Trước thực trạng mất an tòan, an ninh tại các cơ sở khám chữa bệnh ngày càng trở nên trầm trọng (như báo Đại Đoàn Kết đề cập tại số báo ra ngày 2/6), phóng viên đã có cuộc trao đổi với bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế).
Phó Vụ trưởng Trần Thị Trang.
PV: Thưa bà, chắc bà cũng đã nắm được thực trạng mất an toàn, an ninh tại các BV hiện nay. Ý kiến của bà về hiện tượng này?
Phó Vụ trưởng Trần Thị Trang: Đúng là đang có rất nhiều lo ngại về tình hình đảm bảo an ninh trật tự tại các cơ sở khám chữa bệnh hiện nay. Chưa bao giờ tôi thấy có không ít các người nhà bệnh nhân thiếu bình tĩnh, có thể xông vào đánh chửi bác sĩ, điều dưỡng một cách “thoải mái” như bây giờ. Đôi khi có người có thể sửng cồ, nổi giận với các bác sĩ chỉ vì một sự hiểu lầm hoặc vô cớ.
Vậy chúng ta có thể hiểu thực chất nguyên nhân của thực trạng này như thế nào?
- Theo tôi hiểu, thực chất người bệnh, người nhà bệnh nhân và các cán bộ y tế tại BV chưa thực sự hiểu nhau. Tiên trách kỷ, phải thẳng thắn mà nói rằng trong đội ngũ y, bác sĩ chúng tôi vẫn còn những “con sâu bỏ rầu nồi canh”. Bên cạnh đó, tình trạng quá tải tuy đã được khắc phục đáng kể trong thời gian qua nhưng vẫn còn rất nghiêm trọng, nhất là tại các BV tuyến cuối, có uy tín, thâm niên cao như BV Bạch Mai, BV Việt Đức, BV Nhi Trung ương… Đã vậy, không phải BV nào cũng biết tổ chức, tư vấn, cũng như hợp tác hiệu quả với người bệnh và người nhà bệnh nhân.
Về phía bệnh nhân và người nhà bệnh nhân, đa phần họ đều rất có ý thức trong việc tôn trọng các quy định của BV khi đến khám chữa bệnh. Tuy nhiên, còn một bộ phận không nhỏ trong số này, phần do thái độ chưa đúng mực, phần do thiếu hiểu biết cộng với sự quá lo lắng cho bệnh tình bệnh nhân, đã thiếu kiềm chế, không chỉ có những lời lẽ xúc phạm đến bác sĩ mà còn không ngần ngại “đụng chân, đụng tay” với họ khi cảm thấy bị đối xử không được như mình mong muốn.
Chắc Bộ Y tế cũng như các bộ phận chức năng đã lường trước được thực trạng này?
- Chuyện mất an ninh tại các BV không phải bây giờ mới có. Tuy nhiên tình hình phức tạp như hiện nay thì quả thật là ngoài sức tưởng tượng của chúng tôi. Bộ Y tế đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các đơn vị khám chữa bệnh thường xuyên củng cố y đức cũng như cập nhật kiến thức, kỹ thuật chuyên môn để không những nâng cao chất lượng, thái độ phục vụ người bệnh.
Thậm chí Bộ cũng đã ban hành nhiều hình thức xử lý nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm của các cán bộ y tế nhằm cải thiện tình hình. Tuy nhiên, như tôi đã đề cập ở trên, có nhiều khó khăn, trở ngại có tính bất khả kháng như tình trạng quá tải y tế, thu nhập của cán bộ thấp, những tai biến y khoa khó tránh khỏi hoặc những rủi ro, tai nạn nghề nghiệp khác đem lại… khiến người cán bộ y tế đôi khi phân tâm hoặc không giữ được mình trong công việc. Bên cạnh đó, Bộ cũng quán triệt các BV đầu tư, tổ chức canh phòng, bảo vệ nghiêm tại các bộ phận trong BV để các thầy thuốc an tâm trị bệnh cứu người.
Để giải quyết hiệu quả vấn nạn nói trên, theo bà chúng ta cần phải làm gì?
- Trước hết, những người thầy thuốc phải thấm nhuần sứ mệnh trị bệnh cứu người vô điều kiện. Bên cạnh đó, chúng tôi phải kiên trì giải thích bằng mọi cách cho người bệnh và người nhà bệnh nhân hiểu tất cả những gì mình đã, đang và sẽ làm cho họ khi tiếp nhận bệnh nhân. Còn về phía bệnh nhân, hãy cố gắng hiểu chúng tôi trước khi phát ngôn hay hành động. Tại tất cả các BV hiện nay đều đã có bộ phận làm công tác xã hội.
Vì vậy, đề nghị các bác, các anh, các chị khi đến BV cố gắng liên hệ với họ để giải quyết mọi vấn đề khúc mắc. Ngoài ra, ngành y tế đã công khai đường dây nóng. Về phía các cơ quan chức năng, chúng tôi mong các vụ việc hành hung bác sĩ cũng như gây rối trật tự tại các BV phải được điều tra, xử lý nghiêm, đủ sức răn đe để làm gương cho kẻ khác.
Ở đâu không biết nhưng môi trường bên trong khuôn viên bệnh viện, chắc mọi người đồng tình với tôi, là một trong những nơi nhân văn nhất. Bất luận thế nào, tôi cũng mong mọi người hãy chung tay cùng chúng tôi giải quyết mọi mâu thuẫn, bất đồng quan điểm bằng đối thoại và hợp tác, sẻ chia. BV là nơi cho tình thương yêu và sự tử tế của con người .
Trân trọng cảm ơn bà!