Cần chỉ ra và xử lý cá nhân đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm

Ngày 25/5, Quốc hội thảo luận về Kết quả thực hiện giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023”.

Theo ĐB Nguyễn Thị Thu Dung (Đoàn Thái Bình), việc ban hành và tổ chức thực hiện Nghị quyết số 43 còn có những bất cập, tồn tại hạn chế. Trong đó đáng chú ý là việc xây ban hành văn bản quy phạm pháp luật còn chậm, chỉ có 4,5 tháng để triển khai thực hiện là rất gấp gáp và nhiều khó khăn.

Bà Dung chỉ rõ, có địa phương, đối tượng thụ hưởng chính sách này lên tới hàng trăm nghìn người, và cần có thời gian tiếp nhận hồ sơ, thẩm định, phê duyệt, giải quyết. Do đó, còn nhiều người lao động thuộc đối tượng thụ hưởng nhưng hết thời gian thực hiện chính sách nên không được hưởng.

Bên cạnh đó, có địa phương ban hành thêm điều kiện được hưởng, thêm danh mục hồ sơ đề nghị hưởng chính sách, làm phát sinh thêm thủ tục hành chính gây khó khăn cho người lao động. Tình trạng văn bản hướng dẫn cụ thể một số chính sách có quy định chưa rõ ràng, chưa thống nhất dẫn đến chậm tiến độ, tỷ lệ giải ngân thấp, có chính sách chưa đạt mục tiêu đề ra.

Theo ĐB Phạm Văn Hoà (Đoàn Đồng Tháp), phải khắc công tác chuẩn bị đầu tư các dự án còn chậm. Đây là nguyên nhân chính của việc giải ngân thấp. Ngoài công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập thì cần phải làm rõ các danh mục đầu tư trình Quốc hội chưa sát thực tế dẫn đến phải điều chỉnh nhiều lần, ảnh hưởng tới công tác phân bổ vốn, tiến độ thi công và giải ngân của các dự án.

Ông Hoà cũng cho rằng, đối với các dự án có vốn đầu tư lớn cần phải quy hoạch từ đầu nguồn vật liệu, tránh việc đến lúc triển khai dự án phải mua lại dẫn đến đội chi phí lên cao.

ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) bày tỏ băn khoăn khi trong số 21 văn bản được thống kê trong phụ lục chỉ có duy nhất 1 văn bản được ban hành đúng thời hạn, còn lại 20 văn bản đều chậm và muộn. Trong số 20 văn bản chậm đó tuy có 4 văn bản không có quy định thời hạn cụ thể nhưng cũng đều ban hành rất muộn. Nghị quyết 43 có thời hạn 2 năm thì mất đúng 1 năm cho công tác ban hành văn bản, nhiều văn bản chậm từ 2 tháng đến 7 tháng.

“Việc chậm, muộn ban hành văn bản quy phạm pháp luật này là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tỷ lệ giải ngân thấp, một số chính sách chưa đạt được mục tiêu đề ra, ảnh hưởng đến kết quả chung”-bà Nga nói từ đó đề nghị Quốc hội tiếp tục giám sát việc kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân trong các tồn tại, hạn chế đã chỉ ra. Chỉ khi nghiêm túc kiểm điểm thì những hạn chế, tồn tại mới không lặp lại. Nhất là việc chậm, muộn ban hành văn bản.

Theo ĐB Mai Văn Hải (Đoàn Thanh Hoá), nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên có cả nguyên nhân chủ quan, khách quan nhưng chủ yếu là do công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt. Các văn bản hướng dẫn phân bổ vốn, trình tự thủ tục giải ngân còn phức tạp. Việc áp dụng cơ chế đặc thù có việc còn vướng mắc và không ít cán bộ có tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm.

Cùng chung quan điểm, ĐB Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) đưa ra phân tích rằng, báo cáo nêu ra 5 nhóm tồn tại, hạn chế, trong đó có một nhóm nguyên nhân chủ quan là tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ. Để ngăn chặn “nạn dịch” né tránh, sợ trách nhiệm tiếp tục tồn tại thì các cấp, các ngành cần chỉ ra và thực thi kỷ luật những ai đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm, đồng thời biểu dương khen thưởng kịp thời những cá nhân có tinh thần dám làm, dám chịu.