết thương do dao chém ở vùng gót chân, ban đầu được khâu da tại cơ sở y tế địa phương mà không phát hiện tổn thương gân gót bị đứt. Sau đó, khi khả năng đi lại không cải thiện, chị được chẩn đoán đứt gân và phẫu thuật nối lại tại một cơ sở khác. Tuy nhiên, chỉ ít ngày sau, vết thương xuất hiện áp xe, hoại tử nặng, chảy dịch mủ liên tục, phải mổ lại lần hai để làm sạch. Dù vậy, tình trạng vẫn không cải thiện, gân gót hoại tử dài tới hơn 10 cm, mô mềm quanh gót bị phá hủy nghiêm trọng.

Trong tình thế gần như tuyệt vọng, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. TS.BS Dương Mạnh Chiến, chuyên gia vi phẫu của bệnh viện, cùng ê-kíp đã tiếp nhận và đánh giá đây là tổn thương phức tạp, cần xử lý theo hai giai đoạn: “Trước tiên, chúng tôi phải cắt lọc toàn bộ mô hoại tử, làm sạch ổ nhiễm trùng và sử dụng hệ thống hút áp lực âm (VAC) để kiểm soát vi khuẩn. Khi mô đã ổn định và sạch, mới tiến hành giai đoạn hai – tái tạo đồng thời gân và da có mạch máu nuôi riêng.”

Kỹ thuật được lựa chọn là vi phẫu “vạt chùm” – phương pháp tiên tiến bậc nhất hiện nay trong lĩnh vực tạo hình. Các bác sĩ lấy một vạt tổ chức từ vùng đùi gồm hai phần: phần gân từ cơ căng mạc đùi để thay thế gân gót, và phần da có mạch máu riêng để che phủ vùng khuyết hổng ở gót chân. Gân được cuộn lại, tạo hình theo cấu trúc gân gót nguyên bản rồi nối vào xương gót; phần da được chuyển kèm theo cuống mạch và nối vi phẫu vào hệ mạch tại vùng cổ chân dưới kính hiển vi phóng đại gấp 40 lần.

TS.BS Dương Mạnh Chiến cho biết, đây là lần đầu tiên tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thực hiện kỹ thuật tái tạo đồng thời gân và da trên cùng một cuống mạch máu trong điều kiện nhiễm trùng sâu.

"Thông thường, với những ca hoại tử gân gót kéo dài, bác sĩ chỉ có thể ghép da đơn thuần hoặc cắt lọc để bảo tồn chi. Nhưng bằng kỹ thuật vi phẫu, chúng tôi có thể tái tạo lại cấu trúc gần như nguyên vẹn của gân – da – mạch máu, giúp người bệnh phục hồi chức năng vận động tới 80–90%" - chuyên gia thông tin.

Thành công của ca phẫu thuật không chỉ nằm ở kỹ thuật vi phẫu tinh vi mà còn ở quy trình xử lý nhiễm trùng chủ động. Hệ thống hút áp lực âm (VAC) được sử dụng để dẫn lưu dịch, giảm tải vi khuẩn và kích thích tái tạo mô hạt, tạo nền sạch cho phẫu thuật vi phẫu. Bởi nếu không kiểm soát triệt để nhiễm trùng trước khi tái tạo, nguy cơ thất bại rất cao – vì chỉ cần mạch máu nuôi vạt bị tắc là toàn bộ vùng ghép sẽ hoại tử.

Nhờ sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa các chuyên khoa phẫu thuật tạo hình, hồi sức, gây mê và chống nhiễm khuẩn, ca mổ kéo dài nhiều giờ đã thành công. Sau phẫu thuật, vạt da và gân sống tốt, mạch máu lưu thông ổn định, không có dấu hiệu hoại tử. Sau thời gian hồi phục, bệnh nhân có thể đi lại nhẹ nhàng, tập vật lý trị liệu để phục hồi hoàn toàn chức năng vận động.

Theo các chuyên gia, gân gót là bộ phận chịu lực lớn nhất cơ thể, giữ vai trò quyết định trong việc đi lại và vận động. Việc tái tạo thành công gân gót trong bối cảnh hoại tử và nhiễm trùng sâu là một thành tựu y khoa khó đạt được ngay cả ở các trung tâm lớn, bởi phẫu thuật đòi hỏi độ chính xác cực cao, khả năng xử lý mô tinh tế và trang thiết bị hiện đại.

Từ trường hợp này, TS.BS Dương Mạnh Chiến khuyến cáo: mọi vết thương vùng gót hoặc cổ chân, dù nhỏ, cũng cần được thăm khám kỹ tại cơ sở chuyên khoa chấn thương chỉnh hình hoặc tạo hình. Nếu chỉ khâu da mà bỏ sót đứt gân, người bệnh có thể mất vĩnh viễn khả năng đi lại.

Thành công của ca vi phẫu tái tạo gân gót tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương không chỉ mang lại cơ hội hồi phục cho người bệnh mà còn khẳng định năng lực chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ Việt Nam trong việc làm chủ các kỹ thuật phẫu thuật tạo hình tiên tiến. Từ những ca bệnh phức tạp như vậy, ngành y trong nước đang từng bước chứng minh vị thế vững vàng của mình trong lĩnh vực y học hiện đại – nơi tri thức, công nghệ và lòng tận tâm cùng hòa quyện để mang lại sự sống và niềm tin cho người bệnh.