Sau hai lần bị hoãn, phiên tòa xét xử cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng và đồng phạm dự kiến sẽ diễn ra vào hôm nay, ngày 22/4. Theo đó, TAND thành phố Hà Nội sẽ mở lại phiên tòa xét xử cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng (68 tuổi) trong vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, xảy ra tại bộ Công Thương và TP HCM.
Trước đó, phiên tòa đã bị hoãn 2 lần vào các ngày 7/1 và 18/1, do vắng mặt một số bị cáo và người liên quan.
Phiên tòa đưa ra xét xử với 10 bị cáo. Trong đó, bị cáo Vũ Huy Hoàng và Phan Chí Dũng (nguyên Vụ trưởng Công nghiệp nhẹ, Bộ Công thương) cùng bị xét xử về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
8 bị cáo còn lại bị xét xử về tội “vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, trong đó có bị cáo Nguyễn Hữu Tín (nguyên Phó Chủ tịch UBND TP HCM).
Ở lần hoãn gần nhất ngày 18/1, phiên tòa không thể diễn ra do vắng mặt bị cáo Nguyễn Hữu Tín và một số người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Cáo trạng xác định: Tổng Công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (viết tắt là Sabeco) tiền thân là nhà máy bia Chợ Lớn thuộc Hãng B.G.I, Pháp. Sau năm 1975, Hãng B.G.I được Chính phủ giao cho Bộ Lương thực và Thực phẩm, sau này là bộ Công Thương trực tiếp quản lý.
Trong các tài sản của Sabeco có khu đất tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng, phường Bến Nghé, quận 1, TPHCM, có tổng diện tích 6.080 m2 được dùng để sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp và nộp tiền thuê đất hàng năm.
Dù tài sản là khu đất thuộc về Sabeco, trực thuộc sự quản lý của Bộ Công thương, nhưng cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cùng các đồng phạm đã có ý kiến chỉ đạo về việc Sabeco góp vốn bằng quyền sử dụng khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng và tiền của Sabeco để thành lập liên doanh Sabeco Pearl đầu tư thực hiện dự án “Xây dựng khách sạn 6 sao, trung tâm thương mại, trung tâm hội nghị, hội thảo và văn phòng cho thuê” tại khu đất trên.
Trong vai trò Bộ trưởng Bộ Công thương, ông Vũ Huy Hoàng đã không chỉ đạo thực hiện dự án sau khi hoàn tất thủ tục pháp lý, mà chỉ đạo Sabeco thoái vốn tại Sabeco Pearl. Qua đó, quyền sử dụng 6.080m2 “đất vàng” tại quận 1 từ một doanh nghiệp nhà nước (Sabeco) đã được chuyển đổi trái pháp luật sang các doanh nghiệp tư nhân. Hành vi của ông Hoàng và các đồng phạm đã gây thiệt hại 2.713 tỷ đồng cho Nhà nước.
Ông Hoàng bị cáo buộc có vai trò chính, trực tiếp gây thiệt hại vì có quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà nước với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác thuộc Bộ Công thương, trong đó có Sabeco.
Tuy nhiên, tại cơ quan điều tra, ông Hoàng chỉ thừa nhận trách nhiệm với vai trò người đứng đầu. Ông Hoàng cho rằng trách nhiệm chính thuộc về bị can Hồ Thị Kim Thoa và UBND TP HCM. Kết quả điều tra cũng cho thấy ông Hoàng đã chỉ đạo Sabeco đẩy nhanh thực hiện thủ tục thoái vốn và phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá là 13.247 đồng/cổ phần.
Đến nay, Công ty cổ phần đầu tư Quảng trường Mê Linh (tiền thân là Công ty Sabeco Pearl), doanh nghiệp 100% vốn tư nhân là đơn vị đứng tên quyền sử dụng đất khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng.
Theo cáo trạng, hành vi của các bị can chuyển dịch quyền quản lý, sử dụng khu đất trên là tài sản nhà nước sang tài sản tư nhân đã gây thiệt hại, thất thoát đặc biệt lớn cho Nhà nước; gây bức xúc và suy giảm niềm tin của nhân dân. Vì vậy, cần phải đưa các bị cáo ra xử lý nghiêm minh theo pháp luật.
Với bà Hồ Thị Kim Thoa, Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế cũng đã có lệnh truy nã đỏ đối với bị can này. Trước đó, ngày 4/9/2020, Văn phòng cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định truy nã toàn quốc đối với cựu Thứ trưởng Bộ Công thương Hồ Thị Kim Thoa. Bà Thoa có vai trò chủ chốt trong vụ án lô đất “vàng” 2-4-6 Hai Bà Trưng rơi vào tay tư nhân, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 2.700 tỉ đồng. Cùng với cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, bà Thoa bị cáo buộc tội danh “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Trường hợp Nguyễn Hữu Tín, cựu Phó Chủ tịch UBND TP HCM (hiện đang thụ án trong tù, mức án 7 năm), liên quan vụ việc này khi ký các văn bản trái quy định, phạm vào tội “vi phạm các quy định về quản lý đất đai”. Năm 2011, là Phó Chủ tịch UBND TP HCM phụ trách quản lý đất đai và tài nguyên, ông Tín biết khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng đã được sắp xếp để Sabeco xây dựng khu phức hợp.
Theo quy định của pháp luật về đất đai, Sabeco phải thực hiện xong nghĩa vụ tài chính (nộp tiền), được cấp sổ đỏ khu đất thì doanh nghiệp mới được dùng quyền sử dụng đất đó để góp vốn. Trong trường hợp Sabeco không có khả năng thực hiện dự án theo quy hoạch đã được phê duyệt, UBND TP HCM phải thu hồi khu đất. Sau đó, cơ quan chức năng tổ chức đấu giá theo quy định.
Tuy nhiên, ông Tín đã bỏ qua các quy định pháp luật, ký các quyết định sai trái không thông qua đấu giá, gây thiệt hại nghiêm trọng.