Cấm lợi dụng tình trạng khẩn cấp để trục lợi

Về các hành vi bị nghiêm cấm trong tình trạng khẩn cấp, Luật quy định: Chống đối, cản trở, không chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ chỉ đạo, chỉ huy, điều hành, yêu cầu của cơ quan hoặc người có thẩm quyền trong tình trạng khẩn cấp. Lợi dụng tình trạng khẩn cấp để trục lợi, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn hoặc thiếu trách nhiệm trong tình trạng khẩn cấp gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Trì hoãn, từ chối việc hoàn trả tài sản được huy động, trưng dụng của tổ chức, cá nhân hoặc không bồi thường thiệt hại do việc huy động, trưng dụng tài sản gây ra cho tổ chức, cá nhân theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan. Thông tin sai sự thật về tình trạng khẩn cấp.

Trước đó giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Tình trạng khẩn cấp, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng, an ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, về thông tin về tình trạng khẩn cấp (Điều 11) có ý kiến đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc tiếp nhận, tổng hợp, công khai kết quả xử lý phản ánh từ người dân, doanh nghiệp và bảo đảm thông tin liên lạc trong tình trạng khẩn cấp.

Về vấn đề này Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng: Hiện nay, số điện thoại 112 đang được sử dụng để tiếp nhận nội dung thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa, những nguy cơ xảy ra, yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân trong phạm vi toàn quốc; Bộ Chỉ huy Quân sự cấp tỉnh là Cơ quan thường trực Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự cùng cấp có trách nhiệm quản lý, vận hành, tiếp nhận xử lý thông tin, phản ánh, và những yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân. 

Trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, để chặt chẽ, thống nhất với quy định về các biện pháp khắc phục hậu quả trong tình trạng khẩn cấp và cứu trợ, hỗ trợ khẩn cấp và bảo đảm thông tin liên lạc phục vụ ứng phó, khắc phục tình trạng khẩn cấp, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã bổ sung, chỉnh lý khoản 3 Điều này như dự thảo Luật trình Quốc hội thông qua.

Về biện pháp được áp dụng trong tình trạng khẩn cấp khi có thảm họa (Điều 13), theo ông Tới có ý kiến đề nghị bổ sung quy định biện pháp tái thiết sau thảm họa để đảm bảo cho sự phát triển bền vững; rà soát chỉnh lý các khoản cho thống nhất, rõ ràng, thuận lợi trong tổ chức thực hiện.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giải trình rằng: Dự thảo Luật quy định các biện pháp khắc phục hậu quả trong tình trạng khẩn cấp (Điều 16); thống kê, đánh giá thiệt hại (Điều 17); huy động, quyên góp và phân bổ nguồn lực cứu trợ, hỗ trợ (Điều 18); cứu trợ, hỗ trợ (Điều 19); chính sách hỗ trợ (Điều 20) đã bao hàm đầy đủ về cứu trợ, hỗ trợ khẩn cấp đến khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân và hoạt động của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong và sau tình trạng khẩn cấp, việc tái thiết sau thảm họa bảo đảm cho phát triển bền vững còn thuộc phạm vi điều chỉnh của nhiều luật có liên quan. 

Trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, để chặt chẽ, thống nhất, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý nội dung dẫn của Điều này; tách khoản 6 thành 2 khoản; đồng thời, sắp xếp, chỉnh lý lại các khoản cho thống nhất như dự thảo Luật trình Quốc hội thông qua.