Bộ trưởng nêu lý do nông dân 'bỏ điều trồng sầu riêng'

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội do Ủy ban thường vụ Quốc hội tổ chức sáng 21/8, tại điểm cầu tỉnh Bình Phước, ĐB Điểu Huỳnh Sang (đoàn Bình Phước) chất vấn rằng, phát triển nhãn hiệu, thương hiệu của các nông sản chủ lực nhằm tăng giá trị và sức cạnh tranh của nông sản, góp phần ổn định hoạt động xuất khẩu, tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, việc phát triển và bảo vệ nhãn hiệu, thương hiệu nông sản chủ lực của nước ta hiện nay chưa thực hiện hiệu quả.

Bà Sang hỏi Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết trong thời gian tới có giải pháp gì để bảo đảm giá trị thương hiệu hạt điều, sầu riêng cũng như bảo vệ được quyền lợi và cải thiện đời sống của người dân.

Trả lời, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan chia sẻ ông đã về “thủ phủ điều” Bù Đăng (Bình Phước) và chứng kiến bà con đang đốn điều trồng sầu riêng.

“Tôi hỏi tại sao, điều là thủ phủ của Bình Phước mà nỡ nào bà con lại đốn cây gắn bó bao đời. Bà con nói, sầu riêng có thu nhập 1 tỉ đồng/ha, trong khi điều chỉ thu được 35-40 triệu đồng/ha. Như vậy, người nông dân chúng tôi nên như thế nào? Đây là câu hỏi rất đắng lòng”-ông Hoan nói.

Để bảo vệ cây điều trước xu hướng mới của thị trường, ông Hoan khuyến cáo người dân trồng nấm linh chi đỏ dưới tán điều, nhờ đó, vườn điều sẽ có đa tầng giá trị. Ngoài ra, bản thân điều là loại cây có đặc trưng: không dùng thuốc, phân bón hóa học nên có thể có nguồn thu tín chỉ các-bon.

Ông Hoan đề nghị đẩy nhanh sản phẩm OCOP từ cây điều. Bộ đã làm việc với Hiệp hội điều Việt Nam, làm sao để xây dựng chuỗi chia sẻ, liên kết người trồng điều và doanh nghiệp chế biến.

Liên quan tới phát triển cây sầu riêng, ông Hoan cho rằng, muốn xây dựng thương hiệu, tiêu chuẩn cho sản phẩm này thì phải có hiệp hội ngành hàng, liên kết bà con nông dân. Bộ vừa ký hiệp định thư thứ hai mở cửa sầu riêng đông lạnh, cơm sầu riêng sang thị trường Trung Quốc. Trước đó, hiệp định thư thứ nhất cách đây 2 năm đã mở cửa sầu riêng nguyên trái sang thị trường này.

“Như vậy, gần như toàn bộ ngành hàng sầu riêng của chúng ta đã mở cửa với Trung Quốc. Đây là niềm vui nhưng cũng kích hoạt các vấn đề. Muốn đưa sầu riêng thành sản phẩm quốc gia thì phải có thiết chế để điều chỉnh; có chính sách chung cho người nông dân, doanh nghiệp về khoa học công nghệ, đầu tư cơ sở hạ tầng nếu muốn đi xa. Vì chúng ta đi sau một số quốc gia xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc như Thái Lan, Malaysia”.

ĐB Trần Thị Nhị Hà (Đoàn Hà Nội) chất vấn năm 2024, ngành thuỷ sản tiếp tục đối mặt với rất nhiều thách thức, từ thị trường, giá bán đến các thách thức do những rào cản thương mại. Đặc biệt trong bối cảnh đã gần 7 năm Việt Nam bị cảnh báo thẻ vàng của Uỷ ban Châu âu (EC) về khai thác IUU (hoạt động đánh bắt trái phép, không báo cáo và không được quản lý).

“Nghị quyết số 853 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đã giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm có giải pháp và vận động Ủy ban châu Âu (EC) sớm gỡ bỏ “thẻ vàng” về thủy sản đối với Việt Nam. Đến thời điểm này, Bộ đang gặp những khó khăn vướng mắc nào trong quá trình vận động Ủy ban châu âu (EC) gỡ bỏ thẻ vàng về thủy sản đối với Việt Nam? Bộ trưởng có cam kết cụ thể nào để giải quyết vấn đề này?”-bà Hà chất vấn.

Về vấn đề trên, ông Lê Minh Hoan cho biết, giải pháp chủ yếu vẫn là thực hiện tốt Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, phát triển thủy sản dựa trên ba trụ cột gồm: giảm khai thác, tăng nuôi trồng và bảo tồn biển, để đảm bảo trữ lượng thủy sản dành cho thế hệ mai sau.

Ông Hoan cũng khẳng định, những giải pháp nhằm gỡ thẻ vàng IUU trong suốt 7 năm qua đã có những thành quả nhất định. Tuy nhiên, dù đã giảm 20.000 chiếc tàu nhưng so với các nước trong khu vực, số lượng tàu của Việt Nam quá nhiều trên vùng biển, ảnh hưởng đến việc phát triển bền vững.

“Thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục chứng minh về những nỗ lực của Việt Nam trong việc tháo gỡ thẻ vàng IUU; phối hợp với Bộ Ngoại giao và Bộ Công an, Bộ Quốc phòng cùng vào cuộc triển khai tháng cao điểm”- ông Hoan nói, đồng thời chia sẻ trình độ nhân lực nghề cá còn hạn chế. Vì vậy, thời gian tới, cần phối hợp với Bộ Giáo dục và đào tạo để có giải pháp để tăng cường nhận thức cho ngư dân cùng tham gia bảo vệ nguồn lợi thủy sản.