Trong kết luận gửi báo chí ngày 2/8, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra kết luận: bùn thải bị chôn lấp trái phép của Công ty Formosa Hà Tĩnh tại cơ sở của Công ty môi trường đô thị Kỳ Anh là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại. Bộ sẽ chuyển hồ sơ cho Công an Hà Tĩnh để tiếp tục điều tra, làm rõ.
Lấy mẫu chất thải đưa đi xét nghiệm. Ảnh: Hạnh Nguyên.
Chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại
Sau khi các cơ quan báo chí phát hiện về việc chôn lấp bùn thải của Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng quản lý môi trường đô thị Kỳ Anh, ngày 13/7/2016, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã cử Đoàn công tác vào phối hợp với Uỷ ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh để kiểm tra, hướng dẫn xử lý, giải quyết vụ việc.
Đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với các cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh tiến hành khảo sát thực tế tại các địa điểm phát hiện chôn lấp chất thải trái phép (tại đồi Con Trò, phường Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh và Công viên Xanh, Bãi rác Kỳ Tân).
Đoàn đã yêu cầu Công ty Kỳ Anh phải thu gom, đóng gói toàn bộ lượng chất thải đã chôn lấp trái phép và phối hợp với đơn vị có chức năng vận chuyển về xử lý chất thải; đưa lượng chất thải thu được đến ngày 17/7/ 2016 là 390,72 tấn (bao gồm cả đất đá) được niêm phong và chuyển về lưu giữ tại cơ sở xử lý chất thải của Công ty TNHH MTV chế biến chất thải công nghiệp Hà Tĩnh.
Quá trình thu gom, vận chuyển chất thải được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của Đoàn công tác Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh.
Đoàn đã tiến hành lấy mẫu bùn thải, mẫu đất và mẫu nước mặt, nước ngầm tại các khu vực chôn lấp chất thải nêu trên (bao gồm 38 mẫu bùn thải, 30 mẫu đất tại vị trí chôn lấp và khu vực đất xung quanh, 1 mẫu nước giếng khoan và 3 mẫu nước suối trong khu vực).
Đến ngày 1/8/2016, Bộ Tài nguyên và môi trường sau khi tiến hành tổng hợp kết quả, so sánh, đối chứng, đánh giá kết quả phân tích từ các phòng thí nghiệm cho thấy: trong chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu bùn thải có chứa thông số xyanua (CN-) vượt ngưỡng chất thải nguy hại.
Vì vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường kết luận: bùn thải bị chôn lấp trái phép đã được bốc xúc, lưu giữ với khối lượng là 390,72 tấn (bao gồm cả đất đá bị lẫn) là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại; phải được quản lý theo quy định về chất thải nguy hại và phải được chuyển giao cho đơn vị có chức năng, được cấp phép xử lý theo quy định của pháp luật.
Kết quả khảo sát môi trường đất, môi trường nước cho thấy nước mặt, nước ngầm và đất tại vị trí chôn lấp bùn thải và khu vực xung quanh chưa bị ô nhiễm do việc chôn lấp trái phép bùn thải nêu trên gây ra.
Theo kết luận của Bộ Tài Nguyên và Môi trường, kết quả phân tích mẫu bùn thải cho thấy Công ty Formosa Hà Tĩnh đã có các vi phạm: Không phân định, phân loại, xác định đúng số lượng, khối lượng chất thải nguy hại phải đăng ký và quản lý theo quy định của Chính phủ; Chuyển giao chất thải nguy hại cho tổ chức, cá nhân không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo quy định đối với trường hợp chuyển giao từ 5.000 kg trở lên chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng chất thải nguy hại.
Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ xử phạt các vi phạm hành chính và yêu cầu Công ty Formosa Hà Tĩnh phải khắc phục ngay hậu quả do việc chuyển giao bùn thải không đúng quy định.
Cụ thể: Công ty Formosa chịu hoàn toàn trách nhiệm phối hợp với Công ty Kỳ Anh tiến hành ký hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải nguy hại để xử lý ngay 390,72 tấn bùn thải lẫn đất đá nêu trên theo quy định và chịu toàn bộ chi phí cho việc xử lý này; quá trình vận chuyển, xử lý giao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh có trách nhiệm chủ trì và phối hợp giám sát, kiểm tra.
Đồng thời Công ty Formosa Hà Tĩnh phải tiến hành đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại đối với các loại bùn thải nguy hại phát sinh; xây dựng kế hoạch xử lý chất thải (công nghiệp rắn thông thường, chất thải sinh hoạt và chất thải nguy hại) cho toàn bộ Dự án và phải hoàn thành, trình cấp có thẩm quyền trước ngày 30/8/2016.
Riêng đối với Công ty môi trường đô thị Kỳ Anh, việc chôn lấp trái phép bùn thải nguy hại có dấu hiệu tội phạm về môi trường. Do vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ bàn giao toàn bộ hồ sơ vụ vi phạm của Công ty Kỳ Anh cho Công an tỉnh Hà Tĩnh để điều tra, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.