Bùng nổ táo quân phiên bản cộng đồng
Không cần sân khấu lớn, không cần máy quay chuyên nghiệp hay suất phát sóng giờ vàng, phong trào làm “Táo quân phiên bản cộng đồng” đang nở rộ trong giới trẻ và các nhóm sáng tạo nhỏ.
Sân chơi sáng tạo của giới trẻ
Cuối năm, từ câu lạc bộ, công sở, nhóm bạn đến cộng đồng online, hàng trăm “show Táo” được dựng theo phong cách parody, vừa dí dỏm, vừa phản ánh đời sống bằng góc nhìn trẻ trung và thẳng thắn. Dù không xuất hiện trên truyền hình, những phiên bản Táo quân mới mẻ này lại bùng nổ trên YouTube, TikTok, thu hút hàng triệu lượt xem và trở thành một hiện tượng văn hóa cuối năm.
Sự bùng nổ của các nền tảng video và văn hóa sáng tạo nội dung đã mở ra một “sân khấu” mới cho giới trẻ – nơi họ tự do kể câu chuyện của mình bằng ngôn ngữ hài hước, nhanh gọn và giàu tính thị giác. Trong bối cảnh đó, phong trào làm “Táo quân phiên bản cộng đồng” trở thành minh chứng rõ nét cho tinh thần sáng tạo không giới hạn của người trẻ, đặc biệt vào dịp cuối năm.
Tại nhiều trường đại học và các câu lạc bộ sáng tạo, những buổi diễn “Táo” đã trở thành hoạt động thường niên. Mỗi nhóm gần như là một ê-kíp thu nhỏ: có biên kịch, đạo diễn, diễn viên, tổ phục trang, hậu cần. Dù trang phục chỉ là đồ tự chế, sân khấu được dựng bằng vài tấm phông hoặc đèn led giá rẻ, sự đầu tư tâm huyết lại khiến những “show” nghiệp dư này mang cá tính rất riêng. Nhiều màn diễn gây sốt trong cộng đồng sinh viên nhờ những câu thoại “bắt trend”, góc nhìn táo bạo và khả năng châm biếm những vấn đề đời sống theo phong cách trẻ trung.
Không chỉ trong môi trường học đường, các nhóm bạn, cộng đồng văn nghệ nghiệp dư, thậm chí phòng ban trong các doanh nghiệp cũng xem Táo quân phiên bản parody là dịp để cùng nhìn lại một năm với tinh thần hài hước. Câu chuyện deadline dồn dập, drama công sở, email lúc nửa đêm hay những “chiến tích” chung – tất cả được kể lại một cách dí dỏm, vừa để giải trí, vừa để gắn kết tập thể.
Sức lan tỏa mạnh mẽ nhất lại đến từ YouTube và TikTok, nơi hàng loạt nhóm làm hài trẻ liên tục tung ra các tiểu phẩm Táo dài 3–7 phút. Sự mộc mạc, nhanh nhạy trong xử lý vấn đề cùng khả năng sáng tạo meme, sử dụng ngôn ngữ mạng khiến nhiều video đạt hàng trăm nghìn đến hàng triệu lượt xem chỉ sau vài ngày. Một số nhóm thậm chí trở thành “hiện tượng” nhờ phong cách diễn rất đời, gần gũi và chân thành.
Nhìn nhận về xu hướng này, đạo diễn phim hài NSND Trần Bình Trọng cho rằng đây là tín hiệu đáng mừng của đời sống văn hóa trẻ. Ông chia sẻ: “Tôi rất thích tinh thần tự làm – tự vui – tự lan tỏa của các bạn trẻ. Hài không chỉ là để cười, mà còn để phản ánh xã hội theo góc nhìn bình dị. Khi các bạn tự dựng Táo quân theo phong cách của mình, tôi thấy rõ năng lượng sáng tạo và sự quan sát đời sống rất tinh tế. Dù còn mộc mạc, đôi khi hơi ‘ngẫu hứng’, nhưng chính sự chân thật lại tạo nên sức hấp dẫn mà sân khấu lớn đôi khi không có.”
Ông cũng nhấn mạnh rằng chính môi trường số đã trao quyền sáng tạo cho công chúng: “Ngày xưa, hài phải lên truyền hình hoặc sân khấu mới đến được với khán giả. Giờ đây, chỉ với một chiếc điện thoại, các bạn có thể làm nên một sản phẩm tử tế, chạm tới hàng triệu người. Đó là sự thay đổi lớn của văn hóa đại chúng.”
Sự phát triển của “Táo quân cộng đồng” cho thấy giới trẻ không chỉ là người xem, mà còn muốn trở thành người kể chuyện. Sân chơi sáng tạo này – dù nhỏ, vui, đôi khi lộn xộn – lại góp phần làm phong phú bức tranh văn hóa cuối năm bằng sức trẻ, sự thông minh và tinh thần lạc quan rất riêng của thế hệ mới.
Tinh thần tự tổng kết đời sống
Không phải ngẫu nhiên mà “Táo quân phiên bản cộng đồng” trở thành hiện tượng mỗi mùa cuối năm. Dù được làm theo phong cách parody, đôi khi chỉ mang tính giải trí, các phiên bản Táo nghiệp dư ấy vẫn chiếm được thiện cảm lớn bởi chúng chạm đúng vào tinh thần tự nhìn lại mình – điều mà bất kỳ ai cũng mong muốn khi một năm sắp khép lại.
Ở các nhóm sáng tạo trẻ, sự hấp dẫn của Táo quân cộng đồng nằm ở tính phản biện nhẹ nhàng: không lên gân, không đao to búa lớn, nhưng vẫn thẳng thắn chỉ ra những vấn đề của đời sống hằng ngày. Đó có thể là chuyện học online – học offline, giá nhà trọ tăng, deadline không hồi kết, áp lực công sở, sự bùng nổ của AI hay những xu hướng “thịnh – suy” của mạng xã hội. Cách người trẻ đưa những câu chuyện ấy vào lời thoại hài hước khiến khán giả không chỉ cười mà còn thấy mình trong đó.
Sự gần gũi cũng là yếu tố quan trọng. Nếu phiên bản Táo truyền hình có quy mô hoành tráng, dàn diễn viên chuyên nghiệp, thì Táo cộng đồng lại thuyết phục bởi chất “đời” và sự mộc mạc. Người xem thấy những nhân vật giống đồng nghiệp, bạn bè, thậm chí là chính mình. Những đạo cụ đơn giản, sân khấu dựng bằng đèn led mini, cảnh quay từ một chiếc điện thoại… không khiến chất lượng giảm sút, mà ngược lại, tạo nên cảm giác chân thật.
Bên cạnh đó, các nền tảng số giúp Táo quân cộng đồng trở thành câu chuyện “mỗi người một màu”. Không còn một phiên bản duy nhất, năm nay có thể có hàng trăm “Táo”: Táo công sở, Táo sinh viên, Táo nội trợ, Táo marketing, Táo giao hàng… Mỗi phiên bản là một lát cắt nhỏ của xã hội, góp phần định hình một kiểu tổng kết năm đa chiều, sống động và bình dân hơn bao giờ hết.
Ông Nguyễn Văn Tân, Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam nhìn nhận đây là hướng phát triển tự nhiên của văn hóa đại chúng hiện đại. Ông nói: “Khi sân khấu truyền thống lùi lại, thì không gian sáng tạo của cộng đồng sẽ tiến lên. Người trẻ bây giờ không chờ xem, họ muốn được làm. Và chính sự chủ động ấy tạo nên một dòng chảy văn hóa mới – không chính thống nhưng giàu sức sống.”
Nhìn rộng hơn, Táo quân cộng đồng phản ánh một xu hướng văn hóa đáng chú ý: sự dịch chuyển từ mô hình “người làm – người xem” sang “ai cũng có thể sáng tạo”. Mỗi video, mỗi tiểu phẩm nhỏ là một phần đóng góp cho bức tranh văn hóa số Việt Nam – đa sắc, linh hoạt, đôi khi hỗn độn nhưng đầy tính dân chủ.
Khi năm mới đến gần, những “Táo quân cộng đồng” không chỉ mang lại tiếng cười mà còn giúp mọi người kết nối với nhau bằng sự thấu hiểu và tinh thần lạc quan. Ở đâu có tiếng cười được tạo ra bởi chính người trong cuộc, ở đó văn hóa đại chúng vẫn đang phát triển theo cách gần gũi và tự nhiên nhất. Đó cũng là lý do phong trào này – dù giản dị và tự phát – đang trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa cuối năm của giới trẻ Việt Nam.
