Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) vừa có thông báo 1489 về góp ý cho việc tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) năm 2025. Đây là kỳ thi có học sinh THPT được học theo chương trình mới 2018, tức là chỉ học một phần theo chương trình mới. Tuy nhiên tới năm 2031, mới có lứa học sinh được học trọn vẹn chương trình 2018 liên tục 12 năm và dự thi tốt nghiệp THPT.
Theo thông báo của Bộ GDĐT, học sinh phải dự thi một số môn trong 11 môn học, đó là: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Lý, Hóa, Sinh, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Công nghệ và Tin học. Phương án chọn môn thi gồm môn học bắt buộc (MBB) và môn học lựa chọn (MLC), trừ các môn đã thi theo MBB, bao gồm: Phương án 1: 6 môn, 4 MBB (Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và Lịch sử) và 2 MLC; Phương án 2 : 5 môn, 3 MBB (Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ) và 2 MLC; Phương án 3 : 4 môn, 2 MBB (Toán và Ngữ văn) và 2 MLC.
Dựa trên định hướng kỳ thi tốt nghiệp THPT của Chính phủ, cần tổ chức kỳ thi gọn nhẹ không tốn kém tiền của nhà nước, của phụ huynh và xã hội, không gây áp lực học và thi cho học sinh. Kỳ thi cần ổn định nhiều năm, thông báo sớm cho học sinh và chuẩn bị cho kỳ thi có thay đổi cơ bản, toàn diện nhằm đánh giá năng lực học sinh vào năm 2031. Theo đó, nên chọn phương án 3, với lý do:
Ít môn thi và tương đồng như kỳ thi tốt nghiệp hiện hành là học sinh phải thi 3 môn học và một bài thi tổ hợp. Hai môn học bắt buộc là Toán và Ngữ văn đại diện cho hai lĩnh vực khoa học tự nhiên và nhân văn. Đây là những môn học cơ sở cho phát triển toàn diện con người. Môn Toán có thể hiểu đại diện cho phát triển tư duy khoa học, tư duy logic hay giải quyết vấn đề. Môn Ngữ văn đại diện cho phát triển tư duy cảm xúc, kỹ năng xã hội và làm thấm đậm văn hóa Việt. Đảm bảo sự bình đẳng giữa các môn học và các môn thi. Phương án 1 và 2 ngoài nhiều môn thi hơn, 5 hoặc 6 môn thi, sẽ gây áp lực cho thầy và trò và tổ chức thi sẽ cồng kềnh về thời gian, nhân lực và kinh phí làm thi. Ngoài ra chọn môn thi còn quá thiên về các môn học về lĩnh vực khoa học xã hội; Phương án 3 không ảnh hưởng tới việc khuyến khích học sinh học tích cực ngoại ngữ để hội nhập quốc tế. Thực tế, những năm gần đây kết quả thi tốt nghiệp THPT môn ngoại ngữ được chia nhóm, thành 2. Một là những học sinh lo lắng, tập trung học ngoại ngữ để chuẩn bị cho du học hoặc theo nghề có liên quan trực tiếp phải dùng ngoại ngữ, hai là những học sinh có khó khăn hoặc chỉ mong muốn làm nghề ít liên quan tới sử dụng ngoại ngữ.
Lựa chọn phương án tổ chức thi tốt nghiệp 2025 sẽ có ý nghĩa rất lớn, nếu khả thi sẽ ổn định tổ chức thi tốt nghiệp hàng năm, tới năm 2029 và chỉ có thể thay đổi lớn cho tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THHP vào năm 2031.