Cảnh báo chiêu trò lừa đảo mới qua Zalo
Công an nhiều tỉnh, thành phố vừa phát đi cảnh báo khẩn về sự biến tướng của các thủ đoạn lừa đảo trên nền tảng Zalo. Không còn là những tin nhắn vay tiền đơn thuần, tội phạm công nghệ cao giờ đây sử dụng mã QR độc hại và các đường link giả mạo tinh vi để chiếm đoạt tài sản.
Cập nhật bảo hiểm y tế cho trẻ
Một chiêu trò lừa đảo mới xuất hiện tại tỉnh Bắc Ninh, nhắm vào phụ huynh học sinh. Cơ quan Công an cảnh báo người dân tuyệt đối cảnh giác trước các cuộc gọi yêu cầu kết bạn Zalo, hướng dẫn qua video với lý do “cập nhật bảo hiểm y tế cho trẻ”.
Theo đó, Công an phường Phượng Sơn (tỉnh Bắc Ninh) tiếp nhận thông tin từ nhân dân trên địa bàn về thủ đoạn lừa đảo mới qua điện thoại, trên không gian mạng. Đối tượng lừa đảo gọi điện thoại cho phụ huynh để thực hiện tích hợp thông tin bảo hiểm y tế của con trẻ trên các ứng dụng VSSID hoặc VNeID. Sau đó, đối tượng lừa đảo gọi điện và đề nghị kết bạn Zalo, hướng dẫn qua video call. Các đối tượng này thường sẽ thông báo cho phụ huynh cần phải đến cơ quan để thực hiện hoặc thực hiện trực tuyến và được nhận hướng dẫn qua các hình thức video call, nhắn tin gửi các đường link cài đặt ứng dụng lạ, không chính thống, hoặc thực hiện trả phí thông qua mã QR code độc hại…
Theo Cơ quan Công an, khi thực hiện cài đặt ứng dụng lạ, không chính thống có thể là phần mềm gián điệp, virus, giúp cho đối tượng lừa đảo xâm nhập hệ thống, thiết bị của công dân và thực hiện chiếm đoạt các thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội, từ đó thực hiện chiếm đoạt quyền sử dụng, tiền trong tài khoản ngân hàng… Khi thực hiện quét mã QR code độc hại, số tiền trong tài khoản thực hiện việc quét mã chuyển tiền sẽ bị chiếm đoạt.
Tương tự, Công an tỉnh Điện Biên cảnh báo về làn sóng tấn công mới nhắm vào người dùng Zalo. Điểm đáng chú ý nhất trong đợt cảnh báo này là sự xuất hiện của các kịch bản lừa đảo đánh vào lòng tốt và sự tò mò. Kẻ gian thường tạo ra các kịch bản hoàn hảo như nhờ quét mã QR để bình chọn cho cuộc thi sắc đẹp, cuộc thi tài năng nhí. Thực chất, mã QR này chứa lệnh chuyển giao quyền đăng nhập (login token), khiến nạn nhân mất tài khoản ngay lập tức mà không hề hay biết. Sau khi chiếm đoạt "danh tính số", kẻ lừa đảo dễ dàng vay tiền từ danh sách bạn bè của nạn nhân.
Theo ghi nhận từ lực lượng chức năng, một trong những thủ đoạn nguy hiểm và phổ biến nhất hiện nay là đánh cắp tài khoản thông qua mã QR. Kẻ gian thường núp bóng dưới các chiêu bài như nhờ "quét mã bình chọn hoa hậu", "tham gia cuộc thi ảnh" hay nhận quà trúng thưởng. Ngay khi người dùng thực hiện thao tác quét mã, quyền kiểm soát tài khoản Zalo lập tức rơi vào tay đối tượng lừa đảo. Từ đây, chúng mạo danh chính chủ để nhắn tin vay mượn tiền của bạn bè, người thân trong danh bạ, gây ra những hệ lụy tài chính nghiêm trọng.
Chưa dừng lại ở đó, sự tinh vi của các nhóm tội phạm còn thể hiện qua việc giả mạo các cơ quan thực thi pháp luật. Công an tỉnh Điện Biên cho biết, nhiều nạn nhân đã nhận được tin nhắn hoặc cuộc gọi từ những đối tượng giả danh công an, kiểm sát viên, gửi kèm "giấy triệu tập" hoặc lệnh bắt giam qua Zalo. Chúng thao túng tâm lý bằng cách đe dọa nạn nhân liên quan đến các đường dây rửa tiền, buôn bán ma túy, sau đó yêu cầu chuyển tiền vào "tài khoản tạm giữ" để phục vụ điều tra rồi chiếm đoạt...
Bên cạnh hình thức đe dọa trực tiếp, tội phạm còn tấn công âm thầm bằng các đường link chứa mã độc. Những liên kết này thường ngụy trang dưới dạng thông báo từ ngân hàng hoặc cảnh báo "tài khoản sắp bị khóa", kích thích người dùng truy cập vì hoảng sợ. Khi bấm vào, mã độc sẽ xâm nhập thiết bị, thu thập toàn bộ dữ liệu nhạy cảm như mật khẩu ngân hàng, tin nhắn OTP, thậm chí biến điện thoại của nạn nhân thành công cụ để tiếp tục phát tán tin nhắn lừa đảo.
Khuyến cáo từ cơ quan chức năng
Trước tình hình này, cơ quan Công an khuyến cáo người dân tuyệt đối không quét các mã QR lạ hoặc nhấp vào đường dẫn không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các lời mời gọi bình chọn, trúng thưởng. Trong mọi trường hợp nhận được yêu cầu chuyển tiền, dù là từ người thân thiết nhất, người dùng bắt buộc phải xác minh lại bằng cuộc gọi thoại trực tiếp. Việc thiết lập bảo mật 2 lớp và thường xuyên cập nhật các thủ đoạn lừa đảo mới trên báo chí chính thống là lá chắn an toàn nhất để bảo vệ tài sản trong kỷ nguyên số hiện nay.
Công an khuyến cáo người dân áp dụng quy tắc “4 không, 1 phải” để bảo vệ thông tin, bảo vệ túi tiền của mình. Đó là tuyệt đối không hoảng sợ hay làm theo yêu cầu từ cuộc gọi lạ, dù bị đe dọa; Không tin vào bất kỳ lời hứa hẹn trúng thưởng, quà tặng, hay cơ hội đầu tư "siêu lợi nhuận" không rõ nguồn gốc; Người dân không cung cấp thông tin cá nhân (CCCD, tài khoản ngân hàng, mật khẩu, mã OTP) cho bất kỳ ai qua điện thoại, tin nhắn; Không bấm vào các đường link lạ hay cài đặt ứng dụng theo hướng dẫn từ người lạ qua điện thoại/tin nhắn.
Khi người thân, bạn bè gọi điện/nhắn tin mượn tiền hay báo tin khẩn cấp, người dân phải gọi lại trực tiếp qua số điện thoại chính chủ hoặc gặp mặt để xác minh thông tin.
