Covid-19 có thể kết thúc theo từng khu vực

Quá trình chuyển đổi

Biến thể Delta tiếp tục gây ra sự tàn phá mới ở các quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp như Nga và Romania, cũng như những nơi đã dỡ bỏ yêu cầu đeo khẩu trang. Biến thể này cũng góp phần làm gia tăng các ca mắc mới ở các quốc gia như Singapore và Trung Quốc - những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhưng ít khả năng miễn dịch tự nhiên do các biện pháp ngăn chặn nghiêm ngặt hơn.

“Quá trình chuyển đổi sẽ khác nhau ở mỗi nơi vì nó sẽ được thúc đẩy bởi lượng miễn dịch tự nhiên trong dân số và tất nhiên, việc phân phối vaccine cũng có thể thay đổi từ khu vực này sang khu vực ở các quốc gia”, ông Marc Lipsitch, một nhà dịch tễ học tại Harvard TH nói.

Một số chuyên gia cho biết, họ kỳ vọng làn sóng lây lan của biến thể Delta ở Mỹ sẽ kết thúc trong tháng này và trở thành đợt bùng phát Covid-19 lớn cuối cùng.

Cựu Ủy viên Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ Scott Gottlieb cho biết: “Chúng tôi đang chuyển đổi từ giai đoạn đại dịch sang giai đoạn đặc hữu hơn của loại virus này”.

Ông Chris Murray - một nhà dự báo dịch bệnh hàng đầu tại Đại học Washington cũng nhận định, sự gia tăng các ca nhiễm biến thể Delta ở Mỹ sẽ kết thúc vào tháng 11. Ông nói: “Chúng ta sẽ có một mức tăng các ca nhiễm Covid-19 rất khiêm tốn trong mùa đông. Nếu không có biến thể mới đặc biệt nguy hiểm nào xuất hiện, thì Covid-19 sẽ thực sự gần như chấm dứt vào tháng 4”.

Cùng với đó, ngay cả khi các ca bệnh đang gia tăng đột biến tại các quốc gia như ở Anh thì vaccine dường như cũng khiến mọi người ít phải nhập viện hơn.

Cẩn trọng với sự đột biến không ngừng của virus

Covid-19 được cho sẽ là nguyên nhân chính gây ra bệnh tật và tử vong trong nhiều năm tới, giống như các bệnh đặc hữu khác như sốt rét. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, “đặc hữu không có nghĩa là lành tính”.

Họ cho rằng, virus này cuối cùng sẽ hoạt động giống như bệnh sởi, căn bệnh vẫn bùng phát ở những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp.

Những người khác lại cho rằng, Covid-19 sẽ trở thành một bệnh đường hô hấp theo mùa như bệnh cúm. Hoặc, virus SARS-CoV-2 sẽ ít gây chết người hơn, ảnh hưởng chủ yếu đến trẻ em, nhưng điều đó có thể mất hàng thập kỷ.

Ông Ferguson - Đại học Imperial dự kiến, ​​trong vòng 2 đến 5 năm tới, số ca tử vong vì Covid-19 ở Anh sẽ ở trên mức trung bình, nhưng nó không có khả năng làm áp đảo hệ thống y tế và không thể một lần nữa khiến làn sóng giãn cách xã hội nghiêm ngặt được thực hiện. “Đó sẽ là một sự tiến hóa dần dần. Chúng tôi sẽ đối phó với điều này như một loại virus dai dẳng hơn”, ông Ferguson nói.

Ông Trevor Bedford - một nhà virus học tại Trung tâm Ung thư Fred Hutchinson, người đã theo dõi sự tiến triển của SARS-CoV-2, nhận thấy một “làn sóng mùa đông” nhẹ nhàng hơn ở Mỹ, sau đó là sự chuyển đổi sang bệnh mãn tính vào năm 2022-2023. Ông dự đoán, sẽ có khoảng 50.000 đến 100.000 ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ mỗi năm, so với con số ước tính 30.000 ca tử vong do bệnh cúm.

Một số chuyên gia cho rằng, nếu kịch bản Covid-19 theo mùa xảy ra, khi đó, virus SARS-CoV-2 sẽ lưu hành song song với bệnh cúm và sẽ có tác động đáng kể đến hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Tuy nhiên, ông Richard Hatchett - Giám đốc điều hành Liên minh Đổi mới Sáng tạo Sẵn sàng cho Dịch bệnh (CEPI), cho biết, với việc một số quốc gia được bảo vệ tốt bởi vaccine trong khi những quốc gia khác vẫn hầu như không có vaccine như hiện nay thì thế giới vẫn dễ bị tổn thương.

Ông Hatchett cho biết: “Điều khiến tôi mất ngủ vì Covid-19 là mối lo ngại rằng chúng ta có thể có một biến thể có khả năng tránh được vaccine và tránh được khả năng miễn dịch đã có trước đó”.

Niềm tin tích cực

Theo Reuters, khi các ca mắc mới biến thể Delta có dấu hiệu giảm bớt ở nhiều khu vực trên thế giới, các nhà khoa học đang tiến hành lập biểu đồ khi nào và ở đâu, Covid-19 sẽ trở thành một căn bệnh mãn tính, vào năm 2022 hay xa hơn nữa?

Họ kỳ vọng rằng, những quốc gia đầu tiên thoát khỏi đại dịch sẽ có sự kết hợp giữa tỷ lệ tiêm chủng cao và khả năng miễn dịch tự nhiên ở những người đã từng bị nhiễm Covid-19, chẳng hạn như Mỹ, Anh, Bồ Đào Nha và Ấn Độ. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng cảnh báo, SARS-CoV-2 vẫn là một loại virus không thể đoán trước và dễ đột biến khi nó đang lây lan qua các quần thể chưa được tiêm chủng.

Bà Maria Van Kerkhove - nhà dịch tễ học đứng đầu Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng: “Theo chúng tôi, từ nay đến cuối năm 2022, là thời điểm mà chúng ta có thể kiểm soát được loại virus này ở những nơi các ca bệnh nặng và tử vong được giảm thiểu đáng kể”.

Quan điểm của cơ quan này dựa trên cuộc làm việc với các chuyên gia về dịch bệnh, những người đang vạch ra diễn biến có thể xảy ra của đại dịch trong 18 tháng tới. Đến cuối năm 2022, WHO đặt mục tiêu 70% dân số thế giới được tiêm chủng.

Bà Van Kerkhove nói: “Nếu đạt được mục tiêu đó, chúng ta sẽ ở trong tình huống rất tích cực về mặt dịch tễ học. Tuy nhiên, bà Van Kerkhove cũng lo lắng về việc các quốc gia sớm dỡ bỏ các biện pháp phòng ngừa Covid-19: “Thật ngạc nhiên khi nhìn thấy mọi người đi lại đông đúc trên đường phố như thể mọi thứ đã kết thúc”.

Theo ông Bedford, một nhà virus học tại Trung tâm Ung thư Fred Hutchinson, virus có thể sẽ tiếp tục đột biến, vì vậy nó đòi hỏi chúng ta phải tiến hành tiêm phòng hàng năm để phù hợp với các biến thể mới nhất.