Cứu sống một bệnh nhân mắc bệnh Whitmore rất nguy kịch

Phó giáo sư Đỗ Duy Cường thăm khám cho bệnh nhân Whitmore. (Ảnh: Vietnam+).

Whitmore là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây nên. Vi khuẩn này có trong đất, bùn và đường lây nhiễm chủ yếu do vùng da tổn thương tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn này.

Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam.

Bệnh nhân tên Bùi Văn S. (51 tuổi, ở Hòa Bình) có tiền sử đái tháo đường týp 2. Trước khi vào viện 3 tuần, bệnh nhân có 1 vết xước ở chân kèm theo sốt cao được chẩn đoán nhiễm trùng huyết, điều trị kháng sinh liều cao tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình 12 ngày nhưng không đỡ.

Bệnh nhân còn xuất hiện một ổ áp xe nên được chuyển đến khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Bạch Mai).

Theo bác sỹ Nguyễn Quang Huy (Khoa Truyền nhiễm), ngày 2/7, khi mới nhập viện, bệnh nhân S. trong tình trạng sốt cao kèm theo ổ áp xe ở đùi. Các bác sỹ sau đó đã xác định bệnh nhân bị mắc một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm mang tên Whitmore (bệnh melioidossis) – căn bệnh bị “lãng quên” gần đây xuất hiện nhiều trở lại.

Khi đó, khó khăn đặt ra là bệnh nhân đã được điều trị kháng sinh liều cao tại bệnh viện tuyến trước nhiều ngày không đỡ, cộng với việc tình trạng viêm và ổ áp xe ngày càng tăng nặng.

Tại Bệnh viện Bạch Mai, các bác sỹ điều trị sang tuần thứ 2 nhưng bệnh nhân vẫn xuất hiện tình trạng sốt cao liên tục 39-40 độ C, khó thở tăng lên vì viêm đông đặc phổi lan tỏa, phải hỗ trợ hô hấp, thở ô xy, ngoài ra các ổ áp xe vẫn lan rộng, ăn vào xương gây viêm xương, xét nghiệm cấy máu và mủ vẫn dương tính với vi khuẩn Whitmore.

Có thời điểm, gia đình đã nản vì tình trạng sức khỏe suy sụp và kinh tế gia đình kiệt quệ nên xin cho bệnh nhân về để lo hậu sự. Tuy nhiên, các y bác sỹ của khoa vẫn quyết tâm, thuyết phục gia đình và kiên trì cứu chữa cho bệnh nhân.

Sau khi hội chẩn nhiều lần nâng liều kháng sinh, kết hợp cùng với hội chẩn với nhiều chuyên khoa khác trong bệnh viện để cùng điều trị phối hợp: cơ xương khớp, nội tiết, hô hấp, huyết học, hồi sức tích cực…

Đến ngày thứ 26, tình trạng bệnh nhân bắt đầu có dấu hiệu thuyên giảm và đáp ứng dần với điều trị. Với việc điều trị tích cực và phối hợp của nhiều chuyên khoa, đến ngày điều trị thứ 37, tình trạng nhiễm trùng đã được kiểm soát, bệnh nhân tỉnh táo, hết sốt. Sau gần 2 tháng nằm điều trị bệnh nhân đã ổn định và được xuất viện.

Phó giáo sư Đỗ Duy Cường cho hay, đây là một trong những ca Whitmore nặng nguy kịch, diễn biến kéo dài nhiều lúc tưởng chừng “bó tay” nhưng cuối cùng đã thành công nhờ sự kiên trì, quyết tâm điều trị và sự phối hợp của rất nhiều chuyên khoa trong bệnh viện.

Từ đầu năm 2018 tới nay, Khoa Truyền nhiễm - Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận khoảng 20 ca Whitmore nặng được chuyển đến chủ yếu từ các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ.

Bệnh cảnh lâm sàng đa dạng phức tạp, bệnh nhân được nhập viện ở nhiều chuyên khoa khác nhau như hô hấp, cơ-xương-khớp, nội tiết, da liễu, ngoại khoa... Do bệnh cảnh lâm sàng đa dạng nên bác sĩ thường chẩn đoán nhầm bệnh Whitmore với các bệnh khác như viêm phổi, lao phổi, áp xe cơ, nhiễm trùng huyết do các vi khuẩn khác như tụ cầu, liên cầu…

Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và vẫn có thể tử vong dù đã được chẩn đoán đúng.

Gần đây các ca bệnh được báo cáo có xu hướng gia tăng, cao điểm của các ca bệnh thường xảy ra vào mùa mưa tập trung từ tháng 7-11.

Người bệnh tiểu đường, bệnh phổi và bệnh thận mạn tính có nguy cơ dễ mắc bệnh này với các biểu hiện lâm sàng đa dạng: sốt cao, đau cơ, có các ổ nhiễm khuẩn trên da, áp xe cơ, áp xe gan lách, viêm phổi... Bệnh có thể gây tử vong nhanh nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời.