Diễn đàn quốc tế về “Phát triển kỹ năng nhân lực ngành Logistics và thúc đẩy doanh nghiệp tham gia giáo dục nghề nghiệp (GDNN) trong kỷ nguyên số” vừa được tổ chức ngày 24/10 tại Hà Nội nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam và Australia.
Mục tiêu của Diễn đàn nhằm chia sẻ các mô hình và kinh nghiệm của Việt Nam và Australia trong phát triển kỹ năng nhân lực ngành Logistics, giúp học viên có đủ năng lực và sẵn sàng thích nghi trong kỷ nguyên số; xác định những thách thức và đề xuất các chính sách, giải pháp để đóng góp cho sự phát triển của lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp tại Việt Nam, trong đó tập trung vào các vấn đề: thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư và tham gia phát triển kỹ năng, chuyển đổi số và đẩy mạnh hoà nhập trong GDNN.
Chú trọng nhân lực ngành Logistics
Hiện nay, phát triển kỹ năng nguồn nhân lực là một trong ba chiến lược mang tính đột phá cho sự phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.
Với chỉ số tăng trưởng từ 14-16%, Logistics là một trong số các ngành công nghiệp phát triển nhanh nhất của Việt Nam. Các nhu cầu về cảng, kho bãi và giao nhận hàng hoá đang ngày càng tăng. Lĩnh vực này đang tiếp tục có những nhu cầu phát triển kỹ năng nguồn nhân lực, đặc biệt là để đáp ứng xu hướng số hoá.
Phát biểu khai mạc tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Tấn Dũng nhấn mạnh, tại Việt Nam, Logistics được xác định là ngành dịch vụ quan trọng của nền kinh tế quốc dân, hỗ trợ kết nối và phát triển kinh tế. Với tốc độ bình quân từ 14-16% và quy mô 40-42 tỷ USD/năm. Logistics hiện đang là một trong những ngành tăng trưởng nhanh và ổn định nhất của Việt Nam. Mục tiêu của Việt Nam đến 2025, tỉ trọng đóng góp của dịch vụ Logistics vào GDP đạt 8%-10%, tốc độ tăng trưởng dịch vụ Logistics đạt 15%-20%, chi phí Logistics giảm xuống tương đương 16%-20% GDP.
Theo ông Lê Tấn Dũng, để đạt được mục tiêu nói trên đòi hỏi lĩnh vực Logistics của Việt Nam cần tiếp tục phát huy mọi khía cạnh của lĩnh vực, trong đó, phát triển nguồn nhân lực là giải pháp quan trọng hàng đầu. Ông Dũng đánh giá cao sự hợp tác và hỗ trợ của Chính phủ Australia trong việc phát triển nguồn nhân lực với sự tập trung hỗ trợ hoàn thiện chính sách cho lĩnh vực GDNN.
Chia sẻ tầm nhìn về phát triển lực lượng lao động logistics, ngài Andrew Goledzinoski, Đại sứ Australia tại Việt Nam cho biết: “Chính phủ Australia và Việt Nam cùng nhau hợp tác đảm bảo cho Việt Nam có một hệ thống GDNN hiệu quả, bền vững để đào tạo đội ngũ lao động được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng cho tương lai. Australia có một hệ thống GDNN rất phát triển và việc phát triển kỹ năng lao động ngành logistics rất cần thiết cho những quốc gia có hệ thống cung ứng lớn như Việt Nam. Vậy nên chúng tôi tập trung vào ngành Logistics và đã giúp Việt Nam đưa các doanh nghiệp, chính phủ và các cơ sở GDNN lại gần nhau nhằm giúp sinh viên phát triển những kỹ năng cần thiết khi tốt nghiệp”.
Thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp
Chính phủ Việt Nam hiện ưu tiên đẩy mạnh lĩnh vực GDNN nhằm đóng góp cho sự phát triển kinh tế-xã hội. Mặc dù đã có nhiều sự thay đổi trong GDNN, song lĩnh vực này vẫn còn một chặng đường để cung cấp một đội ngũ lao động chất lượng cao đủ cho việc phát triển kinh tế của Việt Nam, tiến tới trở thành quốc gia có thu nhập cao.
Tổng cục trưởng GDNN (Bộ LĐTB&XH )Trương Anh Dũng chia sẻ:Theo tính toán, tới năm 2030, Việt Nam sẽ thiếu hơn 200.000 nhân lực. Vì vậy, việc xây dựng năng lực lao động và gắn kết doanh nghiệp trong lĩnh vực GDNN được đặt ra rất bức thiết.
Australia hiện đang hỗ trợ cho lĩnh vực GDNN ở Việt Nam để đạt những kết quả quan trọng, đặc biệt là xây dựng mô hình do doanh nghiệp dẫn dắt trong GDNN. "Bản thân tôi, qua kinh nghiệm quản lý cũng như tham gia thực tế các khoá học ở Austrailia thì thấy hệ thống GDNN của họ rất mở, linh hoạt và thực tiễn. Có rất nhiều điều có thể học hỏi từ kinh nghiệm của Australia” - ông Trương Anh Dũng khẳng định.
Theo Chủ tịch Hội đồng tư vấn kỹ năng nghề ngành logistics (LIRC) Vũ Ninh, thông qua chương trình Aus4Skills, Australia đã hỗ trợ lĩnh vực GDNN ở Việt Nam thành lập Hội đồng LIRC, đây là một mô hình chưa từng có ở Việt Nam do doanh nghiệp dẫn dắt, giúp đưa ra những dự báo về kỹ năng nghề, cung cấp các bộ tiêu chuẩn kỹ năng nghề và đóng góp vào việc xây dựng các khoá đào tạo mới cho giảng viên và học viên các trường nghề.
Logistics là một ngành công nghiệp toàn cầu với những thay đổi nhanh chóng về yêu cầu đối với đội ngũ lao động. “Sự kết nối và nắm bắt thông tin kịp thời của thị trường thông qua Hội đồng LIRC giúp cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thiết kế chương trình đào tạo cập nhật. Điều này giúp thu hút sinh viên tham gia các khóa học logistics nhiều hơn, đồng thời nâng cao chất lượng nguồn nhân lực”, bà Trần Thị Lan Anh, Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết.
Bên cạnh đó, ông Lưu Việt Hùng, Chủ tịch Hội đồng trường Cao đẳng Hàng hải I chia sẻ: Mô hình xây dựng kỹ năng do doanh nghiệp dẫn dắt đã đạt được những thành công trong việc trang bị cho sinh viên những năng lực mà thị trường yêu cầu. Kể từ khi tham gia vào chương trình Aus4Skills vào năm 2020, chúng tôi đã nhận được sự hỗ trợ rất lớn trong việc đào tạo giảng viên và thí điểm hai mô-đun giảng dạy mới. Hầu hết các sinh viên tham gia khoá đào tạo thí điểm này đều được doanh nghiệp tiếp nhận ngay từ khi chưa tốt nghiệp. 100% sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp với thu nhập cao.Việc áp dụng phương pháp đào tạo dựa trên năng lực thực hiện và đánh giá (CBTA) của dự án giúp tăng số lượng sinh viên đăng ký học một cách rất ấn tượng.
Thông qua chương trình Aus4Skills, Australia đã chia sẻ các phương pháp và bài học về GDNN nhằm hỗ trợ Việt Nam xây dựng một mô hình đào tạo do doanh nghiệp dẫn dắt, được thiết kế phù hợp với bối cảnh của Việt Nam. Mô hình này đã được ứng dụng cho các lĩnh vực khác nhằm tăng cường năng lực nguồn nhân lực cho Việt Nam.
Trong khuôn khổ của Diễn đàn, các đại biểu tập trung thảo luận với hai nội dung lớn, đó là: Mô hình GDNN do doanh nghiệp dẫn dắt: tiềm năng cho ngành Logistics và tính hòa nhập; Chuyển đổi số trong GDNN và mối liên hệ đến tính bao trùm và ngành Logistics.
Dự án “Thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp ngành Logistics với GDNN tại Việt Nam”
Thông qua chương trình Aus4Skills, Australia đang hỗ trợ Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh lĩnh vực GDNN ngành Logistics, một trong những ngành công nghiệp phát triển nhanh và mạnh mẽ nhất của Việt Nam. Mục tiêu chính của chương trình là đảm bảo sinh viên tốt nghiệp trường nghề đáp ứng yêu cầu về kỹ năng hiện tại và trong tương lai, hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.
Trong Giai đoạn 1 (2017-2021), Aus4Skills đã thí điểm trong lĩnh vực GDNN ở Việt Nam một mô hình phát triển kỹ năng nghề do doanh nghiệp dẫn dắt có chất lượng cao, mang tính bền vững, bao trùm và có thể nhân rộng, nhằm phản hồi với những thách thức của lĩnh vực GDNN. Qua đó, chương trình đã hỗ trợ thành công việc thành lập Hội đồng tư vấn kỹ năng nghề ngành Logistics (LIRC) vào năm 2017, tạo nên sự liên kết giữa doanh nghiệp, lĩnh vực GDNN và chính phủ giúp tăng chất lượng sinh viên các trường nghề, đáp ứng phù hợp nhu cầu thị trường ngành logistics. Mô hình LIRC đang được nhân rộng ra phía bắc Việt Nam để trở thành một mô hình toàn quốc.
Trong đó Dự án Aus4Skills VET là một hợp phần của Aus4Skills. Hiện Dự án có 16 cơ sở GDNN đối tác gồm 7 cơ sở tại TP HCM, 2 cơ sở ở Đồng Nai, 2 cơ sở tại Đà Nẵng; 1 cơ sở ở mỗi tỉnh/thành: Long An, Thừa Thiên – Huế, Hà Nội, Hải Phòng, Điện Biên.
Dự án hỗ trợ thực hiện chiến lược phát triển GDNN giai đoạn 2012- 2030, tầm nhìn 2045 và Kế hoạch hành động ở Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ Logistics.