Để người lao động có Tết

Thu nhập giảm sâu

Bà Nguyễn Thị Hồng Liên - Trưởng phòng Quản lý lao động, Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TPHCM cho biết, hiện có 86 doanh nghiệp (DN) thiếu đơn hàng. Vì vậy sẽ có nhiều DN khó khăn, không có thưởng Tết hoặc thưởng thấp hơn năm ngoái.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Kim Hương - Trưởng ban Dân vận Quận ủy quận Bình Tân cũng dự báo, tình hình quan hệ lao động từ nay đến cuối năm khá phức tạp. Vấn đề trả lương chậm quận ủy có thể thương lượng, nhưng nợ bảo hiểm xã hội liên quan đến quyền lợi của người lao động thì rất khó. Trường hợp, không can thiệp kịp thời sẽ ảnh hưởng lớn đến người lao động. Năm 2022, tại quận Bình Tân xảy ra 5 vụ ngừng việc tập thể.

Ông Tâm thông tin thêm, tính đến ngày 23/11, trên địa bàn TPHCM có 155 DN giảm đơn hàng, 50.157 người lao động bị ảnh hưởng, thu nhập của người lao động bị giảm sâu. DN khó khăn, dự báo Tết năm nay, có những doanh nghiệp sẽ không có tiền thưởng tết, lương tháng 13...

Đáng chú ý, tình trạng nợ đọng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn thành phố vẫn còn khá nhiều. Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội TPHCM, số đơn vị nợ từ 1 tháng trở lên là 48.699 đơn vị (chiếm 47,47%). “Từ những khó khăn trên nên tình hình quan hệ lao động trên địa bàn thành phố từ nay cho đến hết quý I/2023 tiềm ẩn nhiều phức tạp” - đại diện Liên đoàn Lao động thành phố cho biết.

Vẫn theo Liên đoàn Lao động TPHCM, do ảnh hưởng của lạm phát, xung đột giữa Nga - Ukraine, giá nhiên liệu, một số mặt hàng tăng, tổng cầu của thế giới giảm, một số nhãn hàng hủy hợp đồng, giảm đơn hàng, dẫn đến nhiều DN trong nước không có đơn hàng mới, hoặc giảm đơn hàng, nhất là ngành chế biến gỗ, da giày, dệt, may... DN buộc phải giảm giờ làm, không tăng ca, cho công nhân nghỉ việc luân phiên.

Đảm bảo quyền lợi người lao động

Trước tình hình quan hệ lao động tiềm ẩn nhiều phức tạp, Liên đoàn Lao động TPHCM đã đưa ra một số giải pháp nhằm ngăn ngừa tranh chấp lao động. Theo đó, chỉ đạo các cấp công đoàn tập trung nắm thông tin, dự báo tình hình quan hệ lao động tại địa bàn. Từ đó phối hợp với các cơ quan chức năng giải quyết các tranh chấp lao động phát sinh về tiền lương, chế độ, theo quy định cho người lao động bị mất việc tại các DN giảm đơn hàng thu hẹp sản xuất, giải thể, phá sản,...Tăng cường công tác tham gia giám sát việc thực hiện pháp luật, chế độ, chính sách liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

Liên đoàn Lao động TPHCM cũng đã kiến nghị UBND TPHCM có sự hỗ trợ cho người lao động bị mất việc làm do DN thu hẹp sản xuất. Thanh tra, kiểm tra, xử phạt những doanh nghiệp cố tình vi phạm pháp luật lao động, bảo hiểm xã hội. Cần thiết, củng cố hồ sơ truy cứu trách nhiệm hình sự DN cố tình vi phạm pháp luật Bảo hiểm xã hội.

Ngày 23/11, tại hội nghị gặp gỡ cấp ủy các quận, huyện và TP Thủ Đức trao đổi về tình hình quan hệ lao động, ông Nguyễn Hồ Hải - Phó Bí thư Thành ủy TPHCM đề nghị chính quyền, công đoàn thành phố cần kịp thời tham mưu cho các cấp ủy Đảng để có biện pháp chỉ đạo, tránh tranh chấp lao động, bảo đảm quyền lợi người lao động. Đảm bảo quan hệ lao động hài hòa, ổn định trong DN, không để phát sinh các điểm nóng. Ông Hải cũng yêu cầu, tăng cường kết nối, giới thiệu việc làm cho người lao động bị mất việc, tập trung chăm lo Tết cho người lao động trên địa bàn.

Ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TPHCM cũng chỉ đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cùng các đơn vị bám sát tình hình sản xuất, an sinh cho người lao động.

Tính từ ngày 1/1/2021 đến ngày 15/11/2022, trên địa bàn TPHCM xảy ra 13 vụ lao động ngừng việc tập thể. Nguyên nhân trực tiếp là do quyền và lợi ích của người lao động chưa được đảm bảo như: Thưởng Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022 chưa công khai kịp thời; thanh toán tiền lương còn nợ không đúng thời gian qui định, không thực hiện đúng thỏa ước lao động tập thể về lương thưởng cuối năm, người sử dụng lao động chưa thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các quy định của pháp luật về lao động như trả lương không đúng hạn, không đóng bảo hiểm xã hội, nợ bảo hiểm xã hội, không chốt sổ bảo hiểm xã hội, không chi thưởng Tết theo thỏa thuận.