Chiều 12/3, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức họp báo công bố kết quả triển khai Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo (ĐMST) cấp địa phương năm 2023.
Họp báo được tổ chức với sự tham gia của lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, các đơn vị trực thuộc Bộ và các cơ quan báo chí.
Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, Bộ chỉ số ĐMST cấp địa phương năm 2023 (Provincial Innovation Index, viết tắt là PII) đã chính thức hoàn thành. Bộ KH&CN tin rằng, đây là một tài liệu hữu ích, cung cấp các căn cứ khoa học và thực tiễn để các cơ quan, tổ chức, cá nhân và trực tiếp là lãnh đạo các địa phương sử dụng trong xây dựng và thực thi các chính sách để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) ở địa phương dựa trên KH,CN&ĐMST.
“Bộ KH&CN cũng tin tưởng rằng, đây sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà đầu tư về môi trường đầu tư và điều kiện nguồn lực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh ở các địa phương”, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.
Trong những năm tới, Bộ Khoa học và Công nghệ mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, hỗ trợ, phối hợp của các bộ, ngành, cơ quan, địa phương và các tổ chức quốc tế để Bộ tiếp tục hoàn thiện và triển khai Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương hằng năm như được Chính phủ giao tại Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 5/1/2024 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2024.
Tại buổi họp báo cũng diễn ra nghi thức Công bố chỉ số ĐMST cấp địa phương năm 2023. Đồng thời, công bố 10 địa phương đạt chỉ số PII cao nhất cả nước, top địa phương đạt chỉ số PII cao theo vùng KT-XH và chuyên trang PII.
Cụ thể, trong top 10 địa phương, Hà Nội là địa phương có điểm số PII cao nhất, đạt 62.86 điểm, xếp hạng 1. Sau đó là TP HCM (hạng 2), Hải Phòng (hạng 3), Đà Nẵng (hạng 4), Cần Thơ (hạng 5), Bắc Ninh (hạng 6), Bà Rịa- Vũng Tàu (hạng 7), Bình Dương (hạng 8), Quảng Ninh (hạng 9) và Thái Nguyên (hạng 10).
Trả lời câu hỏi của PV tại họp báo liên quan đến các địa phương dẫn đầu về chỉ số PII, Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh cho biết, các địa phương thuộc nhóm dẫn đầu là các địa phương có điều kiện tự nhiên và địa lý thuận lợi, có ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế, tập trung nhiều khu công nghiệp, có cơ sở hạ tầng phát triển, có hoạt động KH-CN và ĐMST mạnh mẽ.
Trong khi đó, thuộc nhóm cuối là các địa phương còn hạn chế trong phát triển KT-XH, có vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên chưa thuận lợi cho phát triển, ứng dụng KH-CN và ĐMST vào phát triển KT-XH. Điển hình như các địa phương vùng Tây Nguyên, trung du và miền núi phía Bắc).
Từ năm 2017, Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (thường được gọi tắt là GII) do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới công bố hàng năm đã được Chính phủ sử dụng như một công cụ quan trọng nhằm tham khảo, xây dựng, ban hành các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo ở Việt Nam.
Ở cấp độ địa phương, tại Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 30/1/2022, Chính phủ đã phân công Bộ Khoa học và Công nghệ “chủ trì, phối hợp với Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới và các cơ quan liên quan xây dựng Bộ chỉ số ĐMST cấp địa phương và tổ chức đánh giá thử nghiệm tại một số địa phương nhằm đo lường năng lực ĐMST và kết quả ĐMST của từng địa phương, đồng bộ với Bộ chỉ số ĐMST toàn cầu của Việt Nam”.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ KH&CN đã phối hợp với Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) và các cơ quan liên quan triển khai xây dựng bộ chỉ số và tổ chức triển khai thử nghiệm thành công tại 20 địa phương trong năm 2022.
Trên cơ sở đó, tại Nghị quyết số 10/NQ-CP ngày 3/2/2022, Chính phủ đã giao Bộ KH&CN “chính thức triển khai Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương trên phạm vi toàn quốc từ năm 2023”.
Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao, Bộ KH&CN đã nghiên cứu, tham vấn ý kiến các bộ, cơ quan, địa phương và các chuyên gia để hoàn thiện Bộ chỉ số ĐMST cấp địa phương năm 2023 và đã tổ chức triển khai trên phạm vi toàn quốc.
Tháng 12 năm 2023, chuyên gia quốc tế độc lập đã tiến hành đánh giá về phương pháp, dữ liệu, kỹ thuật, mô hình tính toán bộ chỉ số PII năm 2023 của Việt Nam và đã phát hành Báo cáo đánh giá.
Đây là chuyên gia do WIPO giới thiệu và cũng đã thực hiện đánh giá bộ chỉ số PII thử nghiệm năm 2022. Kết quả đánh giá của chuyên gia cho thấy, bộ chỉ số PII 2023 đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế về mặt thống kê và phương pháp luận.
Quy trình tính toán có các bước rõ ràng và theo sát quy trình của GII, dựa trên các thông lệ tốt nhất được Ủy ban Châu Âu, Liên Hợp Quốc và một số tổ chức quốc tế khác áp dụng.
Trong Báo cáo đánh giá, chuyên gia nêu những thay đổi về chỉ số thành phần, cấu trúc chỉ số là điều bình thường sau khi thử nghiệm và sau khi có các phản hồi cho phiên bản đầu tiên được công bố, đồng thời, chuyên gia khuyến nghị trong các bản cập nhật tiếp theo, mỗi lần chỉ nên đưa ra những thay đổi nhỏ nhằm đảm bảo tính nhất quán giữa các năm và giúp tránh nhầm lẫn.
Chuyên gia cũng khuyến nghị phải công bố dữ liệu của các trụ cột, nhóm chỉ số và chỉ số thành phần cùng với điểm số chung của bộ chỉ số, đồng thời khuyến khích người dùng và các bên liên quan đi sâu khai thác dữ liệu.