Ngày 14/3, UBND tỉnh Quảng Nam đã có chỉ đạo nóng về tình hình khai thác, kinh doanh khoáng sản cát lòng sông, đất san lấp, đá xây dựng trên địa bàn tỉnh này.
Nỗi lo không của riêng ai
Hiện nay tại Quảng Nam đang xảy ra tình trạng khan hiếm cát, giá cát tăng đột biến từ 250 nghìn đồng lên đến 500 nghìn đồng/m3, thậm chí có lúc mua không được. Đây thật sự là nỗi lo của doanh nghiệp cũng như người dân.
Nguyên nhân dẫn đến tình hình cát khan hiếm là do những mỏ cát lớn dọc theo sông Thu Bồn, Vu Gia vừa qua đồng loạt dừng hoạt động khiến cho nhu cầu cát phục vụ các công trình xây dựng thiếu trầm trọng, cùng với khó khăn trong vận chuyển lấy cát từ tỉnh khác khiến giá cả tăng cao. Đó là chưa nói tình trạng đầu cơ tăng giá.
Ông Nguyễn Thanh Tùng - người dân xã Đại Hiệp, đang xây nhà để ở cho biết: Mấy hôm nay một số mỏ cát hoạt động trở lại nhưng chỉ hoạt động cầm chừng, giá cát hiện nay cũng xuống còn khoảng 300 nghìn đồng/m3, chừng ấy cũng đủ mừng vì cách đây không lâu giá cát trên 400 nghìn đồng/m3.
Còn những địa phương khác như tại TP Tam Kỳ, ông Đỗ Văn Dũng - một chủ thầu xây dựng cho rằng: “Giá cát vẫn còn rất cao, trước đây cát đến tận công trình tùy theo loại giá từ 250 nghìn đến 300 nghìn đồng/m3. Còn bây giờ 450 nghìn đồng/m3. Không chỉ cát mà các vật tư khác cũng tăng cao, lúc này doanh nghiệp càng làm càng lỗ, nên có doanh nghiệp đã tháo chạy khỏi hàng loạt dự án trên địa bàn thành phố”.
Thực tế, những mỏ cát đồng loạt dừng hoạt động, không chỉ ở huyện Đại Lộc hay các địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Nam mà các tỉnh, thành lân cận cũng chung tình trạng khan hiếm cát khiến các công trình xây dựng bị ngưng trệ, không đạt tiến độ.
Chỉ đạo nóng
Công văn của UBND tỉnh Quảng Nam nêu rõ, Tỉnh ủy đã có Kết luận số 73 ngày 20/7/2021 về tăng cường công tác quản lý tài nguyên khoáng sản và bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh; đã phân công rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành, các lực lượng chức năng, UBND cấp huyện, cấp xã và các nội dung, yêu cầu bắt buộc thực hiện đối với các đơn vị hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh khoáng sản, đóng cửa mỏ, hoàn thổ, phục hồi môi trường…
Tuy nhiên, một số doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm trong hoạt động kinh doanh khoáng sản như: bán hàng không xuất hóa đơn hoặc xuất hóa đơn nhưng ghi giá trị thấp hơn giá trị thực tế thanh toán; không niêm yết công khai giá bán khoáng sản tại mỏ hoặc có nhưng bán hàng không đúng với giá niêm yết; có nơi còn có biểu hiện hành vi găm hàng, thao túng giá.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã họp, chỉ đạo với nhiều nội dung cụ thể tại Thông báo số 56 ngày 3/3/2023. Lãnh đạo tỉnh Quảng Nam nhận định, trên địa bàn tỉnh triển khai nhiều công trình, dự án đầu tư trọng điểm nhưng tình hình vật liệu đất, cát sỏi phục vụ thi công các công trình đang khan hiếm; nhiều nơi nguồn cung vật liệu không đáp ứng được nhu cầu, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện các dự án và quyền lợi của người tiêu dùng.
Do đó yêu cầu các doanh nghiệp khai thác khoáng sản phải ưu tiên cung ứng vật liệu phục vụ các công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh. Trong thời gian tới, các đơn vị khai thác khoáng sản phải khẩn trương tổ chức khai thác đảm bảo công suất theo giấy phép được cấp; nghiêm cấm việc khai thác cầm chừng, gây khan hiếm vật liệu để tăng giá bán.
“Các đơn vị phải niêm yết công khai giá bán khoáng sản tại mỏ theo từng thời điểm; gửi thông báo giá niêm yết về UBND cấp huyện, cơ quan Thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng để theo dõi, giám sát và bán đúng với giá niêm yết. Trong quá trình khai thác khoáng sản tại mỏ phải đảm bảo vệ sinh môi trường, không để gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sản xuất của nhân dân trong vùng” - văn bản nêu rõ đồng thời yêu cầu, Công an tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ và Công an các địa phương phối hợp theo dõi, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác và kinh doanh khoáng sản; xe chở quá tải, quá khổ…
Công văn của UBND tỉnh Quảng Nam nhấn mạnh: “Các ngành chức năng và các địa phương liên quan phải quán triệt, thực hiện đầy đủ các nội dung theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh. Tập trung phối hợp, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; hướng dẫn, tham mưu giải quyết kịp thời các hồ sơ, thủ tục để sớm đưa các mỏ vào khai thác, cung cấp vật liệu thi công xây dựng các công trình và phục vụ nhu cầu của nhân dân trên địa bàn tỉnh...”