Đất ruộng bỏ hoang 15 năm vì dự án 'treo'

Mong mỏi ngậm ngùi

Từ năm 2007, 35ha đất nông nghiệp của người dân nằm giáp ranh giữa 2 phường Ái Quốc và Nam Đồng thuộc TP Hải Dương (tỉnh Hải Dương) đã được thu hồi để phục vụ triển khai Dự án Nhà máy chế biến - tổng kho bảo quản rau, củ, quả của Công ty cổ phần Vinamit. Năm 2011, dự án này chính thức được khởi công với tổng mức đầu tư là hơn 284 tỷ đồng.

Theo quyết định được phê duyệt, chủ đầu tư sẽ xây dựng nhà máy với quy mô chế biến nông sản 20,5 tấn/ngày, sản xuất nước ép đóng chai 500 lít/giờ, xây dựng kho cấp đông 30 tấn/ngày, kho trữ đông 4.000 tấn/năm. Tại đây, Vinamit cũng xây dựng mô hình giới thiệu quy trình sản phẩm nông nghiệp có diện tích 84.560m2, khu vực tiếp nhận thu mua nông sản gồm kho phân loại và kho bảo quản lạnh để đưa vào chế biến rộng 4.000m2… Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo công ăn việc làm ổn định cho 300 công nhân, đồng thời tạo sinh kế thoát nghèo cho hàng nghìn hộ nông dân địa phương, góp phần mang lại giá trị cao cho các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh nhà.

Tuy nhiên, điều đáng tiếc là sau 15 năm được bàn giao đất, dự án vẫn chỉ là bãi đất hoang. Ngoài bức tường được xây bao quanh khu đất và 2 nhà kho rộng khoảng 4.000m2 nằm trong khuôn viên của dự án thì chỉ có cỏ mọc um tùm.

Ông Nguyễn Văn Hanh - người dân ở phường Ái Quốc, TP Hải Dương cho biết, gia đình ông trước đây có 3 sào ruộng được thu hồi để phục vụ cho dự án. Khu vực này vốn là cánh đồng phì nhiêu, mỗi năm đều trồng 2 vụ lúa, vụ đông thì trồng ngô, khoai. Thu nhập của các hộ gia đình luôn ổn định. Từ năm 2007, khi dự án của Công ty Vinamit được triển khai, hàng trăm hộ dân ở 2 phường Ái Quốc và Nam Đồng đồng ý giao đất cho dự án với lời hứa hẹn sẽ tạo điều kiện cho người dân được vào làm việc tại công ty, sản phẩm nông nghiệp của chúng tôi sẽ được nhà máy thu mua, chế biến với giá trị cao.... Vậy mà suốt 15 năm qua, hình hài của công ty thì chẳng thấy đâu trong khi toàn bộ diện tích đất canh tác của người dân bị bỏ hoang, rất lãng phí.

Cần quyết liệt xử lý

Việc Dự án Nhà máy chế biến - tổng kho bảo quản rau, củ, quả của Công ty cổ phần Vinamit bị bỏ hoang suốt 15 năm qua là một sự lãng phí tài nguyên rất lớn, gây bức xúc trong dư luận của người dân ở tỉnh Hải Dương. Trước thực tế này, cử tri đã nhiều lần kiến nghị với các cấp có thẩm quyền, tỉnh Hải Dương cũng có nhiều văn bản, cuộc họp yêu cầu Vinamit phải triển khai dự án nếu không sẽ bị thu hồi.

Để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, từ năm 2011 đến năm 2013, tỉnh Hải Dương đã cho phép nhà đầu tư 2 lần gia hạn thời gian thực hiện dự án. Tuy nhiên, từ đó đến nay, công ty vẫn không triển khai thực hiện với lí do được viện dẫn là tình trạng suy thoái kinh tế nên gặp nhiều khó khăn về tài chính.

Đến tháng 8/2017, UBND tỉnh Hải Dương đã thông báo chủ trương chấm dứt hoạt động dự án Vinamit trước thời hạn và thu hồi các giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho Công ty cổ phần Vinamit. Đầu năm 2018, Công ty này lại có văn bản đề nghị tiếp tục được gia hạn thời gian hoàn thành thêm 24 tháng. Tuy nhiên, UBND tỉnh Hải Dương đã không chấp thuận đề xuất này của doanh nghiệp.

Tháng 7/2018, Công ty cổ phần Vinamit tiếp tục đề nghị xin được lập quy hoạch chi tiết xây dựng khu thương mại dịch vụ và nhà ở tỷ lệ 1/500 trên diện tích đất dự án Vinamit.

Trước đề xuất của doanh nghiệp, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương đã có văn bản trả lời, nêu rõ: Bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2010 của tỉnh và TP Hải Dương khẳng định khu vực dự án Vinamit được xác định là đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp. Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của tỉnh và TP Hải Dương vẫn tiếp tục xác định đây là đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp. Việc đề xuất điều chỉnh dự án thành khu thương mại dịch vụ và khu dân cư là chưa phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

Ông Hoàng Văn Thực - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương cho biết: Đầu năm 2022, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương đã có công văn gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Quản lý đất đai và UBND tỉnh Hải Dương về việc công khai vi phạm đất đai đối với 3 doanh nghiệp trong đó có dự án của Vinamit. Việc các doanh nghiệp cố tình “ôm đất” đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân khu vực có dự án. Đây là một sự lãng phí rất lớn về nguồn vốn ngân sách, tài nguyên đất đai và nguồn lực của nhân dân. Sở đã kiến nghị UBND tỉnh Hải Dương và Bộ Tài nguyên và Môi trường có những biện pháp quyết liệt đối với những dự án thu hồi đất rồi bỏ hoang thời gian dài như dự án của Vinamit”.