Cựu Tổng Giám đốc VEC bị đề nghị hơn 5 năm tù

Chiều 19/10, đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP Hà Nội đã nêu quan điểm luận tội đối với các bị cáo trong phiên tòa xét xử vụ án tại dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, giai đoạn 2. Bị cáo Trần Văn Tám, 61 tuổi, bị VKS đề nghị mức hình phạt 3-4 năm tù về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và 2 năm 6 tháng đến 3 năm tù về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, tổng mức án là 5 năm 6 tháng đến 7 năm tù.

Công tố viên khẳng định, trong vụ án này, bị cáo Tám là người trực tiếp phụ trách dự án, kiêm Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu cơ sở, do vậy ngoài các sai phạm chung, bị cáo này còn bị cáo buộc ký biên bản nghiệm thu hoàn thành, kết luận cao tốc “đảm bảo kỹ thuật”. Cựu Tổng Giám đốc VEC Trần Văn Tám đã ký văn bản gửi Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, đánh giá chất lượng công trình “đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, yêu cầu thiết kế”. Trong khi đó, Hội đồng nghiệm thu cơ sở do bị cáo Tám làm chủ tịch thậm chí còn chưa họp để đánh giá chất lượng công trình. Bị cáo Tám cũng ký hồ sơ nghiệm thu và thanh toán hơn 45 tỷ đồng cho 5 gói thầu, trong khi chất lượng công trình không đạt tiêu chuẩn, được tính là phần thiệt hại phải chịu trách nhiệm.

Bị cáo Mai Tuấn Anh, cựu Chủ tịch HĐTV, Tổng Giám đốc VEC bị VKS đề nghị 36 tháng tù vì tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. 20 bị cáo còn lại, gồm 9 cựu cán bộ VEC, 7 cựu giám đốc nhà thầu và 4 kỹ sư vật liệu bị đề nghị 18 tháng tù treo, đến 7 năm 6 tháng tù với cùng tội danh vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.

Về dân sự, VKS đề nghị HĐXX buộc các bị cáo liên đới bồi thường tại 5 gói thầu tổng trị giá 460 tỷ đồng, được xác định là thiệt hại của vụ án, dù trước đó chủ đầu tư (Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam - VEC) và các nhà thầu đều có quan điểm không buộc các bị cáo bồi thường. Theo họ, thiệt hại vụ án, nếu có, sẽ do VEC và 5 nhà thầu thỏa thuận giải quyết theo hướng: Các nhà thầu trực tiếp bồi thường cho VEC.

Về các quan hệ dân sự kinh tế khác, các bị cáo có nghĩa vụ phải bồi thường , có quyền yêu cầu các cá nhân, pháp nhân có liên quan trong việc gây thiệt hại bồi hoàn số tiền đã bồi thường theo quy định của pháp luật. Nếu có tranh chấp, các bên có quyền yêu cầu được giải quyết bằng vụ án dân sự khác.

VKS đánh giá, dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi nằm trong quy hoạch tổng thể phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Bộ Giao thông vận tải giao VEC làm chủ đầu tư dự án. Dự án thực hiện đầu tư bằng nguồn vốn vay rất lớn của các tổ chức tài chính quốc tế, được tổ chức đấu thầu quốc tế rộng rãi, với sự tham gia của các nhà thầu có đủ năng lực.

Tuy nhiên, quá trình tổ chức đầu tư xây dựng từ chủ đầu tư, BQL dự án, nhà thầu thi công, tư vấn giám sát đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát, không tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế được áp dụng cho dự án, dẫn đến tuyến đường khi mới đưa vào sử dụng đã hư hỏng.

Riêng tại VEC, từ tổng giám đốc đến các phó tổng giám đốc đã “buông lỏng công tác chỉ đạo điều hành, quản lý thi công dự án, không thực hiện, thực hiện không đầy đủ công tác kiểm tra, kiểm soát chất lượng công trình xây dựng”, dẫn đến các gói thầu được thi công, nghiệm thu không đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế; chất lượng công trình xây dựng hoàn thành không đảm bảo.

Đặc biệt, tháng 5/2016, sau khi kiểm tra thực tế dự án, Bộ Giao thông vận tải có văn bản yêu cầu VEC tăng cường kiểm tra chất lượng vật liệu nguồn các loại dùng cho dự án. “Song, yêu cầu chỉ đạo này của Bộ Giao thông vận tải đã không được 2 Tổng giám đốc Mai Tuấn Anh và Trần Văn Tám nghiêm túc thực hiện” - VKS cáo buộc.

Vụ án được đánh giá có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, các bị cáo đều là người có trình độ, nhận thức, được giao trách nhiệm phụ trách công trình trọng điểm quốc gia nhưng đã không làm, làm không hết trách nhiệm. Nhiều bị cáo có thái độ ăn năn, nhận thức được hành vi và tích cực bồi thường, phối hợp điều tra. Song, không thể phủ nhận hậu quả từ các sai phạm của các bị cáo là rất lớn, cần mức án nghiêm khắc, và thời gian cải tạo tương xứng.

Dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi dài hơn 139km, từ thành phố Đà Nẵng đến thành phố Quảng Ngãi, khởi công ngày 19/5/2013. Kết luận giám định nêu 65 km đường cao tốc thuộc giai đoạn 1 (từ thành phố Đà Nẵng đến thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) không đảm bảo chất lượng đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế, gây thiệt hại 811 tỷ đồng. 36 người đã bị xét xử hồi tháng 12/2021. Trong đó 2 cựu Phó Giám đốc VEC Lê Quang Hào và Nguyễn Mạnh Hùng bị phạt lần lượt 6 và 7 năm tù về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng; đồng thời tiếp tục bị xét xử trong giai đoạn 2 này, nhận mức án đề nghị 2- 4 năm tù, cùng tội danh như ở giai đoạn 1.