Đề xuất một điều khoản quy định riêng về cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện

Chiều 23/10, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự thảo Luật báo chí (sửa đổi). Nhiều ý kiến tán thành với việc dự thảo có một điều khoản riêng quy định về cơ quan báo chí đặc thù hoặc cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện.
Đại biểu Phan Thị Thanh Phương (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) bày tỏ đồng tình với chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước về việc sắp xếp lại hệ thống các cơ quan báo chí theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả, phù hợp với yêu cầu phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới. Đây là bước đi tất yếu nhằm khắc phục tình trạng trùng lặp tôn chỉ, chồng chéo chức năng, và đảm bảo báo chí thực sự là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị – xã hội, là diễn đàn tin cậy của nhân dân.
Thực tiễn phát triển hơn 50 năm kể từ ngày Đất nước thống nhất cho thấy, một số tờ báo tuy thuộc cấp quản lý địa phương, song đã vươn lên trở thành thương hiệu quốc gia và quốc tế nhờ năng lực chuyên môn, bản lĩnh chính trị, uy tín với bạn đọc, và sự tự chủ tài chính hoàn toàn.

“Chúng ta cần nhìn nhận rằng việc sắp xếp không nên đồng nghĩa với đồng nhất. Nếu chỉ thuần túy sáp nhập cơ học mà không xét đến yếu tố lịch sử, thương hiệu, khả năng tự chủ và uy tín xã hội, sẽ vô tình làm mất đi những thương hiệu báo chí quý giá của đất nước, ảnh hưởng đến hiệu quả thông tin, phản biện và truyền cảm hứng xã hội” - đại biểu Phương nói.
Từ đó, đại biểu kiến nghị Ban soạn thảo và Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghiên cứu, bổ sung vào Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) một điều khoản riêng quy định về cơ quan báo chí đặc thù hoặc cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện. Cho phép một số cơ quan báo chí có thương hiệu, uy tín lớn, tự chủ tài chính hoàn toàn, có phạm vi ảnh hưởng vượt ra ngoài địa phương được giữ tư cách pháp nhân độc lập, được đăng ký là cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện.
“Căn cứ thực tiễn phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, đề nghị bổ sung khung pháp lý cho mô hình “tập đoàn báo chí” hoặc “tổ hợp báo chí – truyền thông chủ lực đa phương tiện” tại các trung tâm lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh” - đại biểu Phương đề nghị.
Theo đại biểu Phương, mô hình này không chỉ là sự sáp nhập hình thức, mà là sự liên kết chiến lược giữa các cơ quan báo chí trong cùng hệ thống để chia sẻ hạ tầng công nghệ, dữ liệu, đào tạo, và nguồn lực sáng tạo nội dung. Đây là xu hướng tất yếu của báo chí hiện đại, phù hợp với Chiến lược phát triển báo chí quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2050.
Nêu ý kiến Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, báo chí cách mạng đã làm rất tốt nhiệm vụ của mình qua các giai đoạn cách mạng, làm tốt thông tin định hướng và dẫn dắt, là diễn đàn của nhân dân. Báo chí là vũ khí tư tưởng quan trọng của Đảng, Nhà nước, mà vũ khí càng nhiều, càng hiện đại, chuyên nghiệp càng tốt.

Tán thành việc sửa toàn diện Luật Báo chí, Đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị bổ sung các nội dung về đa phương tiện, về báo chí trên không gian mạng để phục vụ tốt hơn nhu cầu của nhân dân cũng như thực hiện các
Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu bổ sung thêm nội dung thành lập các cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện -loại hình báo chí thế giới khá phổ biến. Quy định rõ các điều kiện để được thành lập các cơ quan báo chí mạnh này, nhất là ở những địa phương lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội.
Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) nhận định, hiện môi trường báo chí đang phải cạnh tranh khốc liệt với mạng xã hội, nhưng nội dung dự thảo còn nhiều tính chất hành chính. Mọi biện pháp kiểm soát chỉ có tác dụng với báo chí chính thống, vô hình trung lại thành cơ chế cạnh tranh không lành mạnh với mạng xã hội.
Theo đại biểu, một người viết khi đăng tải trên mạng xã hội thì sẽ rất nhanh, thậm chí lan tỏa mạnh, trong khi để lên mặt báo chính thống cần phải có quy trình. Hay như trong vấn đề bản quyền, một bài báo được nhà báo dành nhiều tâm huyết nhưng chỉ sau 30 giây đã bị sao chép tràn ngập trên mạng. Một bộ phận người dân có thị hiếu tiếp nhận thông tin “nóng” nhanh dù thiếu tính kiểm chứng. Do đó, dự thảo Luật cần thiết kế để tạo điều kiện để báo chí phát triển, cạnh tranh lành mạnh không để báo chí bị vướng mắc, từ đó phát huy sức mạnh của báo chí, của người cầm bút.

Đại biểu Phong Lan cũng tán thành Dự thảo đã mở ra quy định lập cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc, có cơ chế đặc thù tài chính, được thành lập phù hợp ở những thành phố lớn; đồng thời đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc thành lập cơ quan chủ lực ở các địa phương lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, vì đây là 2 địa phương có nhiều cơ quan báo chí lớn.