Bền bỉ cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Nhận định tại buổi tọa đàm “Chống hàng giả, hàng gian - Làm sạch thị trường, bảo vệ niềm tin” diễn ra mới đây, ông Nguyễn Tấn Phong - Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) cho biết, tình trạng hàng giả tràn lan trên các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội đang trở thành vấn đề nhức nhối, ngày càng diễn biến phức tạp. Đáng lo ngại hơn, những đối tượng bán hàng giả thậm chí còn làm quảng cáo chuyên nghiệp, bài bản hơn cả những doanh nghiệp (DN) kinh doanh hàng thật. Họ tận dụng triệt để các công cụ quảng cáo, tiếp thị trên mạng xã hội, đánh vào tâm lý ham rẻ, thiếu thông tin của người tiêu dùng.

Các đối tượng này cũng sử dụng công nghệ cao để sản xuất hàng giả nên rất tinh vi, khó có thể phân biệt thật – giả bằng mắt thường. Việc xác minh nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm trên môi trường mạng cũng trở nên phức tạp hơn rất nhiều so với các kênh bán lẻ truyền thống. Thông tin về nhà sản xuất, nhà phân phối thường không rõ ràng, thậm chí bị làm giả...

Nêu thực tế về sản phẩm của mình, ông Lương Trọng Khoa - người sáng lập Công ty CP Sâm Việt Nam (Vinapanax) khẳng định, hiện người tiêu dùng tìm kiếm từ khóa "sâm Ngọc Linh" trên mạng, có đến 90% kết quả hiện ra không phải là sâm Ngọc Linh thật. Đáng lo ngại hơn, chỉ cần nhiều người liên tục nhắc đến “sâm Ngọc Linh” trên mạng xã hội thì dù họ bán hàng giả, người tiêu dùng vẫn dễ dàng tin theo.

Còn theo chia sẻ của bà Phạm Thị Đào - Giám đốc Công ty TNHH sản xuất Mỹ phẩm Anh Đào, từ năm 2012 đến nay, DN đã chủ động đầu tư cho công tác phòng, chống hàng giả như trang bị hệ thống máy móc, đổi mới thiết kế bao bì, tem nhãn, tờ hướng dẫn có tích hợp mã QR nhằm minh bạch, rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ. Nhờ vậy, từ năm 2017 đến nay, sản phẩm của công ty không còn bị làm giả trên thị trường.

Để bảo vệ tốt hơn môi trường kinh doanh lành mạnh, bà Đào kiến nghị thành lập Hội đồng thanh tra liên ngành. Khi phát hiện dấu hiệu nghi vấn về hàng gian, hàng giả, hội đồng này có thể thực hiện các cuộc kiểm tra đột xuất, kịp thời xử lý vi phạm, từ đó tạo sự yên tâm cho các DN làm ăn chân chính tiếp tục đầu tư xây dựng thương hiệu.

Theo bà Trần Thị Thanh Thảo - Phó Giám đốc Kinh doanh vùng Hệ thống nhà thuốc và tiêm chủng FPT Long Châu, việc thuốc, thực phẩm chức năng bị làm giả ngày càng tinh vi gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe cộng đồng.

Để đối phó với vấn nạn này, Long Châu hợp tác với Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia, tiến hành kiểm tra đột xuất các mặt hàng nhằm đảm bảo sản phẩm an toàn trước khi đến tay người tiêu dùng; chuyển đổi số lĩnh vực y tế, từ quản lý dữ liệu cho đến nâng cao trải nghiệm khách hàng; áp dụng kiểm tra kép gồm kiểm tra hồ sơ pháp lý đúng quy định và kiểm định thực tế sản phẩm đầu vào cũng như tại các điểm bán, nhằm kiểm soát chất lượng một cách toàn diện; triển khai chiến dịch xuất xứ minh bạch vì một Việt Nam khỏe mạnh...

Cần sự chung tay của toàn xã hội

Chia sẻ quan điểm, PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan - Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM cho rằng, thực trạng hàng gian, hàng giả vốn không mới nhưng khi tích tụ đủ về lượng sẽ “bùng nổ” thành những vụ việc lớn, khiến dư luận giật mình. Đối với các DN làm ăn chân chính, khi chỉ cần một mặt hàng bán chạy sẽ lập tức có đối tượng làm giả để trục lợi do siêu lợi nhuận. Thị trường còn nhiều “cỏ dại” khiến ngay cả các DN xuất khẩu uy tín cũng than phiền khó tiếp cận.

Theo bà Lan, hiện TPHCM đã thống nhất quản lý an toàn thực phẩm về một đầu mối, tránh tình trạng “đổ trách nhiệm”. Ngoài ra, thành phố cũng xây dựng các chương trình dài hạn để nâng cao chất lượng, tiêu chuẩn thực phẩm; đồng thời bố trí các đội quản lý an toàn thực phẩm, thanh tra trên địa bàn để thường xuyên theo dõi, xử lý.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, các quy định hiện hành vẫn còn nặng về hình thức, dẫn đến công tác thanh tra, kiểm tra chưa hiệu quả...

Ông Nguyễn Viết Hồng - Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM nêu quan điểm, trách nhiệm chống hàng giả không chỉ thuộc về DN hay cơ quan chức năng mà cần sự chung tay của toàn xã hội. Các sàn thương mại điện tử, nền tảng mạng xã hội phải chủ động rà soát, gỡ bỏ sản phẩm vi phạm, khóa tài khoản gian lận và phối hợp cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng. Người tiêu dùng cũng cần nâng cao cảnh giác, không tiếp tay cho hàng giả, mạnh dạn tố giác các hành vi gian lận để bảo vệ chính mình và cộng đồng.