Đạo diễn Kawaii Tuấn Anh: Sự tinh tế, mềm mại mà mạnh mẽ của văn hoá Việt

Cách đây 10 đến 15 năm, trong giai đoạn đầu sự nghiệp, đạo diễn Kawaii Tuấn Anh đã tập trung trau dồi kỹ thuật làm phim và tiếp cận rất nhiều sản phẩm quốc tế để học hỏi, mở rộng hiểu biết: “Thời điểm đó làn sóng văn hoá Hàn Quốc Hallyu bùng nổ song hành với sự phát triển của internet, lan rộng từ châu Á ra toàn cầu”. Kawaii chia sẻ. “Việc theo dõi K-Drama và K-Pop cũng trở nên phổ biến với khán giả Việt Nam. Phản ứng đầu tiên của một sinh viên mới chập chững vào nghề như tôi là cố gắng tạo ra sản phẩm có kỹ thuật gần giống hoặc trông na ná những gì họ làm, nhưng sau vài lần làm xong và nhìn lại, tôi mới nhận ra giá trị của bản sắc. Tôi quay về tìm lối đi cho công việc của mình, một phần cũng nhờ bài học khi thấy các nước khác đã thành công trong việc phát triển công nghiệp văn hoá. Từ 2016 đến nay, tôi luôn cố gắng đặt để những chi tiết rất riêng của Việt Nam vào các sản phẩm của mình. Tôi nhận thấy dù nội dung chính của tác phẩm mang chủ đề nào đi nữa, vẫn có rất nhiều cách làm”.

Đạo diễn Kawaii tin rằng để khán giả quốc tế biết đến, công nhận và yêu thích, không chỉ cần đáp ứng được một số tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế, mà còn cần mang đậm bản sắc văn hoá của con người, đất nước Việt Nam.

Là một đạo diễn trẻ thuộc thế hệ 9x, qua trải nghiệm từ quá trình làm nghề, Kawaii nhận ra nhiều vẻ đẹp văn hoá Việt. Đầu tiên là sự đa dạng, với chiều dài lịch sử, địa lý và 54 dân tộc trong khối đại đoàn kết, đã tạo nên vô vàn những nét đẹp về ngôn ngữ, trang phục, ẩm thực, lễ hội…

“Điểm đặc biệt là dù đa dạng đến thế nhưng tất cả lại vô cùng hoà hợp vì lấy cốt lõi từ tình cảm gia đình, lối sống cộng đồng, kính trọng tổ tiên, thiên nhiên, tâm linh… và uyển chuyển mềm mại theo dòng chảy thời gian, giao thoa khu vực.

Thứ hai là đậm đà, nguyên bản. Một số nét văn hoá trong sinh hoạt, giao tiếp, lễ nghi… như thấm vào đời sống, được duy trì qua bao thế hệ không thể tách rời. Một số lại là những nghiên cứu, sáng tạo độc bản, được lưu truyền, bảo vệ và phát triển.

Thứ ba là sự tinh tế của văn hoá Việt, mềm mại mà mạnh mẽ, hoà nhập không hoà tan, từ văn hoá đời sống đến văn hoá nghệ thuật đều thể hiện sự khéo léo, tình cảm và nhân văn”.

Và khi văn hoá Việt Nam trở thành nền tảng cho sự thăng hoá sáng tạo, đạo diễn Kawaii đã thực hành sáng tạo dựa trên việc khai thác, giữ gìn và tôn vinh các giá trị văn hoá: “Điều đó không chỉ giúp tác phẩm tăng chất lượng sáng tạo, tăng cảm giác thân quen cho khán giả Việt Nam, khả năng tiếp cận khán giả quốc tế mà còn là cơ hội khám phá, trau dồi và rèn luyện cho bản thân.

Càng bước đến gần, kho tàng kiến thức như mở ra thêm những cánh cửa mới ẩn chứa nhiều điều bất ngờ, hấp dẫn. Tôi thực hành những điều quen thuộc và học điều mới rồi lại kể bằng nhiều cách, qua tác phẩm, qua việc truyền đạt với những người bạn cùng chí hướng, tiếp tục trở thành một phần nhỏ bé trong dòng chảy văn hoá đương thời. Những điều này dần trở nên tự nhiên, giúp mở rộng khả năng phát triển ý tưởng, tạo cảm hứng cho các hoạt động biên kịch, thiết kế mỹ thuật, phục trang, đạo cụ… trong công việc của tôi. Khi làm đủ tốt, tôi còn nhận được sự đồng cảm, yêu mến từ rất nhiều khán giả, là nguồn động lực quan trọng để tôi tiếp tục các hoạt động sáng tạo”.

Để đưa được tinh thần văn hoá Việt vào mỗi tác phẩm, có khi là những điều dung dị đời thường như chuyện bữa cơm ngày tết 3 miền với những món đặc trưng, chuyện đứa con bận bịu thường không nghe điện thoại của mẹ cho đến khi nhận thức được mẹ mình đã già, Kawaii đã viết một lời kêu gọi nhỏ ngay trên tác phẩm rằng hãy nhấc máy lên và gọi về cho mẹ ngay khi xem xong. Sau đó, anh và ekip đã nhận lại được rất nhiều câu chuyện xúc động khán giả kể rằng cuộc gọi đó đã diễn ra như thế nào…:

“Hoặc cũng có lúc tôi thấy các bạn du học sinh rơi nước mắt khi xem clip vì nhớ nhà, nhớ cha mẹ. Đó là cái nhân nghĩa, hiếu hạnh của người Việt mà tôi coi là văn hoá”, Kawaii chia sẻ. “Hoặc có khi tôi cũng bước vào tìm hiểu, tái hiện trang phục cung đình triều Nguyễn, nhã nhạc cung đình Huế, làm việc với các nghệ nhân hò Huế, rối nước, tranh Hàng Trống… để tạo nên những sản phẩm hình ảnh trực quan cho khán giá nhìn thấy, nghe thấy và cảm nhận nét đẹp văn hoá nghệ thuật truyền thống Việt Nam. Với những tác phẩm dạng này thì cần nghiên cứu tìm hiểu kỹ càng, tham khảo ý kiến các chuyên gia và giữ tinh thần gốc của nét đẹp văn hoá đó dù có sáng tạo thế nào đi nữa”.

Từ những tác phẩm âm nhạc cũng như điện ảnh, có thể thấy đạo diễn Kawaii rất tâm đắc với việc giữ gìn và phát triển bản sắc văn hoá dân tộc và làm rất trách nhiệm.

“Tôi nhớ rõ cái cảm giác chạy xe khắp Sài Gòn để tìm mua những cuốn artbook về các chủ đề mình đang cần thêm kiến thức, hình ảnh phục vụ cho công việc”. Đạo diễn Kawaii tâm sự. “Cảm xúc mạnh mẽ của những lúc đó thôi thúc tôi yêu công việc của mình hơn. Khi mình thực hiện thật ra nó rất giản dị vì lúc đó chỉ có một mình mình say mê với điều mình đang tập trung, đến khi gửi được đứa con tinh thần của mình đến khán giả mà đạt được điểm chung, điểm chạm với họ thông qua văn hoá dân tộc thì tôi càng tự hào. Tôi nhận thức bản thân mình nhỏ bé và dùng thái độ cấu tiến để tiếp tục phấn đấu, học hỏi. Mỗi sự công nhận nhỏ cũng là nguồn năng lượng cho tôi tiếp tục làm việc của mình thật tốt. Ngược lại, mỗi thiếu sót dù nhỏ tôi cũng luôn cầu thị để cải thiện trong tương lai”.

Từ thái độ làm việc nghiêm túc và ham mê học hỏi, nhiều MV âm nhạc của đạo diễn Kawaii đã bước ra thế giới và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của công chúng quốc tế, lọt vào top trending video ở các nước khác và thế giới. Đến hiện tại các sản phẩm đó vẫn nhận được bình luận hàng ngày từ khán giả nước ngoài:

“Tôi vui vì tư duy từ những ngày đầu đã phát huy tác dụng, vui vì nền âm nhạc và giải trí Việt Nam phát triển mạnh mẽ, có bản sắc, được quan tâm.

2025 chứng kiến nhiều cột mốc quan trọng của đất nước. Đặc biệt tới đây là kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh 2/9, tôi cùng một số nghệ sĩ đang chuẩn bị những dự án âm nhạc ca ngợi vẻ đẹp quê hương, đất nước, con người Việt Nam. Tôi mong muốn góp một chút sức trên địa hạt âm nhạc, giải trí để lan toả tình yêu quê hương đất nước trong dịp kỷ niệm trọng đại này, hy vọng được khán giả yêu thương, ủng hộ”.