Bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu: Đạo - đời gắn bó

Các đại biểu tại Hội nghị trù bị “Phát huy vai trò của các tôn giáo tham gia
bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu” tháng 5/2015. Ảnh: Lê Na.

Để nhân lên những giá trị tích cực của tôn giáo trong đời sống xã hội, ngày 2 và 3/12, tại TP Huế, UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị toàn quốc “Phát huy vai trò của các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”. Tại Hội nghị này, 14 tôn giáo sẽ đưa ra cam kết chung về tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Tiến sĩ Lê Bá Trình, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ nhiệm chương trình “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường” đã có cuộc trao đổi với Đại Đoàn Kết về sự kiện này.

Lắng nghe tâm tư đồng bào tôn giáo

PV: Thưa Phó Chủ tịch Lê Bá Trình, MTTQ Việt Nam được xem là mái nhà chung của các tầng lớp nhân dân trong đó có đồng bào tôn giáo. Với trách nhiệm của mình, trong những năm qua, Mặt trận đã có những việc làm gì để thúc đẩy các tôn giáo đoàn kết, hài hòa việc đạo việc đời?

Phó Chủ tịch Lê Bá Trình: Trong thời gian qua, để không ngừng xây dựng đoàn kết giữa các tôn giáo, tạo điều kiện để các tôn giáo thực hiện hài hoà việc đạo, việc đời, với chức năng, nhiệm vụ của mình, với tính chất liên hiệp, tự nguyện của tổ chức Mặt trận, MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên luôn thực hiện việc tiếp xúc, gần gũi, đối thoại với các tổ chức tôn giáo, lắng nghe, tập hợp tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của chức sắc, tín đồ để phản ánh, kiến nghị với cấp uỷ, chính quyền kịp thời đáp ứng nguyện vọng hợp pháp của nhân dân, trong đó có đồng bào là tín đồ các tôn giáo.

Đặc biệt, Uỷ ban Mặt trận các cấp thường xuyên động viên, khuyến khích và phối hợp với các cơ quan chức năng tạo điều kiện để các tôn giáo tham gia tích cực các phong trào thi đua yêu nước, các phong trào, các cuộc vận động do UBTƯ MTTQ Việt Nam phát động như: Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”; “Ngày vì người nghèo”; “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; Phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường”, cùng với các cuộc vận động chung như Phong trào cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới”…

Việc tham gia, hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động là môi trường, điều kiện để các tôn giáo gắn bó, đoàn kết với nhau, đoàn kết giữa những người có tôn giáo và những người không theo tôn giáo. Đó là cơ sở của việc xây dựng và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Đồng thời, MTTQ các cấp thường xuyên tạo điều kiện, hỗ trợ để các tổ chức tôn giáo hướng dẫn tín đồ thực hiện các hành động từ bi, bác ái, làm điều lành, tránh điều dữ, sống thân thiện và bảo vệ môi trường trong giáo lý yêu thương của các tôn giáo vì mục tiêu khát vọng đem lại sự an vui, hạnh phúc cho muôn người.

Những giá trị tốt đẹp đó đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng đời sống văn hoá, làm phong phú tinh thần, hạnh phúc của nhân dân.

Hiện thực hoá những khát vọng tương đồng

Được biết, sau Hội nghị toàn quốc “Phát huy vai trò của các tôn giáo trong phòng chống HIV/AIDS” năm 2006, vào ngày 2 - 3/12 tới đây, lần đầu tiên UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị toàn quốc “Phát huy vai trò của các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”. Ông có thể cho biết mục tiêu của hội nghị lần này là gì?

- Chúng ta biết rằng mục tiêu, khát vọng của các tôn giáo với mục tiêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đang phấn đấu thực hiện là có điểm tương đồng. Mục tiêu của các tôn giáo là giải thoát con người ra khỏi những khổ ải của chốn trần thế, mưu cầu một cuộc sống an lành, hạnh phúc, người người thương yêu nhau trên tinh thần bác ái, từ thiện, bao dung. Mục tiêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đang phấn đấu là “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Đó chính là cuộc sống an vui, hạnh phúc ở nơi trần thế.

Để sự tương đồng về khát vọng và mục tiêu đó thành hiện thực thì Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tôn giáo phải cùng nhau tìm giải pháp cụ thể, thiết thực. Giải pháp đó là tạo điều kiện, môi trường để các tôn giáo động viên, hướng dẫn chức sắc, tín đồ thực hiện tốt những nội dung trong đường hướng hành đạo, trong giáo luật, giáo lý của tôn giáo mình phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng cuộc sống an lành, ấm no, hạnh phúc của nhân dân, trong đó có chức sắc và tín đồ các tôn giáo.

Bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu là vấn đề, nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa chiến lược hiện nay của các quốc gia, dân tộc trên thế giới. Đặc biệt, Việt Nam chúng ta là một trong 5 nước chịu tác động trực tiếp và nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Vì vậy, mục tiêu thứ nhất của Hội nghị lần này là phát huy mạnh mẽ hơn nữa sự gắn bó giữa đạo và đời của các tôn giáo.

Thông qua quá trình chuẩn bị và tổ chức Hội nghị toàn quốc “Phát huy vai trò của các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu” lần này, 40 tổ chức tôn giáo của 14 tôn giáo ở nước ta đều bày tỏ sự hưởng ứng và đồng thuận rất cao. Chúng tôi đã đi làm việc, trao đổi với từng tổ chức tôn giáo, mặc dù mỗi tôn giáo có khác nhau về giáo luật, giáo lý và cách hành đạo nhưng tất cả đều đồng thuận rất cao việc tổ chức Hội nghị, đồng thời chúng tôi cũng nhận được nhiều ý kiến đóng góp đầy trách nhiệm, tâm huyết, chân thành của các tổ chức tôn giáo với mong muốn làm thế nào để toàn thể chức sắc, tín đồ các tôn giáo cùng với các tầng lớp nhân dân đóng góp sức mình cùng Đảng, Nhà nước và MTTQ Việt Nam thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, là vấn đề cấp bách của đất nước hiện nay.

Tại Hội nghị này, 14 tôn giáo sẽ đưa ra những thông điệp của tôn giáo mình, đồng thời sẽ có một bảng cam kết chung của các tôn giáo về tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Trên cơ sở đó 40 tổ chức tôn giáo cùng với Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam và Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ ký một Chương trình phối hợp thực hiện bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2015 – 2020.

Từ Chương trình Phối hợp chung mang tính Quốc gia này, các tổ chức tôn giáo ở các tỉnh, thành phố sẽ phối hợp với Uỷ ban MTTQ Việt Nam và Sở Tài nguyên và Môi trường cùng cấp xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình/ Kế hoạch phối hợp hành động cụ thể phù hợp với đặc điểm của từng địa phương, tôn giáo; định kỳ hằng năm, 3 năm và 5 năm tiến hành sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện.

Quyết tâm đổi mới công tác tôn giáo

Để tiếp tục làm tốt hơn nữa sứ mệnh là trung tâm đoàn kết và phát huy sáng kiến của nhân dân, trong đó có đồng bào tôn giáo, thời gian tới, Mặt trận sẽ có những biện pháp gì để tiếp tục thực hiện sứ mệnh này, thưa Phó Chủ tịch?

- Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác tôn giáo, trong đó nhấn mạnh việc đổi mới nội dung và phương thức thực hiện công tác tôn giáo với những trọng tâm như: Tăng cường tiếp xúc, đối thoại, chia sẻ, lắng nghe, tập hợp tâm tư, nguyện vọng của chức sắc và tín đồ các tôn giáo để kịp thời phản ánh, kiến nghị các cơ quan chức năng giải quyết đồng thời kịp thời chuyển tải những chủ trương, chính sách, pháp luật đến các chức sắc, tín đồ, giải thích, vận động để họ được thường xuyên cập nhật, đồng tình trong thiện chí.

Nội dung đổi mới cũng sẽ tập trung vào việc phát huy mạnh mẽ các giá trị tốt đẹp của các tôn giáo trong đời sống xã hội, vai trò của các tổ chức tôn giáo và các chức sắc, người tiêu biểu trong tín đồ các tôn giáo để xây dựng sự đoàn kết trong các tôn giáo, đoàn kết giữa các tôn giáo và đoàn kết giữa người có tôn giáo và người không có tôn giáo.

Đặc biệt Mặt trận sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tạo điều kiện để các tôn giáo tích cực tham gia các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, nhất là tham gia các hoạt động xã hội hoá công tác xã hội ở cơ sở như giáo dục mầm non, dạy nghề, chăm sóc người nghèo, trẻ em cơ nhỡ, khám chữa bệnh từ thiện; tổ chức cho tín đồ thực hiện bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu…

Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác giám sát và phản biện xã hội để việc xây dựng, triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo vừa đáp ứng với nhu cầu thực tế của bộ phận chức sắc, tín đồ, vừa bảo đảm quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Trân trọng cảm ơn Phó Chủ tịch!