Bộ TN&MT kiến nghị dừng dự án thủy điện Đrăng Phốk

Sông Srêpôk – nơi dự kiến làm dự án thủy điện Đrăng Phốk - Ảnh: Lê Phước (nguồn: báo Tài nguyên và Môi trường).

Dự án vi phạm nghiêm trọng Vườn Quốc gia Yok Đôn

Theo báo cáo ĐTM của chủ đầu tư là Công ty cổ phần và Ứng dụng công nghệ mới, Dự án thủy điện Đrăng Phốk có công suất lắp máy 26 MW, nằm trên bậc thang thủy điện cuối cùng của dòng sông Srêpôk trước khi chảy sang Campuchia.

Dự án sẽ chiếm dụng 308,7 ha đất, trong đó có 295,4 ha đất thuộc Vườn Quốc gia Yok Đôn (khoảng 63 ha thuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt) và 28,88 ha rừng đặc dụng sẽ phải chuyển đổi mục đích sử dụng.

Như vậy, trong văn bản kiến nghị, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, nếu được triển khai, dự án này trước hết vi phạm vào những quy định của pháp luật về bảo vệ rừng như vi phạm vào khu vực cần được bảo toàn nguyên vẹn của “phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của rừng đặc dụng” theo qui định của Luật Bảo vệ và phát triển rừng 2004 và Luật Đa dạng sinh học 2008.

Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, khu vực dự kiến triển khai dự án có hệ sinh thái đặc thù, phần lớn là rừng khộp (rừng cây họ dầu), tính đa dạng sinh học độc đáo với nhiều loại động thực vật bậc cao thuộc diện quý hiếm, có giá trị bảo tồn cao.

Đặc biệt, đây là nơi cư ngụ thường xuyên và là hành lang di chuyển của các đàn voi rừng.

Bởi vậy, nếu thi công công trình thủy điện, Bộ Tài nguyên và Môi trường cảnh báo, sẽ phải chặt phá rừng, mở đường và quá trình thi công sẽ tác động tiêu cực tới môi trường sống của các loài động thực vật.

Tác động tiêu cực tới môi trường khi chặn dòng Srêpôk

Cũng liên quan đến dự án, ngoài Vườn Quốc gia Yok Đôn, là việc làm thủy điện chặn dòng sông Srêpôk.

Theo kiến nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc xây đập, chặn dòng trên sông Srêpôk sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới hệ sinh thái thủy sinh, đặc biệt là các loài có tập tính di cư. Khu vực dự án lại nằm gần biên giới Việt Nam - Campuchia nên những tác động tiêu cực tới an ninh quốc phòng là không thể tránh khỏi.

Việc phá vỡ cân bằng sử dụng nước với chế độ vận hành hồ chứa phục vụ phát điện sẽ tác động không tốt tới vùng hạ du đập, đặc biệt đối với Campuchia.

Chưa kể việc thay đổi cơ bản chế độ dòng chảy của sông Srêpôk sẽ làm thay đổi chế độ dòng chảy về vùng hạ du đập, làm xáo trộn diễn thế sinh thái không chỉ trong phạm vi khu vực của dự án.

Điều đáng ngạc nhiên là dự án thủy điện Đrăng Phốk được lập khi mà trên sông Srêpôk hiện đã tồn tại tới 12 công trình thuỷ điện. Trong khi đó, tình trạng của khu vực này hiện nay là rất hạn hán, bản thân 12 công trình thủy điện cũng đang bị giảm sút sản lượng điện.

Cho nên, về hiệu quả kinh tế của dự án, kiến nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ rõ: "Với ảnh hưởng ngày càng gay gắt của biến đổi khí hậu và lại nằm ở bậc thang thủy điện cuối cùng của dòng sông này, thủy điện Đrăng Phốk sẽ gặp nhiều khó khăn về sản lượng, khó đạt công suất như thiết kế".