Bàn thảo dự luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp

Báo cáo tại phiên họp, ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội cho biết, dự thảo Luật gồm có 8 chương, 59 điều với kết cấu, bố cục giữ nguyên như đã trình Quốc hội. Dự thảo Luật đã thể hiện rõ quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc quyết định hoặc điều chỉnh chiến lược kinh doanh, kế hoạch kinh doanh hằng năm của doanh nghiệp; huy động vốn; quyết định đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật khác có liên quan; tiền lương, thù lao, tiền thưởng.

Về đối tượng áp dụng (Điều 2 dự thảo Luật) có ý kiến đề nghị bổ sung doanh nghiệp có vốn đầu tư của tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội vào đối tượng áp dụng của Luật. Về vấn đề này, ông Mãi cho hay, Thường trực Ủy ban Kinh tế - Tài chính thấy rằng: Vốn điều lệ của các doanh nghiệp thuộc tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp được Nhà nước giao nhiệm vụ khi thành lập không chỉ bao gồm vốn nhà nước mà còn sử dụng nhiều nguồn vốn khác. Do đó, việc đưa nhóm doanh nghiệp này vào phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật sẽ không bảo đảm tính thống nhất với mục tiêu và đối tượng điều chỉnh của Luật.

Tuy nhiên, theo ông Mãi, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động đầu tư, quản lý vốn của các tổ chức nêu trên tại doanh nghiệp, Điều 56 của dự thảo Luật quy định tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội được áp dụng các quy định của Luật này để thực hiện việc quản lý và đầu tư vốn tại doanh nghiệp, và giao Chính phủ quy định chi tiết về quản lý vốn của nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc các tổ chức này.

Tại Điều 56 về “Quản lý và đầu tư vốn tại doanh nghiệp thuộc tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên”, dự thảo Luật quy định: "Tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên được áp dụng các quy định của Luật này để thực hiện việc quản lý và đầu tư vốn của tổ chức tại doanh nghiệp. Chính phủ quy định quản lý vốn nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc khoản 1 Điều này".

Giải trình thêm, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội được áp dụng các quy định của Luật này. Còn Chính phủ quy định hướng dẫn nội dung này nếu thấy cần thiết.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị, cần rà soát kỹ các quy định tại từng khoản, từng điều, từng chương đảm bảo rõ ràng, tránh sự trùng lặp, cần giải thích diễn đạt lại cho dễ hiểu.

Về hệ thống thông tin quản lý và đầu tư nhà nước tại doanh nghiệp, theo Chủ tịch Quốc hội, đây là nội dung quan trọng liên quan đến công tác quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động quản lý đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Do đó cần cân nhắc dự thảo Luật có nên quy định cụ thể về nội dung thành phần việc khai thác thông tin hệ thống này, hay trên cơ sở các nguyên tắc khung thì giao cho Chính phủ ban hành Nghị định, Bộ Tài chính ban hành Thông tư sẽ cụ thể hơn.

Dự thảo Luật quy định 5 hình thức đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp giao Chính phủ quy định 5 hình thức trên, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, trong văn bản quy định chi tiết cần rà soát làm rõ khái niệm như đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn, tạo động lực phát triển nhanh cho các ngành lĩnh vực khác và nền kinh tế, về doanh nghiệp thuộc lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế, đầu tư vốn vào doanh nghiệp để thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế.

Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là những khái niệm có phạm vi rộng. Do đó, cần lưu ý quy định cụ thể, thuận lợi cho quá trình thực thi.

Về bảo toàn và phát triển vốn của doanh nghiệp dự thảo Luật chỉnh lý theo hướng việc bảo toàn và phát triển vốn doanh nghiệp được đánh giá trên cơ sở hiệu quả tổng thể của doanh nghiệp có loại trừ các tác động do việc thử nghiệm các công nghệ mới, mô hình kinh doanh, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần quy định chặt chẽ, chính xác hơn khi Nghị quyết 57 chỉ quy định có chính sách miễn trừ trách nhiệm trong trường hợp thử nghiệm công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới có thiệt hại về kinh tế do nguyên nhân khách quan. Còn Nghị quyết 68 thì nhấn mạnh việc thử nghiệm có kiểm soát đối với công nghệ mới sản phẩm dịch vụ mô hình kinh tế mới.

“Do đó dự thảo Luật cần cập nhật Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68 được Quốc hội thể chế bằng Nghị quyết 198. Theo báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý thì ý kiến ĐBQH chỉ đề cập đến nội dung chỉnh lý nhiệm vụ phát triển công nghệ chiến lược. Vì thế phải rà soát cập nhật những vấn đề mới để thực hiện theo tinh thần của Nghị quyết 57, Nghị quyết 68 để tạo điều kiện thuận lợi hơn trong quá trình thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.