Dân nghèo mua thuốc giá cao

ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan: Trong Luật Dược phải có chương riêng
về quản lý thực phẩm chức năng và mỹ phẩm vì đang có khoảng trống về cơ sở pháp lý.

“Thả rông” thực phẩm chức năng

Đó là vấn đề được ĐB Phạm Khánh Phong Lan (TP HCM) đưa ra khi nhận định về Luật Dược (sửa đổi). Bà Phong Lan nói: “Thực phẩm chức năng và mỹ phẩm tôi cho rằng trong Luật Dược phải có chương riêng về quản lý vì đang có khoảng trống về cơ sở pháp lý. Dự thảo chưa có mà giải trình là sẽ xây dựng luật riêng, không biết đến bao giờ mới có luật riêng để quản lý lĩnh vực này? Vì thế, tôi đề nghị nếu không kịp xây dựng chương riêng thì phải có các quy định cấm trong luật này”.

Bà Phong Lan cũng bày tỏ băn khoăn về giải thích khái niệm thuốc giả là thuốc không đúng hàm lượng do cố ý. Bởi theo bà định nghĩa như thế thì cần phân biệt rõ như thế nào là cố ý? Nếu không chứng minh được thuốc đó không đạt chất lượng là do cố ý thì không thể chứng minh được đấy là thuốc giả hay thuốc không đạt chất lượng. “Do đó phải tách riêng thuốc giả gây ảnh hưởng mức độ nghiêm trọng và xử lý thật nghiêm, trong đó phải có cả quy định về bồi thường cho người bệnh như thế nào khi sử dụng phải thuốc giả”-bà Phong Lan kiến nghị.

Đồng quan điểm, ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) phân tích thêm: Tác hại của thuốc giả là mất tiền và không chữa được bệnh, nảy sinh hiện tượng kháng thuốc, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Ở nước ngoài họ kiểm soát quản lý rất chặt chẽ chất lượng từng viên thuốc. Nếu viên thuốc kháng sinh có hàm lượng theo quy định là 500mg nhưng chỉ đạt 497mg thì bị coi là thuốc giả.

Trong khi đó, ĐB Nguyễn Thu Anh (Lâm Đồng) đề nghị xem xét việc thu hồi thuốc vi phạm vì nó ảnh hưởng đến sức khoẻ, sinh mạng của người dân. “Không nên quy định là 5 ngày mà chỉ nên thu hồi trong 48 giờ”-bà Anh nói.

Bức xúc về thực trạng thực phẩm chức năng hiện nay, ĐB Bùi Văn Phương (Ninh Bình) cho rằng, nhiều người nhầm lẫn thực phẩm chức năng với thuốc, nhiều người tiền mất tật mang. Các trang quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng hiện nay dành nhiều thời lượng quảng cáo thực phẩm chức năng, cách thức quảng cáo rất tinh vi. Thực phẩm chức năng mà quảng cáo như thần dược. Đặc biệt lại được sự hỗ trợ, giúp sức của các giáo sư bác sỹ trong ngành y tế. Trong khi đó giá bán của loại sản phẩm này, đang ở mức cao so với giá thành vì đánh vào tâm lý người dân giá cao mới là thuốc tốt.

“Lợi dụng tâm lý này, nhiều đơn vị sản xuất thực phẩm chức năng bán giá cao rất nhiều lần so với giá trị thực của sản phẩm. Tôi có tiếp xúc với một đơn vị kinh doanh thực phẩm chức năng, họ đưa ra một loại nước uống giải độc rượu rồi nói giá bán hình thành sản phẩm là 15.000 đồng. Nhưng khi bán giá này thì không ai mua. Nhưng khi nâng giá lên 70.000 đồng thì bán rất chạy”- ông Phương dẫn chứng.

Chữa bệnh “độc quyền giá thuốc”

Thẳng thắn chỉ ra trong Luật không có quy định nào về sự hạn chế, độc quyền nhập khẩu thuốc nhưng trên thực tế lại có, ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) cho rằng, việc độc quyền nhập khẩu thuốc và để thuốc qua nhiều tầng nấc trung gian đã làm giá thuốc bị đẩy lên. Ông Phương dẫn chứng: “Ví dụ thuốc điều trị viêm gan C, giá nhập khẩu ở các nhà thuốc lớn chỉ khoảng 200USD/hộp, trong khi đó người dân đang phải mua với giá 14 triệu đồng/hộp. Thật là vô lý khi dân ta còn nghèo mà phải mua với giá thuốc cao như vậy. Phải rà soát như thế nào đó trong quy định để không có kẽ hở trong độc quyền nhập khẩu thuốc dẫn đến khan hiếm thuốc và nâng giá thuốc”.

Còn ĐB Đỗ Văn Vẻ (Thái Bình) cho rằng quản lý giá thuốc hiện chưa tốt, cho nên cần phải làm sao để chống độc quyền, làm giá, vì vậy cần có chế tài mạnh. Ông Vẻ cho rằng, phải quy định chi tiết từ quản lý con người, quản lý giá thuốc, chất lượng thuốc là ưu tiên hàng đầu. Bởi theo ông hiện giá thuốc biệt được, thuốc nhập khẩu chưa quản lý được, thuốc vẫn đi lòng vòng khiến giá thuốc bị đẩy lên cao.

Về vấn đề này, ĐB Phạm Khánh Phong Lan thì đề nghị, trong quản lý giá thuốc cần phải bổ sung các biện pháp quản lý giá thuốc trên cơ sở phân tích nguyên nhân một số mặt hàng thuốc giá còn cao. Bởi theo bà “đó là độc quyền nâng giá, nhiều tầng lớp trung gian, tiêu cực trong kê đơn”. Từ đó bà Phong Lan cho rằng, cần hạn chế các tầng lớp trung gian này mới góp phần sắp xếp lại được mạng lưới lưu thông phân phối thuốc đang quá dư thừa với gần 2.000 công ty phân phối. Một thuốc dù nhập khẩu hay sản xuất trong nước nhưng phải trải qua quá nhiều tầng lớp trung gian thì khi đến tay người tiêu dùng sẽ bị đội giá lên cao.

Bà Phong Lan cũng đề nghị, về phía bệnh viện không chỉ áp dụng một phương thức đấu thầu thuốc mà cần mở hướng về định suất với khung giá thuốc mà Bộ Y tế hay Bảo hiểm Y tế đàm phán được. Về chuyên môn phải lưu ý xây dựng đồng bộ phác đồ điều trị chuẩn, tăng vai trò của Hội đồng thuốc và điều trị của bệnh viện để hạn chế tiêu cực trong kê đơn.

Uống toàn thuốc bã thì làm sao khỏi được? Vấn đề này được Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Văn Tiên nêu lên. Ông Tiên nói: Hiện nay dược liệu đa số nhập của nước ngoài và trình độ của chúng ta không có khả năng kiểm soát nguồn dược liệu này có tiêu chuẩn chất lượng đến đâu? Cho nên dược liệu nhập chủ yếu là các loại dược liệu đã chiết suất hoạt chất thành các chất dược liệu tốt bán ở nước bạn, sau đó chiết suất lần 2, lần 3 để xuất sang Việt Nam với giá rất rẻ, chỉ bằng 1/4, 1/3 giá dược liệu trong nước. Người bệnh cứ uống toàn thuốc bã đấy thì làm sao khỏi được?

“Nếu cứ tiếp tục sử dụng nguồn dược liệu nhập này thì ngành y học cổ truyền của chúng ta sẽ dần dần bị triệt tiêu”- ông Tiên lo ngại.