Bùng nổ thị trường thuốc giải rượu truyền thống tại Hàn Quốc
Hovenia dulcis đã trở thành nền tảng cho ngành công nghiệp thuốc giải rượu đang bùng nổ tại Hàn Quốc.
Liều thuốc gắn với tính thời đại
“18 năm trước, người ta thậm chí còn không biết tên của nguyên liệu này. Giờ thì nó đã có mặt ở khắp mọi nơi”, bà Gil Sa-hyeon, 58 tuổi, vừa nói vừa giơ lên một chùm thân cây khô màu nâu.
Cửa hàng của ông Joseon Yakcho nằm ngay trung tâm chợ Yangnyeongsi của Seoul, đây là khu chợ thảo dược truyền thống lớn nhất Hàn Quốc, với những con phố rợp bóng cây bày bán những xô thảo mộc như rễ cam thảo và vỏ quế, tỏa ra khắp vỉa hè, lan tỏa hương thơm đặc trưng của đất trời.
Nguyên liệu mà bà Gil nhắc đến là hovenia dulcis, được biết đến trong tiếng Hàn là heotgae - một loại cây nho khô phương Đông đã trở thành nền tảng cho ngành công nghiệp thuốc giải rượu đang bùng nổ tại Hàn Quốc.
Người Hàn Quốc rất coi trọng việc giải rượu. Với nhiều người, nghi thức đầu tiên trong buổi sáng hôm sau vẫn là một bát haejangguk nóng hổi, hay còn gọi là "súp giải rượu". Thường được làm từ cải thảo, cá minh thái khô hoặc thậm chí là huyết bò đông, đây vừa là món ăn ngon miệng vừa là bài thuốc chữa trị, các nhà hàng đặc sản thậm chí mở cửa sớm để phục vụ những thực khách quen thuộc.
Tuy nhiên, gần đây, phương pháp chữa trị bằng hovenia đã trở nên phổ biến. Bước vào bất kỳ cửa hàng tiện lợi nào, bạn sẽ thấy khu vực dành riêng cho các phương pháp giải rượu, từ đồ uống truyền thống đến các loại thạch và viên uống thời thượng được thiết kế để xua tan cơn đau. Hầu hết đều chứa chiết xuất hovenia dulcis, mặc dù một số loại còn sử dụng các thành phần khác được cho là có tác dụng hỗ trợ, bao gồm hồng sâm, kế sữa hoặc thậm chí là rong biển.
Theo NielsenIQ Hàn Quốc, thị trường thuốc giải rượu của quốc gia này đạt khoảng 350 tỷ won vào năm 2024, tăng 10% so với năm trước.
Bất chấp sự tăng trưởng của thị trường, người Hàn Quốc đang uống ít rượu hơn, với mức tiêu thụ rượu bình quân đầu người giảm đều đặn kể từ năm 2015 và lượng bia và rượu mạnh xuất khẩu sau đại dịch vẫn thấp hơn mức năm 2019. Các nhà phân tích liên hệ sự thay đổi này với sự kết hợp của nhiều yếu tố, từ việc các công ty cắt giảm các buổi nhậu nhẹt bắt buộc sau giờ làm việc đến việc thế hệ trẻ ý thức về sức khỏe ưa chuộng sự điều độ hơn là chè chén say sưa.
Giáo sư Joo Young-ha, nhà nhân chủng học văn hóa tại Viện Hàn lâm Nghiên cứu Hàn Quốc, chuyên về văn hóa ẩm thực, cho biết sức hấp dẫn của các sản phẩm giải rượu đối với người uống rượu trẻ tuổi vừa mang tính xã hội vừa mang tính thực tế.
Ông nói: "Họ thường mua trước nhiều sản phẩm để chia sẻ làm quà tặng trong các buổi nhậu, biến việc phòng ngừa say xỉn thành một phần nghi thức buổi tối".
Taeyoung Hwang, nhà phân tích tại công ty nghiên cứu thị trường Mintel, cho biết mặc dù các sản phẩm phục hồi sau say xỉn vẫn là thị trường ngách trên toàn cầu, nhưng Hàn Quốc và Nhật Bản lại là những ngoại lệ.
Ông Hwang cho biết: "Các ngành công nghiệp sản phẩm phục hồi sau say xỉn của họ đã phát triển và được áp dụng rộng rãi, gắn liền với văn hóa uống rượu của mỗi nước".
Theo phân tích của Mintel, Hàn Quốc là quốc gia tung ra nhiều sản phẩm giải rượu nhất trên toàn cầu trong 5 năm qua. Nhiều sản phẩm đã trở thành "hàng tiêu dùng thiết yếu hàng ngày", với cái gọi là Làn sóng Hàn Quốc, cho phép mở rộng ra quốc tế. "Sự phổ biến toàn cầu của văn hóa Hàn Quốc, bao gồm K-pop và K-food, đang thúc đẩy sự quan tâm và thúc đẩy nhu cầu về đồ uống giải rượu Hàn Quốc tại các thị trường như Đông Nam Á và hơn thế nữa", ông Hwang nói.
Hovenia dulcis thường được quảng bá như một phương thuốc cổ truyền của Hàn Quốc. Nhiều bài báo khẳng định nó đóng vai trò nổi bật trong y học cổ truyền, nhưng các chuyên gia cho rằng điều này thường bị phóng đại.
Mặc dù hovenia dulcis xuất hiện trong các văn bản y học cổ truyền Trung Quốc - vốn có ảnh hưởng lịch sử đến học thuật y học Hàn Quốc - nhưng nó đã được đưa vào tài liệu y học Hàn Quốc vào những thế kỷ sau đó và chỉ gần đây mới trở thành một hiện tượng thương mại, một phần của phong trào rộng lớn hơn nhằm gán ghép các lợi ích sức khỏe truyền thống cho các sản phẩm hiện đại.
Tiến sĩ Choi Goya từ Viện Đông y Hàn Quốc cho biết: "Sự quan tâm đến hovenia dulcis trong việc giảm nôn nao chỉ bắt đầu vào đầu những năm 1990, bắt đầu với các bằng sáng chế của Nhật Bản, sau đó là các nghiên cứu khoa học của Hàn Quốc".
Kiểm chứng các tuyên bố
Các nghiên cứu ở Hàn Quốc đã kiểm tra các thành phần khác nhau của hovenia dulcis về tác dụng giải độc tiềm năng, mặc dù bằng chứng phần lớn vẫn chỉ giới hạn ở nghiên cứu trên động vật.
Trong môi trường phòng thí nghiệm, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng chiết xuất từ quả hovenia dulcis làm giảm nồng độ cồn trong máu ở chuột, và giấm trái cây lên men làm giảm nồng độ cồn và acetaldehyde - hợp chất độc hại được tạo ra khi cơ thể phân hủy cồn.
Các tài liệu khoa học cũng phát hiện ra rằng, loại cây này làm tăng hoạt động của alcohol dehydrogenase, một loại enzyme phân hủy cồn và có thể bảo vệ gan khỏi các tổn thương liên quan đến rượu.
Các nhà nghiên cứu y khoa vẫn còn hoài nghi về các phương pháp điều trị chứng nôn nao, mặc dù một đánh giá hệ thống của Đại học King's College London đã phát hiện ra rằng chiết xuất quả hovenia dulcis nằm trong số một số chất cho thấy kết quả đáng kể về mặt thống kê trong các thử nghiệm trên người, mặc dù bằng chứng có chất lượng rất thấp.
Cho đến gần đây, các công ty Hàn Quốc có thể đưa ra tuyên bố chữa khỏi chứng nôn nao mà không cần bằng chứng, điều này đã khiến các cơ quan quản lý địa phương siết chặt ngành công nghiệp này.
Vào tháng 1/2025, các quy định mới yêu cầu các công ty phải tiến hành các thử nghiệm trên người để chứng minh những cải thiện đáng kể về các triệu chứng nôn nao và khả năng thanh lọc cồn trong máu. Nếu các công ty thể hiện cung cấp bằng chứng mới, họ sẽ bị cấm hoàn toàn việc tiếp thị liên quan đến chứng nôn nao.
Tuy nhiên, đối với nhiều người, các phương pháp điều trị chứng nôn nao có lẽ ít liên quan đến sự chắc chắn về mặt khoa học mà liên quan nhiều hơn đến sự thoải mái, thói quen và văn hóa uống rượu chung.
Cô Lee So-young, một nhân viên văn phòng 26 tuổi, đã mua các sản phẩm trị nôn nao từ khi còn học đại học. "Tôi không biết chúng có thực sự hiệu quả không. Nhưng chúng rẻ và đôi khi tôi thực sự cảm thấy dễ chịu hơn. Thế là đủ tốt với tôi rồi", cô Lee nói.
Tuy nhiên, các nghiên cứu này còn nhiều hạn chế, bao gồm các nghiên cứu về các bộ phận khác nhau của cây, thiếu các thử nghiệm lâm sàng chất lượng cao trên người và các tiêu chuẩn chất lượng không nhất quán.
