Thị trường bánh Trung thu online đang sôi động khi chỉ còn ít ngày nữa là đến Tết Trung Thu. Đáng chú ý, năm nay chợ mạng xuất hiện loại bánh Trung thu giá chỉ từ 80 nghìn đồng/kg, tầm khoảng 30 chiếc, tương đương chưa đến 3 nghìn đồng/chiếc.
Tuy nhiên, nguồn gốc cũng như chất lượng loại bánh này có bảo đảm hay không thì chưa thể khẳng định.
Giá cả chênh lệch
Đến hẹn lại lên, vào thời điểm Tết Trung Thu cận kề, thị trường bánh Trung thu lại nhộn nhịp. Năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội nên bán bánh online càng trở thành phương thức “cứu cánh” cho các cửa hàng bánh trung thu.
Dạo quanh chợ mạng cho thấy, thị trường bánh trung thu khá đa dạng chủng loại với mức giá rất chênh lệch. Trong khi bánh của các thương hiệu có tên tuổi như Kinh Đô, Bảo Phương, Bảo Ngọc… có giá từ 50 nghìn đồng/chiếc trở lên thì có rất nhiều người rao bán bánh Trung Thu mini với giá chưa tới 3 nghìn đồng/chiếc hay bánh Trung thu ngàn lớp trứng muối chảy với giá từ 79 nghìn đồng đến 99 nghìn đồng/hộp/6 chiếc…
Theo giới thiệu của một người bán loại bánh này trên trang facebook cá nhân chuyên bán đồ ăn vặt, bánh Trung thu mini là hàng nội địa Trung Quốc, giá bán 145 nghìn/kg được tới 30 cái, trộn đủ vị ngẫu nhiên như: trứng muối, đậu xanh, nho, táo… tha hồ cho thực khách thưởng thức. Người bán cho biết, hàng có sẵn số lượng lớn. Nếu khách hàng lấy từ 2 kg trở lên, người bán sẽ miễn phí ship.
Tuy nhiên, cũng loại bánh này, ở một trang facebook cá nhân khác với tên Nguyễn Ngọc Quỳnh, người bán chỉ rao bán với giá 85 nghìn/kg, tầm 30 đến 40 chiếc. Để phục vụ nhu cầu đối với khách hàng muốn dùng thử, người bán có bán nửa kg với giá 45 nghìn.
Khi được hỏi tại sao giá bánh lại có sự chênh lệch giữa các trang bán hàng online khác, chị Quỳnh giải thích: “Tất cả những người bán bánh này chỉ có duy nhất một nguồn hàng từ nội địa Trung Quốc, bán rẻ thì lời lãi ít hơn, chủ yếu lấy số lượng”.
Theo quảng cáo của chị Quỳnh, loại bánh này ngon hơn bánh truyền thống của Việt Nam. Vỏ bánh mềm và thơm, kèm theo nhân bên trong ngọt thanh chứ không ngọt đậm như bánh Trung thu của Việt Nam. Chị Quỳnh còn khẳng định, loại bánh này hạn sử dụng tới 4 tháng, để dài ngày mà chất lượng bánh vẫn ngon, không cứng, mốc.
Tuy nhiên, một điều đáng lo ngại là những người bán các loại bánh này đều không chứng minh được cho khách hàng thông tin về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm. Trong khi đó, theo quan sát, bao bì của các loại bánh đều không có tem nhãn phụ bằng tiếng Việt theo quy định đối với hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài.
Không thể khẳng định chất lượng
Theo PGS, TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm-Đại học Bách Khoa Hà Nội, lâu nay, việc bán tràn lan bánh trung thu không rõ nguồn gốc là chuyện “biết rồi khổ lắm nói mãi”.
Bánh Trung thu là sản phẩm vô cùng quen thuộc và không thể thiếu trong mâm cỗ vào dịp Tết Trung thu đối với nhiều gia đình tại Việt Nam. Nếu như cách đây 10 năm, ngành sản xuất bánh kẹo của nhà nước phát triển mạnh thì nay nhường chỗ cho tư nhân. Đây là xu thế tất yếu.
Thời gian gần đây, nhiều gia đình tự truyền nhau bí quyết làm bánh. Với những nguyên liệu đơn giản như: bột mì, trứng, đậu xanh với 1 số gia vị khác, bánh Trung thu trở thành một món bánh dân gian dễ làm, nhiều gia đình có thể tự sản xuất được.
Trước câu hỏi đặt ra về chất lượng bánh thủ công-hay còn gọi là bánh handmade, bánh Trung thu nội địa Trung Quốc đang được bán tràn lan, PGS, TS Nguyễn Duy Thịnh nêu quan điểm, theo dõi tình hình dịch tễ thực tế những năm gần đây vào dịp Tết Trung thu cho thấy, hiện tượng ngộ độc do bánh trung thu thủ công, thậm chí bệnh dễ mắc như tiêu chảy đều không thấy xuất hiện nên không thể đánh giá chất lượng các loại bánh này không bảo đảm.
Về vấn đề này, trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, PGS,TS Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng, không thể khẳng định các loại bánh Trung thu giá rẻ có bảo đảm về an toàn vệ sinh thực phẩm hay không. Tuy nhiên, nếu giá thành bánh rẻ thì đương nhiên chất lượng thành phần của bánh như chất đạm, các chất bổ sung trong bánh sẽ không nhiều.
Khi mua hàng hóa không rõ nguồn gốc, chất lượng sản phẩm, nguy cơ tiềm ẩn là sản phẩm không bảo đảm an toàn vệ sinh thực thẩm, sử dụng những thực phẩm phụ gia không được phép. PGS, TS Nguyễn Thị Lâm khuyến cáo, người tiêu dùng nên tìm đến những nhãn hàng có thương hiệu, các cơ sở sản xuất được cấp phép bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.
“Đối với các loại bánh Trung thu handmade, hạn sử dụng thường rất ngắn không như bánh sản xuất công nghiệp. Người tiêu dùng khi mua cần chú ý tới hạn sử dụng, bao bì không được méo, rách, không bị dập nát”, PGS, TS Nguyễn Thị Lâm cho biết
Thực tế thời gian qua, các cơ quan chức năng đã phát hiện và bắt giữ nhiều vụ vận chuyển bánh Trung thu không rõ nguồn gốc. Vì vậy, người tiêu dùng cần hết sức cẩn trọng khi mua các sản phẩm không chứng minh được thông tin nguồn gốc và chất lượng.