Bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị di sản

Ông Đinh Văn Thu, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam phát biểu tại hội thảo.

Tham dự hội thảo có đông đảo các nhà quản lý, nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước.

Đây là hoạt động nằm trong chuỗi các hoạt động Fastival Di sản Quảng Nam lần thứ VI-2017.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Đinh Văn Thu, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng, Hội An là một cảng thị truyền thống của Chămpa từ thời Trung đại. Đến thế kỷ XVII, với chính sách mở cửa của các Chúa Nguyễn ở Đàng Trong, Hội An là thương cảng quốc tế phát triển rực rỡ, là cơ sở trọng yếu về kinh tế và đối ngoại của các Chúa Nguyễn gần 3 thế kỷ.

Trong lòng đô thị Hội An còn lưu giữ được gần như nguyên vẹn hơn 1.000 di tích kiến trúc cổ như nhà cửa, hội quán, đình, chùa, miếu, nhà thờ tộc, giếng cổ, mộ cổ,... di tích kiến trúc cổ vừa có sắc thái nghệ thuật truyền thống của người Việt, vừa thể hiện sự giao lưu, hội nhập văn hóa với các nước phương Đông và phương Tây thời bấy giời.

Hội An cũng là vùng đất ghi nhiều dấu ấn của sự pha trộn, tiếp biến, giao thoa văn hóa.

Các hội quán, đền miếu, mang dấu tích của người Hoa nằm bên những ngôi nhà phố truyền thống của người Việt và những ngôi nhà mang phong cách kiến trúc Nhật Bản.

Quang cảnh Hội thảo.

Bên cạnh những giá trị văn hóa qua các công trình kiến trúc, Hội An còn lưu giữ một nền văn hóa phi vật thể đa dạng và phong phú.

Với giá trị tiêu biểu về văn hóa, ngày 4/12/1999, Đô thị cổ Hội An đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới.

Ông Đinh Văn Thu nhấn mạnh: Những năm qua, nhờ sự quan tâm hỗ trợ của các Bộ, ban, ngành Trung ương, các tổ chức quốc tế; sự đồng thuận của nhân dân và bằng nhiều cơ chế, chính sách, giải pháp quản lý phù hợp và hiệu quả, công tác bảo tồn và phát huy giá trị Di sản Văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An đã đạt được những thành quả tốt đẹp, Hội An liên tục được UNESCO ghi nhận là một trong những nơi thực hiện tốt công tác bảo tồn các giá trị di sản văn hóa ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

“Tuy đã đạt được những thành tựu trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản, nhưng Hội An vẫn đang đứng trước những nguy cơ, thách thức mới xuất hiện, đó là ảnh hưởng do biến đổi khí hậu và hiện tượng nước biển dâng, dẫn đến xói lở bờ biển hay tình trạng bồi cạn, ngập úng…”- ông Thu nói.

Ngoài ra, Hội An còn đứng trước nguy cơ cháy, nổ do hoạt động quá tải bởi các dịch vụ của con người trong khu phố cổ; những áp lực của vấn đề dân số, mật độ và thành phần dân cư trong đô thị và tác động mặt trái của tốc độ đô thị hóa, phát triển du lịch lên tính toàn vẹn, cảnh quan môi trường sống, cảnh quan di tích…

Bà Susan Vize, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam phát biểu tại hội thảo.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Susan Vize, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam cho rằng, Hội An là một đại diện điển hình cho quá trình tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng đang diễn ra ở hầu khắp các thành phố lịch sử của Châu Á.

Các khu di sản này, bao gồm các kết cấu xây dựng chính và các thành tố di sản phi vật thể có liên quan, đã trở thành nguồn lực quan trong cho sự phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là ngành du lịch.

Tuy nhiên, theo bà Susan Vize, tốc độ tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng đã tạo ra áp lực phát triển cho các nguồn lực cốt lõi này, cũng như đặt ra nhiều câu hỏi về phát triển bền vững.

“Vì vậy, đây là thời điểm phù hợp để nhìn lại “Tuyên bố Hội An 2009 về bảo tồn di tích lịch sử ở Châu Á” trong bối cảnh mới với sự phát triển đô thị nhanh chóng tại các đô thị lịch sử ở Châu Á như Hội An cũng như bối cảnh toàn cầu về huy động tổng thể các nguồn lực để đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững mới”, bà Susan Vize nhấn mạnh.

Dự kiến chiều cùng ngày, các đại biểu tham dự hội thảo sẽ ký Tuyên bố Hội An 2017 về bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị di sản.