Theo ông Phạm Bình Minh, nguyên nhân là do lợi nhuận lớn từ chiếm dụng đất đai, giá trị quyền sử dụng đất tăng lên sau khi chuyển đổi mục đích, có sự yếu kém trong buông lỏng quản lý của chính quyền các địa phương.
Ngày 9/6, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh đã trả lời chất vấn ĐB Hoàng Ngọc Định (đoàn Hà Giang) hỏi: Thời gian qua, tình trạng san ủi đất lâm nghiệp, đất đồi núi không phù hợp với quy hoạch để phân lô sang nhượng trái phép diễn ra rất phức tạp tại nhiều địa phương. Đề nghị Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ có giải pháp gì để chấn chỉnh, khắc phục tình trạng trên.
Trả lời, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết: Đúng là tình trạng san ủi đất lâm nghiệp, núi là có ở các địa phương, có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân lợi nhuận lớn từ chiếm dụng đất đai, giá trị quyền sử dụng đất tăng lên sau khi chuyển đổi mục đích, có sự yếu kém trong buông lỏng quản lý của chính quyền các địa phương, công tác lập và tổ chức thực hiện quy hoạch cũng chưa được đúng và chưa được kiểm tra, giám sát, các quy hoạch chuyên ngành của địa phương cũng không liên thông và thống nhất, đồng bộ.
Về giải pháp, ông Minh cho biết, Chính phủ đã ra đưa ra một số các chỉ thị chỉ đạo. Cụ thể, tại Nghị quyết 63 của Chính phủ ngày 3/5/2022 mới đây chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố tích cực chỉ đạo kiểm tra, ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp san ủi đồi núi, phân lô, bán nền. Đấy là Nghị quyết mới nhất của Chính phủ.
Bên cạnh đó, Chỉ thị 05 ngày 18/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ đã giao là tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm quy định về quản lý bảo vệ rừng. Khẩn trương hoàn thiện các quy định quản lý đất đai, kiểm tra, xử lý vi phạm. Trước đây có Chỉ thị 22 của Thủ tướng Chính phủ ngày 12/8/2021 cũng đã nêu mạnh công tác về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp và giao cho Bộ Tài nguyên và môi trường lập Đoàn kiểm tra đi kiểm tra các địa phương về tình trạng này, cũng đã yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố phê duyệt các quy hoạch tỉnh và kế hoạch sử dụng đất. Trong quy hoạch sử dụng đất có các quy hoạch rừng, đó là những biện pháp mà Chính phủ đã yêu cầu. Đặc biệt là nhấn mạnh nhiệm vụ tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các vùng, các nơi có tình trạng này xảy ra.