Thời tiết thay đổi đột ngột tạo điều kiện cho hàng loạt căn bệnh truyền nhiễm và viêm đường hô hấp ở trẻ nhỏ bùng phát. Đa phần những căn bệnh này đều khiến trẻ có biểu hiện ban đầu là ho, sốt, ngạt mũi, sổ mũi…
Nhiều gia đình lựa chọn cách tự điều trị tại nhà cho trẻ bằng cách nhỏ mũi, uống thuốc ho, hạ sốt. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nếu thực hiện không đúng cách có thể khiến trẻ gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.
Một trường hợp điển hình, cháu H. K. A. (ở Bắc Giang) nhập viện trong tình trạng kích thích, tím tái toàn thân, thở gắng sức và nhịp tim nhanh do bị sặc nước muối sinh lý. Theo người nhà bệnh nhi, nhận thấy trẻ quấy khóc, khó chịu do bị nghẹt mũi nên gia đình đã dùng xilanh bơm nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ. Tuy nhiên, khi đang được vệ sinh mũi thì bé xuất hiện cơn ngừng thở và tím tái toàn thân.
Tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhi mắc Hội chứng xâm nhập do dịch rửa mũi họng chảy qua thanh quản vào khí quản gây co thắt thanh, khí quản, khiến trẻ bị khó thở cấp tính và thiếu ô xy trầm trọng.
BS Bùi Thu Phương - khoa Nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, mặc dù bơm rửa mũi là phương pháp được chia sẻ với công dụng hiệu quả nhất khi trẻ có biểu hiện viêm đường hô hấp, nhưng các thực tế lại cho thấy, đa phần trẻ không thích khi cha mẹ hoặc nhân viên y tế thực hành bơm rửa, hút mũi. Đặc biệt, nếu cha mẹ không có kỹ năng, không được hướng dẫn từ nhân viên y tế thì có thể dẫn đến những hệ lụy nguy hiểm.
Theo BS Phương, cha mẹ sử dụng cho nước muối vào xilanh để bơm rửa mũi cho trẻ dễ khiến trẻ bị sặc, rất nguy hiểm. Bởi dùng xilanh sẽ có áp lực cao, dễ gây sặc, nguy hiểm hơn nếu trẻ khóc, phản kháng thì nước có thể vào đường thở và phổi của trẻ. Bên cạnh đó, khi bơm rửa mũi trẻ thường không thích, nên sẽ la khóc giãy đạp khiến cha mẹ phải giữ và ôm chặt. Khi bị cưỡng chế trẻ sẽ hoảng sợ, điều này sẽ tạo thành phản ứng bảo vệ, khiến trẻ căng cứng mình, không hợp tác, nên bơm rửa mũi không thành công. Khi trẻ phản ứng thì cha mẹ sẽ không giữ được bình tĩnh và không đưa chính xác tới vị trí bơm rửa mũi hoặc bố mẹ làm mạnh tay có thể gây tổn thương niêm mạc mũi. Đầu xilanh có thể làm xước niêm mạc mũi của trẻ.
Hơn nữa, việc dùng xilanh hoặc các dụng cụ bơm, rửa mũi không vệ sinh đúng cách, không được hấp tiệt trùng hoặc tay cha, mẹ, ông, bà nếu không rửa sạch có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng nặng hơn. Thông thường việc vệ sinh bơm rửa mũi cho trẻ tại cơ sở y tế sẽ được hấp tiệt trùng để đảm bảo vô trùng. Do vậy, việc tự bơm, rửa mũi tại nhà cha mẹ tự áp dụng có nguy cơ rất cao.
Chuyên gia khuyến cáo, khi trẻ có biểu hiện bị sổ mũi, ngạt mũi, tắc mũi... cha mẹ nên đưa trẻ tới cơ sở y tế có chuyên khoa tai mũi họng để được thăm khám và tư vấn cụ thể…