Tại cuộc họp trực tuyến khẩn về công tác phòng chống dịch của Bắc Giang chiều ngày 25/5, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định: Quan điểm Bộ Y tế sẽ hỗ trợ tối đa cho Bắc Giang. Ngành Y tế từng hỗ trợ Đà Nẵng rất lớn nhưng lần này phải hỗ trợ cao hơn.
Chiều 25/5, GS.TS Nguyễn Thanh Long chủ trì cuộc họp khẩn trực tuyến về công tác phòng, chống dịch Covid-19 với bộ phận thường trực công tác đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang và lãnh đạo tỉnh Bắc Giang;
Tại điểm cầu Bộ Y tế có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên và lãnh đạo các Vụ/Cục/Văn phòng/Viện Vệ sinh dịch tễ TW.
Tại điểm cầu Bắc Giang, PGS.TS Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Trưởng bộ phận thường trực công tác đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Ninh và Bắc Giang cùng các chuyên gia của Bộ Y tế dự họp tại điểm cầu Bắc Giang; cùng dự có ông Lê Ánh Dương, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang.
Cần phải đối mặt với thực trạng tiếp tục ghi nhận ca bệnh
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay: Chủng lây lần này rất nhanh, rất mạnh, lan rất rộng và có khả năng nhân lên và khả năng phát tán mầm bệnh rất rộng.
“GS.TS Lê Thị Quỳnh Mai có báo cáo với tôi, bình thường trong phòng thí nghiệm 3-4 ngày mới mọc virus, nhưng lần này ngày thứ 2 mọc rất nhiều, nên phát tán mầm bệnh rất nhanh. Chủng khác còn nghi ngờ, nhưng chủng lần này nếu chậm là muộn” ,Bộ truởng Nguyễn Thanh Long nói.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, tại Nhà máy Hosiden (Khu công nghiệp Quang Châu) số lượng F1 chuyển thành F0 lên tới 55% do lây từ trước, trong khu lưu trú, nhà máy nhưng vẫn lên xe đi làm.
“Chủng virus SARS-CoV-2 lần này lây rất nhanh, rất mạnh, lan rất rộng. Mật độ công nhân ở các ổ dịch quá đông, môi trường khép kín, nhà ăn tập thể, khu vệ sinh dùng chung. Hàng chục nghìn người sinh hoạt như thế thì nguy cơ rất lớn, thực tế đã chứng minh điều này”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đánh giá.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, 3 ngày nay chúng ta dồn tổng lực cho xét nghiệm nên số ca bệnh dương tính phát hiện sau khi xét nghiệm đến chiều nay tăng thêm hơn 300 trường hợp. Tuy nhiên, có điểm tạm yên tâm là các ca bệnh đều nằm trong khu vực cách ly, phong toả nên việc lây nhiễm ra cộng đồng là có thể xảy ra nhưng nguy cơ không nhiều. "Phải hết sức bình tĩnh", Bộ trưởng nói.
Đánh giá về công tác phòng chống dịch của Bắc Giang, Bộ trưởng Bộ Y tế hoan nghênh tỉnh Bắc Giang đã thành lập các tiểu ban điều trị, xét nghiệm… do lãnh đạo tỉnh phụ trách đã phối hợp chặt chẽ với bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế là các chuyên gia đã dày dạn kinh nghiệm trận mạc trong chống dịch. Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế nhận định: tỉnh Bắc Giang đang đi đúng hướng trong phòng chống dịch.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cho rằng tỉnh cần đối mặt với thực trạng và thách thức những ngày tới, tình hình sẽ phức tạp, tiếp tục ghi nhận nhiều bệnh nhân hơn và chưa có dấu hiệu thuyên giảm, hạ nhiệt. Tuy các ca này trong khu phong tỏa nên lây nhiễm cộng đồng có nhưng không phải lớn nhưng các cơ quan chức năng phải ngăn chặn bằng được sự lây lan trong các khu công nghiệp. “Đây là việc rất quan trọng đối với Bắc Giang lúc này”- Bộ trưởng Bộ Y tế nói.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đây chính là lý vì sao “chúng tôi đã đưa ra kịch bản 3.000 người nhiễm, tới đây sẽ tiếp tục cập nhật nguy cơ lây nhiễm cao hơn”.
Ưu tiên nhất hiện nay: Dập bằng được ổ dịch Bắc Giang
“Ưu tiên nhất hiện nay là làm thế nào phòng chống và dập cho bằng được ổ dịch Bắc Giang. Nếu không làm được thì chúng ta thất bại và sẽ lây ra các tỉnh, thành phố khác thì rất nguy hiểm. Thủ tướng, Phó Thủ tướng đã liên tục có chỉ đạo, nhắc nhở rất sát với thực tiễn trong phòng chống dịch”, Bộ trưởng Bộ Y tế nói và đưa ra một số biện pháp cụ thể:
Thứ nhất, trên toàn địa bàn, bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế cùng tỉnh đánh giá lại tất cả nguy cơ của tất cả các huyện, không riêng 4 huyện đang cách ly theo chỉ đị 16. Đối với các khu vực khác, nếu có vấn đề gì thì mạnh dạn giãn cách xã hội chỉ thị 16 hoặc 16++. “Việc này thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh quyết định”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Thứ hai, đối với tất cả những trường hợp có ổ dịch tại cộng đồng, thực hiện đúng nguyên tắc truy vết, cách ly, dập dịch, điều trị nhưng phải truy vết triệt để, không được để sót trường hợp F1. “Chỉ cần bỏ sót 1 trường hợp cũng gây hậu quả khôn lường sau đó”, Người đứng đầu Ngành Y tế nhấn mạnh.
Thứ ba, các khu vực có nhiều công nhân như My Điền, Núi Hiểu, Trung Đồng… phải đóng băng lại, áp dụng thiết chế cách ly tập trung toàn bộ khu vực này và mở rộng các khu vực khác nếu có đông công nhân và yếu tố nguy cơ. Chúng ta phải coi cả vùng đó là khu cách ly tập trung thì mới khống chế, kiểm soát được dịch.
“Theo đó, tất cả những trường hợp vi phạm phải xử lý nghiêm, nhà nào ở nhà đó, phòng nào ở phòng đó, có giám sát chặt và nếu ra ngoài là vi phạm. Phải coi cả vùng đó là địa bàn cách ly tập trung nếu không sẽ rất nguy hiểm. Phải làm thế mới khống chế và kiểm soát được dịch”, Bộ trưởng Bộ Y tế yêu cầu.
Thứ tư, hiện tỉnh Bắc Giang có các tổ Covid-19 cộng đồng rồi, giờ phải tổ chức lại, giám sát lại, đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng. Đã áp chỉ thị 16 thì phải nghiêm, ko thể bên ngoài 16 nhưng bên trong lại 15 thì rất nguy hiểm.
“Đối với các khu công nghiệp khác cũng phải giám sát, sàng lọc nhưng tôi khuyên các đồng chí phải mạnh dạn lên. Dịch lần này không như lần trước là lây theo chuỗi từ 1 người tiếp xúc với người khác, rồi lây tiếp, lần này còn lây thêm cả không khí, phát tán trong khu công nghiệp, trong không gian hẹp. Virus trong môi trường kín thì lập tức lây cho tất cả"- Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Thứ năm, phải từng bước làm sạch môi trường công nhân qua nhiều vòng. Nếu không làm sạch bằng xét nghiệm, không áp thiết chế cách ly tập trung thì không thể dừng chuỗi lây nhiễm lại được.
Thay đổi phương thức xét nghiệm
Bộ trưởng yêu cầu PGS.TS Trần Như Dương và PGS.TS Lê Thị Quỳnh Mai (hai Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, thành viên Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang), cần họp với tỉnh và đưa ra phương án là thay thế xét nghiệm khẳng định bằng Realtime RT-PCR bằng test kháng nguyên nhanh, sàng lọc những người có nguy cơ cao.
PGS.TS Dương đánh giá hiện Bắc Giang có 50.000 người nguy cơ lây nhiễm rất cao. Phải xét nghiệm kháng nguyên nhanh 3 ngày/lần, nếu dương tính phải đưa đi ngay. Nếu âm tính thì không được coi là an toàn, phải tiếp tục cách ly và làm xét nghiệm 3 ngày/lần, sau 7 ngày thì làm xét nghiệm khẳng định RT-PCR để đánh giá và điều chỉnh lại.
Đặc biệt, với phương thức xét nghiệm này, Bắc Giang không phải lấy mẫu mang về cho CDC tỉnh hay tuyến huyện mà tổ chức các điểm vừa lấy mẫu, làm xét nghiệm và trả kết quả ngay. Khi có kết quả dương tính là đưa bệnh nhân đi ngay và làm lại RT-PCR để khẳng định. Không làm sạch, không có cách ly tập trung và làm sạch bằng xét nghiệm thì không thể dừng chuỗi lây nhiễm này được.
Tinh thần chung là “làm sạch” công nhân qua nhiều vòng. Không làm sạch, không có cách ly tập trung và làm sạch bằng xét nghiệm thì không thể dừng chuỗi lây nhiễm này được. Do đó, khi phát hiện ra F0, F1 thì phải lập tức có phương án đi đưa ngay để làm sạch môi trường công nhân.
“Đối với các khu công nghiệp khác cũng giám sát, sàng lọc. Dịch lần này không như lần trước là lây theo chuỗi từ một người tiếp xúc tới người khác, rồi lây tiếp, lần này còn lây thêm cả không khí, phát tán trong khu công nghiệp, trong không gian hẹp. Virus trong môi trường kín thì lập tức lây cho tất cả"- Bộ trưởng Bộ Y tế nói.
"Chấp nhận nhầm còn hơn bỏ sót thì mới nhanh được. Mỗi ngày phải làm 50.000 mẫu" – Bộ trưởng nhấn mạnh trên nguyên tắc phải nhanh nhất mới có thể thắng được dịch. "Đà Nẵng nhanh 1 thì trận này phải nhanh 10 mới chặn được. Chúng tôi rất lo ngại", Bộ trưởng nói.
Ngành y dồn tổng lực hỗ trợ tối đa cho Bắc Giang ở mức cao hơn so với đợt dịch tại Đà Nẵng
Người đứng đầu ngành Y tế khẳng định quan điểm của Bộ Y tế là hỗ trợ tối đa cho Bắc Giang. "Ngành Y tế từng hỗ trợ rất lớn để dập dịch tại Đà Nẵng năm ngoái, nhưng lần này phải hỗ trợ ở mức cao hơn" – Bộ trưởng khẳng định và giao cho Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn, Trưởng Bộ phận thường trực đặc biệt, toàn quyền “điều quân” từ mọi nơi tới Bắc Giang.
Bên cạnh đó cũng cần “đảo quân”, bố trí để các cán bộ, nhân viên y tế đã tham gia từ đầu đợt dịch tới giờ có cơ hội nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động.
Riêng với lực lượng xét nghiệm, Bộ trưởng đã yêu cầu các trường Y trên cả nước phải chuẩn bị nhân lực lượng sẵn sàng với hơn 20.000 người. Cục Khoa học Đào tạo và Công nghệ sẽ điều phối, tập huấn cho lực lượng này để chi viện cho Bắc Giang thay thế lực lượng hiện đang chống dịch tại tỉnh. Điều này, theo Bộ trưởng là để đủ lực lượng duy trì chiến đấu.
Về điều trị, Bộ Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Chợ Rẫy ở TP HCM chi viện các kíp hồi sức tích cực và chiều mai có mặt ở Bắc Giang, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội - những nơi có các đơn vị hồi sức tích cực mạnh hỗ trợ cho Bắc Giang điều trị bệnh nhân Covid-19, đặc biệt các bệnh nhân nặng.
Trong điều kiện cần thiết, Bộ Y tế sẽ thành lâp kho dã chiến tiền phương, hỗ trợ trang thiết bị, vật tư tối đa với Bắc Giang. Tuy nhiên, Bắc Giang cũng cần chuẩn bị kịch bản trong tình huống gia tăng ca mắc cao hơn so với kịch bản hiện tại. Bộ trưởng kêu gọi các địa phương, đơn vị trên cả nước hướng về tâm dịch Bắc Giang, Bắc Ninh, trợ giúp cho hai địa phương này, đặc biệt là Bắc Giang.
Theo Tư lệnh ngành Y tế, khống chế dịch ở Bắc Giang, Bắc Ninh thành công có ý nghĩa quan trọng trong cuộc chiến chống dịch lần này. "Ngành y dồn tổng lực hỗ trợ tối đa Bắc Giang ở nức cao hơn so với đợt dịch tại Đà Nẵng", Bộ trưởng nhấn mạnh và yêu cầu ngay ngày mai, Bắc Giang phải bắt tay vào thực hiện xét nghiệm.