Bảo hiểm xã hội đẩy mạnh thanh tra chuyên ngành

Theo ông Phạm Minh Thành - Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Đồng Nai, có 157 đơn vị theo kế hoạch và 62 đơn vị là thanh tra kiểm tra đột xuất; việc thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn tỉnh ổn định. Tuy nhiên, qua công tác thanh tra - kiểm tra, cơ quan BHXH ghi nhận việc chấp hành chính sách, pháp luật BHXH, BHYT vẫn còn những thiếu sót. Do đó đã ban hành 75 Quyết định xử phạt Vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp với tổng số tiền xử phạt trên 2,17 tỷ đồng.

BHXH tỉnh đã thực hiện thanh tra chuyên ngành 128 đơn vị; thanh tra, kiểm tra liên ngành 16 đơn vị; kiểm tra 56 đơn vị sử dụng lao động và 14 cơ sở khám chữa bệnh BHYT. Qua đó đã phát hiện các vi phạm trong công tác thu, yêu cầu truy đóng trên 447 triệu đồng. Trong công tác thực hiện chế độ, chính sách đã phát hiện 2.468 lượt hưởng chế độ BHXH ngắn hạn sai quy định với số tiền phải thu hồi về quỹ BHXH trên 1 tỷ đồng, số tiền phải thu hồi về quỹ BHYT do các cơ sở khám chữa bệnh BHYT chi sai quy định trên 1,7 tỷ đồng.

Đánh giá hiệu quả về công tác thanh tra kiểm tra, ông Thành cho biết, công tác thanh tra kiểm tra đã góp phần rất lớn trong việc giảm tiền chậm đóng BHXH, theo đó trong kỳ số tiền chậm đóng phát sinh của các đơn vị sử dụng lao động khi có quyết định thanh tra kiểm tra là 46 tỷ đồng, rất nhiều đơn vị đã nộp trong thời gian thanh tra kiểm tra, lũy kế số tiền chậm nộp BHXH đã thu hồi 7 tháng đầu năm là trên 36,8 tỷ đồng.

“Qua công tác thanh tra chuyên ngành, việc chấp hành pháp luật về đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp của các đơn vị đã có những chuyển biến tích cực. Theo đó, nhiều đơn vị ngay sau khi nhận được quyết định thanh kiểm tra của cơ quan BHXH đã có các biện pháp khắc phục ngay đối với các vi phạm về đóng BHXH, BHYT. Tình trạng trốn đóng, chưa đóng, đóng thiếu thời gian, đóng thiếu mức, chậm đóng tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp... dần được khắc phục” - ông Thành nhận định.

Cũng theo Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai, BHXH tỉnh đã tổ chức thực hiện thanh tra chuyên ngành theo quy định và tuân thủ đúng quy trình, quy định của Luật Thanh tra và các văn bản hướng dẫn trong quá trình triển khai thực hiện. Ưu tiên thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT các đơn vị có số lao động nhiều, số tiền chậm đóng lớn hoặc nguy cơ chậm đóng cao ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động… Đặc biệt, với những tổ chức, cá nhân không chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính thì kịp thời ra quyết định hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền ra quyết định và tổ chức cưỡng chế thi hành theo thẩm quyền.

“Trường hợp phát hiện vụ việc có dấu hiệu phạm tội trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự thì kịp thời lập hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều tra, khởi tố theo quy định” - Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh.

Ông Thành cho biết, để ngăn ngừa tình trạng chậm, trốn đóng BHXH, ngày 29/6/2024, Quốc hội thông qua Luật BHXH sửa đổi năm 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) bổ sung nhiều biện pháp chế tài xử lý tình trạng này. Theo đó, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 quy định, sau thời hạn đóng BHXH bắt buộc chậm nhất mà không đóng thì người sử dụng lao động ngoài việc phải đóng đủ số tiền trốn đóng và bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật, còn phải nộp số tiền bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền trốn đóng. Do đó, doanh nghiệp nợ BHXH càng nhiều, số tiền xử phạt càng cao. Cơ quan có thẩm quyền quyết định ngừng sử dụng hóa đơn đối với người sử dụng lao động trốn đóng BHXH từ 6 tháng trở lên… Bên cạnh đó, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 quy định rõ, cụ thể 2 hành vi: chậm đóng BHXH và trốn đóng BHXH để làm căn cứ áp dụng biện pháp chế tài phù hợp.

Đồng thời, bổ sung quy định về trách nhiệm của các cơ quan trong xác định và quản lý đối tượng thuộc diện tham gia BHXH. Từ đó nâng cao trách nhiệm của các cơ quan chức năng trong việc triển khai, kiểm tra, giám sát, nhắc nhở, xử lý nghiêm các doanh nghiệp chậm đóng và trốn đóng BHXH.