Ngày 9/9, sau gần 45 ngày xét xử, Tòa án Nhân dân (TAND) TP.HCM đã tuyên án bị cáo Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng Việt Nam-VNCB, nguyên TGĐ Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh) và 35 đồng phạm trong vụ đại án kinh tế gây thiệt hại hơn 9.000 tỷ đồng tại VNCB.
Phạm Công Danh và các đồng phạm nghe tòa tuyên án vào chiều tối ngày 9/9.
Ý kiến của đại diện Viện KSND TP HCM giữ quyền công tố tại phiên tòa đã đề nghị mức án 30 năm tù đối với bị cáo Phạm Công Danh về các tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” và tội “Cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Các bị cáo Phan Thành Mai (nguyên TGĐ VNCB) từ 24-26 năm tù; Mai Hữu Khương (nguyên GĐ VNCB Chi nhánh Sài Gòn) từ 22-24 năm tù; Hoàng Đình Quyết (nguyên GĐ VNCB Chi nhánh Lam Giang) từ 20-22 năm tù; Nguyễn Quốc Viễn (nguyên Trưởng Ban Kiểm soát VNCB) từ 14-16 năm tù. Các bị cáo là cán bộ, nhân viên của VNCB và Tập đoàn Thiên Thanh bị đề nghị các mức án từ 3 năm tù trở lên; đồng thời đại diện công tố cũng yêu cầu khởi tố ngay tại tòa đối với một số cá nhân liên quan khác.
Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định, kể từ khi bị cáo Phạm Công Danh và các đồng phạm về nắm quyền điều hành VNCB từ năm 2013 cho đến khi bị bắt giữ thì hoạt động của VNCB đã rơi vào tình trạng thua lỗ, trong đó hành vi phạm tội của các bị cáo đã gây thiệt hại 9.000 tỉ đồng của chính ngân hàng này.
Trong mối quan hệ giữa bị cáo Danh và các đồng phạm, HĐXX nhận định: Do cần tiền chi chăm sóc khách hàng, lãi ngoài…. nên bị cáo Danh cùng với các đồng phạm là các lãnh đạo khác tại VNCB là Phan Thành Mai và Mai Hữu Khương tìm cách rút tiền của VNCB bằng cách lập ra các hợp đồng khống, thuê trụ sở khống, nâng khống các bất động sản,…cho chính các công ty con do bị cáo Danh lập để tạo pháp danh rút tiền. Từ chủ trương sai trái trên, Phạm Công Danh và các bị cáo trong vụ án đã lợi dụng chức năng quyền hạn để thực hiện các hành vi sai trái gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Chủ tọa phiên tòa cũng cho rằng, việc bị cáo Phạm Công Danh đã lập ra hàng loạt các công ty con nhằm tìm cách rút tiền ra khỏi VNCB là hành vi vi phạm nghiêm trọng các quy định về cho vay của Nhà nước.
Tuy nhiên, HĐXX cũng đã nhìn nhận tình tiết trong suốt quá trình xét xử vụ án thì bị cáo Danh đã tích cực phối hợp với tòa để tìm ra bản chất của vụ án. Ngoài ra, bị cáo Danh có các tình tiết giảm nhẹ như có nhân thân tốt, gia đình có công với cách mạng. Đồng thời, bị cáo cũng hứa đưa toàn bộ tài sản của mình ra để khắc phục hậu quả của vụ án này, có nhiều ăn năn, hối cải…nên cân nhắc trong quá trình tuyên án.
Theo đó, HĐXX đã quyết định tuyên phạt Phạm Công Danh mức án tổng cộng 30 năm tù về tội “cố ý làm trái…” và “vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, bằng với mức đề nghị của đại diện Viện KSND. Thời hạn tù tính từ ngày 29/7/2014.
Đối với bị cáo Phan Thành Mai, HĐXX nhận định với tư cách là Tổng GĐ của VNCB và dù biết rõ hành vi sai trái của bị cáo Danh nhưng bị cáo Mai vẫn giúp sức tích cực để Danh thực hiện thành công các hành vi rút tiền của ngân hàng. Do đó, HĐXX cho rằng cần có một bản án phù hợp để nhằm răn đe, giáo dục chung. Cụ thể, HĐXX đã tuyên mức án tổng cộng đối với bị cáo này là 22 năm tù về hai tội danh như bị cáo Danh. Thời hạn tù cũng tính từ ngày bắt tạm giam là 29/7/2014.
Đối với các bị cáo là cán bộ, nhân viên của VNCB, HĐXX nhận định đủ căn cứ cho thấy có các hành vi vi phạm các quy định cho vay và tội cố ý làm trái và đóng vai trò giúp sức cho bị cáo Danh rút tiền từ VNCB. Do đó, cáo buộc được nêu trong cáo trạng của Viện KSND là có cơ sở pháp lý, đúng người, đúng tội. Trong khi đó, HĐXX cũng chia sẻ việc một số bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, không có tiền án, tiền sự, gia đình có công với cách mạng, một số bị cáo phạm tội với vai trò thứ yếu, do đó sẽ chấp nhận một phần đề nghị của cơ quan công tố trong việc giảm nhẹ một phần hình phạt cho các bị cáo. Theo đó, nhóm các bị cáo này nhận mức án từ 3 đến 20 năm tù.
HĐXX xem xét và quyết định khởi tố vụ án liên quan đến cựu Chủ tịch Ngân hàng Đại Tín –Hoàng Văn Toàn và nhóm tín dụng đã cho Công ty Đại Hoàng Phương và Thịnh Quốc vay vốn trái với quy định Nhà nước, đồng thời có dấu hiệu vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
HĐXX cũng đề nghị Cơ quan điều tra làm rõ trách nhiệm của những người có liên quan tại Cơ quan thanh tra của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong việc để cho bị cáo Phạm Công Danh và các đồng phạm không đủ điều kiện lãnh đạo ngân hàng nhưng vẫn được bổ nhiệm các vị trí quan trọng nhất của VNCB.
Đối với khoản tiền thiệt hại của “nhóm Trần Ngọc Bích”, HĐXX cũng trình bày quan điểm hành vi của các bị cáo rút tiền ra khỏi tài khoản của “nhóm bà Trần Ngọc Bích” mà không có chữ ký của chủ tài khoản là vi phạm pháp luật, do đó cần thu hồi lại cho ngân hàng. Riêng việc bị cáo Danh vẫn đang nợ “nhóm Trần Ngọc Bích” số tiền gần 5.200 tỷ đồng do là quan hệ dân sự vay mượn nên HĐXX đề nghị tách ra trong một vụ án dân sự khác sau khi kết thúc phiên tòa này.