Dư luận xã hội gần đây quan tâm nhiều đến vấn đề sẽ đánh thuế kinh doanh qua mạng xã hội (facebook). Không ít ý kiến cho rằng việc đánh thuế kinh doanh qua mạng là hợp lý vì bất cứ hình thức kinh doanh nào sinh lời cũng cần phải nộp thuế, song việc này là khó khả thi.
Tuy nhiên, theo nhận định của giới chuyên gia, dù khó cũng nên thực hiện vì thu thuế để đảm bảo tính công bằng và đây cũng là xu hướng chung của thế giới.
Thực hiện thu thuế kinh doanh qua facebook để đảm bảo tính công bằng.
Xu hướng tất yếu
Mới đây nhất, cơ quan thuế tại TP HCM đã đề xuất thu thuế đối với những người kinh doanh thông qua mạng facebook.
Chia sẻ với Đại Đoàn Kết, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh tỏ ra đồng tình với “ý tưởng” này. Ông cho biết, đây là một loại hình thu thuế mới mẻ ở Việt Nam song ở thế giới họ đã làm lâu rồi.
Xu hướng chung của thế giới là giao dịch bằng internet, do đó việc thu thuế các loại hình kinh doanh qua mạng cũng là chuyện bình thường, nó phản ảnh sự tiến bộ của nền kinh tế của một đất nước đồng thời tạo sự công bằng giữa các loại hình kinh doanh.
“Tại sao các loại hình kinh doanh, bán hàng bình thường thì đều đánh thuế, còn bán hàng online, qua mạng facebook lại không đánh thuế. Như vậy là thiếu bình đẳng”- theo ông Doanh.
Không ít chuyên gia kinh tế cũng bày tỏ sự đồng tình với đề xuất đánh thuế kinh doanh qua facebook, song vấn đề đặt ra ở đây là việc thu thuế này không hề đơn giản nếu không muốn nói là rất khó để thực hiện.
Nguyên nhân là bởi, mạng xã hội có hàng triệu trang mạng, làm thế nào để theo dõi, kiểm tra hết được các hoạt động giao dịch mua, bán để buộc họ đóng thuế là điều không hề dễ dàng.
Chưa nói đến việc, mỗi cá nhân, tổ chức cũng sở hữu nhiều trang mạng, nhiều tên khác nhau trên mạng xã hội nên để kiểm soát được việc kinh doanh, buôn bán của các cá nhân trên facebook là rất khó khăn.
Mặt khác, theo PGS TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), đa phần người Việt Nam hiện nay vẫn có thói quen chi tiêu, thanh toán bằng tiền mặt nên khi họ mua bán với nhau trên mạng và trả bằng tiền mặt do đó, rất khó có cơ sở theo dõi và kiểm soát các giao dịch.
Trong khi đó, ở nhiều nước trên thế giới phát triển, một đứa bé từ khi sinh ra thì đã có một tài khoản, cơ quan thuế hoàn toàn có thể kết hợp với ngân hàng để đánh thuế mỗi cá nhân khi có tài sản phát sinh trong tài khoản.
Nên thực hiện dù khó
Cũng rất đồng tình với việc đánh thuế bán hàng qua mạng xã hội, bà Nguyễn Thị Cúc- Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam cho rằng, Luật Quản lý thuế năm 2006 cũng quy định bất kể doanh nghiệp hay cá nhân dù có đăng ký kinh doanh hay không, miễn là có hoạt động mua bán phát sinh thu nhập đến mức chịu thuế sẽ phải có trách nhiệm thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế.
“Nếu mạng xã hội có hoạt động dưới hình thức sàn giao dịch thương mại điện tử, người bán hàng trên đó cũng phải thực hiện nghĩa vụ thuế. Thậm chí, các nhóm thực hiện các dịch vụ khác trên nền tảng công nghệ mức thu nhập còn lớn hơn”- bà Cúc nhận định. Theo bà Cúc, một trong những nguyên tắc quan trọng của thu thuế là phải nắm được dòng tiền.
Song, bà Cúc cho rằng, đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên mạng xã hội, điều này là khá khó khăn, bởi theo bà, tuy áp dụng hình thức quảng cáo và bán hàng online, song cũng không ít cửa hàng khách vẫn đến nhà mua trực tiếp hoặc còn nhiều hình thức đặt hàng khác chứ không hẳn mọi giao dịch đều thực hiện online. Như vậy, cơ quan thuế khó có thể kiểm soát hết được.
Theo ông Lê Đăng Doanh, để kiểm soát được việc buôn bán của các tổ chức, cá nhân qua mạng xã hội, vấn đề bây giờ là phải giám sát được các giao dịch online để yêu cầu đánh thuế.
“Như taxi uber giờ cũng đã kiểm soát được giao dịch của loại hình kinh doanh này nên đã phải nộp thuế rồi, chỉ có điều, họ không phải trả lương, trả bảo hiểm nên giá rẻ hơn”- ông Doanh nhận xét.
Và để đảm bảo công bằng, không đánh thuế hai lần đối với cá nhân, tổ chức vừa kinh doanh qua mạng, vừa kinh doanh ở cửa hàng, vị chuyên gia này cho rằng, sẽ chỉ đánh thuế vào các giao dịch thực sự. “Anh bán được bao nhiêu hàng sẽ nộp thuế tương ứng từng đó chứ sẽ không có chuyện đánh thuế hai lần” .
Nhiều chuyên gia kinh tế cũng đưa ra quan điểm, vấn đề quan trọng là phải bắt buộc những cá nhân, tổ chức kinh doanh trên mạng phải đăng ký kinh doanh, đăng ký mã số thuế, và nộp thuế cho cơ quan thuế.
Ngoài ra, các cá nhân kinh doanh trên mạng cũng phải xuất hóa đơn, nếu không dù có mã số thuế mà vẫn thanh toán bằng tiền mặt sẽ không kiểm soát được.
“Về phía cơ quan thuế, cần phải kết hợp với nhà mạng và ngân hàng để kiểm tra, nếu kê khai không đúng thì phải yêu cầu truy thu và phạt thật nặng”- PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nêu quan điểm.