Bộ Công Thương nói về đề xuất cho phép doanh nghiệp định giá xăng dầu

Bộ Công Thương vừa hoàn thiện dự thảo Nghị định mới về sửa đổi các nghị định về kinh doanh xăng dầu như Nghị định 83/2014 và Nghị định 95/2021, Nghị định 80/2023.

Điểm đặc biệt trong dự thảo lấy ý kiến lần này, cơ quan chủ trì soạn thảo (Bộ Công Thương) đề xuất cho phép doanh nghiệp là thương nhân đầu mối được quyền quyết định giá bán lẻ xăng dầu dựa trên chi phí và tính toán các yếu tố giá đầu vào.

Theo quan điểm của Bộ Công Thương, xăng dầu là mặt hàng thực hiện bình ổn giá theo quy định của Luật Giá, nên cần có cơ chế kiểm soát giá trần đối với xăng dầu bán lẻ trên thị trường.

Tuy nhiên, để tạo môi trường cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, dự thảo quy định Nhà nước sẽ không tham gia vào quá trình điều hành giá, mà sẽ công bố các yếu tố hình thành giá để doanh nghiệp tự quyết định giá.

Cụ thể, Nhà nước sẽ công bố giá thế giới bình quân 15 ngày, thương nhân đầu mối căn cứ các yếu tố cố định như thuế các loại, được quyền cộng thêm các khoản chi phí định mức đã được quy định, để công bố giá bán xăng dầu trên thị trường. Giá bán xăng dầu sẽ được các thương nhân đầu mối công bố nhưng không được vượt qua giá tối đa đã được tính toán theo công thức.

Theo Bộ Công Thương, công thức tính giá xăng dầu tối đa (là giá bán cao nhất do thương nhân đầu mối công bố), sẽ gồm: giá xăng dầu thế giới bình quân 15 ngày, tỉ giá ngoại tệ, tỉ lệ chi phí kinh doanh và lợi nhuận của doanh nghiệp, các loại thuế.

Trong trường hợp tỉ lệ chi phí kinh doanh và lợi nhuận của doanh nghiệp tăng, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng xem xét điều chỉnh tỉ lệ này cho phù hợp với thực tế. Việc điều chỉnh giá sẽ thực hiện theo kỳ 15 ngày/lần.

Tại cuộc họp báo thường kỳ do Bộ Công thương tổ chức chiều 29/3, khi nói thêm về vấn đề trao quyền quyết định giá cho doanh nghiệp, bà Nguyễn Thúy Hiền, Phó Vụ trưởng, Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho biết: Quan điểm của Bộ Công Thương tại dự thảo nghị định về xăng dầu mới sẽ tiến gần hơn tới cơ chế thị trường. Quyết định đưa ra giá bán lẻ của doanh nghiệp không cao hơn mức giá theo công thức giá quy định của Bộ Công Thương .

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết: Việc xây dựng nghị định thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trong tháng 3 trình Chính phủ xem xét.

"Chúng tôi báo cáo Chính phủ trên tinh thần nghiên cứu kỹ, phải có thời gian công bố, công khai, lấy ý kiến rộng rãi, theo quy định phải có 60 ngày lấy ý kiến", ông Tân nói về quy trình xây dựng dự thảo Nghị định về xăng dầu trong bối cảnh có quan điểm cho rằng Bộ chậm trễ xây dựng văn bản này.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết, Bộ Công Thương thống nhất công bố lấy ý kiến và kéo dài trong 60 ngày. Do vậy còn thời gian, nên rất mong các cơ quan chức năng, dư luận, báo chí đồng hành trên cơ sở tiếp thu ý kiến rộng rãi của mọi tầng lớp nhân dân.

"Dự kiến có nhiều nội dung, tác động theo cách đổi mới, vừa mang tính chất đảm bảo mục tiêu cân đối cung cầu - không thiếu hụt, đảm bảo an ninh năng lượng. Bên cạnh đó, việc điều hành sẽ phải tiệm cận thị trường nhưng có điều tiết của cơ quan Nhà nước và tái cơ cấu hệ thống thương nhân xăng dầu. Đây là chủ thể triển khai trực tiếp kinh doanh và cung ứng xăng dầu", Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nói.

Về nguyên tắc điều hành giá xăng dầu, lãnh đạo Bộ Công Thương trả lời về đề xuất cho doanh nghiệp được quyền tự quyết giá bán lẻ xăng dầu như sau: Hiện nay liên Bộ Tài Chính - Bộ Công Thương cùng đưa giá trần làm tham khảo, doanh nghiệp dựa trên đó để đưa ra tính toán của mình phù hợp kinh doanh thực tế, làm giá bán lẻ. Tuy nhiên, mức giá bán không được vượt quá giá trần.

Theo ông Tân, quan điểm điều hành giá xăng dầu như vậy sẽ dần dần tiệm cận thị trường trong tình huống giá thế giới biến động thế nào thì giá trong nước sẽ có sự thay đổi, điều hành nhịp nhàng.