Là đơn vị 100% vốn nhà nước nhưng Tổng Công ty sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương (TCT SX-XNK Bình Dương) đã “qua mặt” cả cơ quan chủ quản để chuyển nhượng 43ha đất “vàng” với giá “bèo”, gây thất thoát của Nhà nước hàng ngàn tỷ đồng.
Khu đất được chuyển nhượng “chui”, gây thất thoát ngân sách hàng ngàn tỷ đồng.
Xin đầu tư rồi thoái vốn
Tiền thân là Xí nghiệp sản xuất hàng cao su 3-2 Sông Bé, TCT SX-XNK Bình Dương được thành lập năm 1982 theo Quyết định của Tỉnh ủy Sông Bé, với chủ trương của Đảng nhằm đóng góp cho ngân sách Đảng bộ địa phương. Sau khi tách tỉnh, Tổng Công ty trực thuộc Tỉnh ủy Bình Dương.
Năm 2003, Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập và phát triển Khu liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương (Khu liên hợp Bình Dương) tại TP. Thủ Dầu Một. Đến ngày 29/4/2004, UBND tỉnh Bình Dương ra Quyết định về việc phê duyệt quy hoạch chung Khu liên hợp này. Một năm sau đó, năm 2005, UBND tỉnh Bình Dương đã chấp thuận cho Tổng Công ty đầu tư dự án.
Ngày 1/7/2010, TCT SX-XNK Bình Dương ký hợp đồng thỏa thuận với Công ty cổ phần bất động sản Âu Lạc thành lập liên doanh – Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú (gọi tắt là Công ty Tân Phú) với mục đích là đầu tư xây dựng và kinh doanh dự án tại khu đất 43 ha (thuộc khu đất dịch vụ 567,3 ha) của Khu liên hợp. Trong đó, TCT SX-XNK Bình Dương góp 60 tỷ đồng, (chiếm 30% vốn điều lệ) và Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc góp 140 tỷ đồng (chiếm 70% vốn điều lệ).
Tuy nhiên, do đang có nhu cầu đầu tư nhiều dự án khác, nên TCT SX-XNK Bình Dương muốn thoái 30% vốn đầu tư. Đến 8/12/2016, TCT SX-XNK Bình Dương ký hợp đồng chuyển nhượng 43 ha đất nêu trên cho Công ty Tân Phú với giá là 250.110.964.496 đồng.
Ghi nhận của phóng viên, khu đất 43 ha nói trên tọa lạc tại góc đường Võ Văn Kiệt và Phạm Ngọc Thạch, thuộc TP Thủ Dầu Một, ngay đường rẽ vào Trung tâm Hành chính tỉnh Bình Dương. Mặt tiền của khu đất này chạy dài khoảng gần 2 km dọc theo đường Phạm Ngọc Thạch rộng 60 m.
“Tiền trảm hậu tấu”?
Liên quan đến khu đất 43 ha do TCT SX-XNK Bình Dương đã chuyển nhượng cho liên doanh là Công ty Tân Phú, ngày 29/7/2016, Tỉnh ủy Bình Dương đã có văn bản số 407-CV/TU về việc phê duyệt chi tiết phương án sử dụng đất của TCT SX-XNK Bình Dương. Đây là khu đất nằm trong danh mục chuyển giao từ TCT SX-XNK Bình Dương sang một công ty khác thuộc vốn nhà nước là Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương. Như vậy, khu đất 43 ha này không nằm trong danh sách tài sản thanh lý trước khi cổ phần hóa hay quản lý của TCT SX-XNK Bình Dương. Điều này đồng nghĩa với việc TCT SX-XNK Bình Dương đã tự động ký hợp đồng “bán chui” 43 ha đất thuộc diện tài sản của doanh nghiệp nhà nước theo kiểu “tiền trảm hậu tấu”. Bởi, phải đến ngày 13/3/2017, TCT SX-XNK Bình Dương mới có văn bản số 39/TCTY gửi Thường trực Tỉnh ủy và Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương về việc xin chủ trương chuyển nhượng 30% phần vốn góp của Tổng Công ty.
Sau thời gian hoạt động, Khu đô thị Tân Phú đã hoàn thành các thủ tục đầu tư để phát triển dự án và tháng 11/2012 được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt quy hoạch 1/500. Căn cứ Điều 11.1 về việc chuyển nhượng phần vốn góp tại Hợp đồng thỏa thuận thành lập liên doanh giữa các bên, Công ty Âu Lạc đã có văn bản số 21/AL/2017 ngày 07/03/2017 đề nghị TCT SX-XNK Bình Dương xem xét chuyển nhượng lại toàn bộ phần vốn góp 30% tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc chủ động tiếp tục tiến hành các giai đoạn tiếp theo của dự án.
Tại Văn bản số 39/TCTY của TCT SX-XNK Bình Dương cũng nêu rõ, theo chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương về phương án 43 ha để thực hiện dự án Khu đô thị Tân Phú được chuyển giao về Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương và Công ty này sẽ kế thừa phần vốn góp của TCT SX-XNK Bình Dương tại Công ty Tân Phú sau khi TCT SX-XNK Bình Dương cổ phần hóa. Tuy nhiên, để thuận lợi trong quá trình thực hiện hợp đồng về điều khoản chuyển giao khu đất 43 ha cho Công ty Tân Phú và quyết toán nghĩa vụ thuế thu nhập đối với hợp đồng đang thực hiện dở dang, TCT SX-XNK Bình Dương đã thực hiện hoàn tất việc chuyển giao khu đất trực tiếp cho Công ty Tân Phú và quyết toán thuế vào niên độ 2016.
Thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng
Như đã đề cập trên, trong năm 2016, TCT SX-XNK Bình Dương đã chuyển nhượng khu đất có tổng diện tích 43 ha theo hợp đồng chuyển nhượng với tổng giá trị chuyển nhượng là hơn 250 tỷ đồng (250.110.964.496 đồng), tương đương hơn 581 nghìn đồng/m² đất. Đến ngày 12/12/2016, TCT SX-XNK Bình Dương đã lập biên bản bàn giao cọc mốc, ranh giới địa chính cho Công ty Tân Phú, doanh thu và giá vốn có liên quan đến việc chuyển nhượng được ghi nhận trên kết quả kinh doanh của năm 2016.
Trong khi đó, theo Quyết định số 66/2015/QĐ-UBND ngày 23/12/2015 của UBND tỉnh Bình Dương về việc ban hành quy định bảng giá các loại đất trên địa bàn, giá đất ở đô thị khu vực TP Thủ Dầu Một (các phường: Chánh Mỹ, Chánh Nghĩa, Định Hòa, Hiệp An, Hiệp Thành, Hòa Phú, Phú Cường, Phú Hòa, Phú Mỹ, Phú Tân, Phú Lợi, Phú Thọ, Tân An, Tương Bình Hiệp) mức giá chuẩn tại vị trí 1 là 24,57 triệu đồng/m².
Với phép tính đơn giản, diện tích đất kể trên nằm dọc theo đường Phạm Ngọc Thạch thuộc vào vị trí 1 sẽ có giá cao gấp hơn 42 lần so giá đã được chuyển nhượng. Như vậy, nếu áp dụng bảng giá đất của UBND tỉnh Bình Dương cho diện tích đất ở theo quy hoạch 1/500 đã được duyệt thì vào thời điểm cuối năm 2016 ít nhất đã có khoảng gần 2.900 tỷ đồng bị thất thoát và nếu áp dụng giá hiện hành, tức nhân 42 lần thì có khoảng 10.500 tỷ đồng ngân sách bị thất thoát.
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương mới đây về thực hiện khu 43 ha do Công ty Tân Phú làm chủ đầu tư cho thấy, TCT SX-XNK Bình Dương chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho Công ty Tân Phú ngày 8/12/2016 nhưng giữ nguyên giá trị thỏa thuận năm 2010 với giá 570 nghìn đồng/m2 là không sát với giá thực tế. Ngoài ra, việc TCT SX-XNK Bình Dương chuyển nhượng 43 ha đất cho Công ty Tân Phú nhưng không báo cáo với Thường trực Tỉnh ủy là không làm theo đúng chỉ đạo, vi phạm pháp luật, gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước.