Ung thực quản là ung thư phát sinh từ thực quản - đoạn ống tiêu hóa giữa cổ họng và thực quản dạ dày. Ung thư thực quản đứng thứ 5 trong các loại ung thư tiêu hoá, sau dạ dày, đại tràng, trực tràng và gan. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng vài chục nghìn người mắc ung thư thực quản.
Ung thư thực quản hay gặp ở người cao tuổi, người càng cao tuổi thì nguy cơ mắc ung thư thực quản càng nhiều. Bên cạnh đó, căn bệnh này diễn biến âm thầm nên người bệnh chỉ đi khám khi có các dấu hiệu như nuốt nghẹn, đau đớn thì khi đó ung thư thực quản đã ở giai đoạn muộn.
PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn - Trưởng khoa Tiêu hoá, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 cho biết, ung thư thực quản là bệnh có tiên lượng rất nặng, điều trị đòi hỏi phối hợp đa phương pháp: Phẫu thuật, hóa trị, xạ trị.
Mặc dù vậy, các chuyên gia cũng cho hay, những năm gần đây, Việt Nam đã sự cập nhật các phương pháp, tiến bộ khoa học kỹ thuật trong y học nên hiện nay đã thu được nhiều bước tiến lớn trong ung thư thực quản, mang lại cơ hội sống sót cho nhiều người bệnh như việc áp dụng phương pháp phẫu thuật nội soi.
PGS.TS Phạm Đức Huấn - Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec thông tin: “Trước kia, những người mắc ung thư thực quản thường tiên lượng xấu, tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ khoảng 30%. Hiện nay, với những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, người bệnh được chẩn đoán bệnh ở giai đoạn sớm sau phẫu thuật và điều trị có thể sống sau 5 năm lên tới 90%, có bệnh nhân của tôi sống trên 20 năm”.
Lý giải về nguyên nhân của sự tiến bộ vượt bậc trong điều trị ung thư thực quản tại Việt Nam, PGS Huấn chia sẻ: “Nếu như trước kia, để phẫu thuật ung thư thực quản, chúng ta cần thực hiện những ca phẫu thuật mổ mở - đây được coi là những cuộc phẫu thuật rất khó khăn và là một thách thức đối với phẫu thuật viên, bên cạnh đó còn phức tạp, đau đớn và nhiều biến chứng đối với người bệnh thì Phẫu thuật nội soi ra đời là một cuộc cách mạng trong ngành ngoại khoa, đặc biệt là trong phẫu thuật ung thư thực quản”.
PGS Huấn cho biết thêm, khi thực hiện phẫu thuật nội soi ung thư thực quản, bác sỹ chỉ cần rạch các đường nhỏ 5-10mm đưa camera và dụng cụ trong lồng ngực hay ổ bụng bệnh nhân để phẫu thuật. Đây là can thiệp xâm lấn tối thiểu mang lại ưu điểm rất lớn như bệnh nhân bớt đau, nhanh hồi phục, giảm được biến chứng tử vong sau mổ, tính thẩm mỹ cao.
Thông qua đường rạch nhỏ, các bác sỹ sẽ đưa ống nội soi được gắn camera vào, hình ảnh hiển thị trên màn hình, tạo được trường mổ rộng, đặc biệt là khi mổ các tạng nằm sâu trong lồng ngực, giúp cắt khối u và vét hạch triệt căn.
Đặc biệt hơn, Việt Nam đã ứng dụng robot phẫu thuật để giúp đạt hiệu quả cao hơn trong điều trị ung thư thực quản.
Được biết, Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec vừa tiến hành ca phẫu thuật cho nam bệnh nhân 59 tuổi được chuẩn đoán ung thư thực quản giai đoạn 3. Bệnh nhân này có tiền sử uống rượu, hút thuốc 20 năm. Bệnh nhân chỉ đi khám khi tình trạng nuốt nghẹn và sút cân nhiều kéo dài. Trước khi phẫu thuật bệnh nhân đã được hóa - xạ trị làm nhỏ hạch và giảm giai đoạn khối u.
Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật nội soi ngực - bụng với các công nghệ hiện đại như phẫu thuật robot, dao mổ năng lượng để cắt khối u thực quản, tuy nhiên do phạm vi cắt rất rộng, phức tạp, nên cuộc mổ phải kéo dài trong nhiều giờ. Sau mổ, bệnh nhân hồi phục khá tốt nhưng vì bệnh ở giai đoạn muộn nên cần phải hóa trị, xạ trị bổ trợ trong thời gian tới.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để phát hiện được ung thư thực quản trong giai đoạn sớm hơn, mỗi người cần quan tâm tới các biến đổi của cơ thể, nếu như cảm thấy mệt mỏi, gầy sút, ăn không ngon cần đi nội soi tiêu hóa để phát hiện bệnh sớm, không để khi có tình trạng chán ăn, nuốt nghẹn thì bệnh đã ở giai đoạn muộn.
“Khi người bệnh có các dấu hiệu nghi ngờ bệnh lý về tiêu hóa, rối loạn thay đổi về ăn uống cần đi nội soi tiêu hóa sớm, các bác sĩ sẽ phát hiện ra các tổn thương sùi loét trong thực quản, sinh thiết sẽ giúp chẩn đoán có ung thư hay không. Với trường hợp các tổn thương thông thường mà không xác định ác tính, có tổn thương sẽ điều trị nội khoa, nếu nghi ngờ nội soi sinh thiết khám hàng tháng. Với những trường hợp tổn thương không có gì đặc biệt như viêm xung huyết thì 6 tháng nội soi kiểm tra 1 lần” - PGS. TS Nguyễn Anh Tuấn cho biết.
Bên cạnh đó, bác sĩ còn khuyến cáo người dân không hút thuốc lá và không lạm dụng bia rượu vì đây là những nguyên nhân chính gây ra ung thư thực quản. Lý do là bởi trong khói thuốc lá có chứa các chất kích thích độc hại gây kích thích tế bào ung thư thực quản. Uống rượu trong thời gian dài sẽ gây hậu quả nặng nề, làm phá hủy niêm mạc thực quản và dạ dày.
Bên cạnh đó, áp lực công việc, thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi, stress… là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở dạ dày - thực quản trong đó có ung thư. Vì thế ngoài việc tuân thủ một chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, chúng ta nên có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, stress kéo dài ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.