Di tích chùa Huyền Kỳ kêu cứu

Công ty Tân Phú ngang nhiên dựng nhà xưởng, sản xuất trên đất bảo vệ
chùa Huyền Kỳ, xâm hại nghiêm trọng đến di tích lịch sử, văn hóa này

Lấy đất chùa cấp cho HTX

Chùa Huyền Kỳ có tên “Hiển Linh Tự” được xây dựng cách đây khoảng 600 năm, là một công trình điêu khắc cổ. Đặc biệt có nhiều tượng Phật quý, nổi bật là hai động và hai bức phù điêu thập điện quý hiếm. Ngành chức năng đã công nhận đây là di tích lịch sử văn hóa và thiết lập vùng bảo vệ di tích chùa Huyền Kỳ với tổng diện tích là 7.479 m2.

Năm 1977, chính quyền xã Phú Lãm (nay là phường Phú Lãm) đã đồng ý cho HTX sơn mài Huyền Kỳ chuyển cơ sở sản xuất về chùa Huyền Kỳ. Khi HTX sơn mài chuyển về chùa lại mở rộng và lấn chiếm thêm đất chùa làm cho chùa Huyền Kỳ bị thu hẹp. Đến tháng 12/1997, khi HTX sơn mài Huyền Kỳ làm ăn thua lỗ, chờ phá sản, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) lại cấp quyền sử dụng đất diện tích 3.367 m2 thuộc vùng bảo vệ 2 chùa Huyền Kỳ cho HTX sơn mài Huyền Kỳ mà không xin ý kiến của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (Khoản 2, Điều 32 Luật di sản văn hóa quy định: đối với di tích quốc gia và di tích quốc gia đặc biệt phải có sự đồng ý bằng văn bản của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch).

Ngày 26/4/1998, toàn thể xã viên HTX sơn mài Huyền Kỳ đã họp bàn, ra nghị quyết đề nghị giải thể HTX. Lúc này, Công ty thương mại dịch vụ-xuất nhập khẩu Tân Phú (Công ty Tân Phú) vào sử dụng đất đai, nhà xưởng của HTX sơn mài Huyền Kỳ để sản xuất. Không dừng lại ở đó, Công ty Tân Phú còn tiếp tục xây dựng, mở rộng nhà xưởng sản xuất lấn chiếm đất, tiếp tục xâm hại chùa Huyền Kỳ.

Từ tình hình thực tế và nguyện vọng của xã viên, ngày 28/8/2006, UBND thị xã Hà Đông (nay là quận Hà Đông) đã ban hành Quyết định số 4235/QĐ-UBND giải thể HTX sơn mài Huyền Kỳ. Điều 2, Quyết định 4235/QĐ-UBND nêu rõ: “Giao cho Phòng TN&MT phối hợp với UBND xã Phú Lãm thực hiện thu hồi đất của HTX sơn mài Huyền Kỳ, giao cho UBND xã Phú Lãm quản lý theo luật đất đai và luật HTX”.

Trong báo cáo số 868/TNMT-KH ngày 1/4/2009 của Sở TN&MT TP Hà Nội khẳng định: “Diện tích đất của Công ty Tân Phú đang sử dụng thuộc vành đai 2 khu vực bảo vệ di tích chùa Huyền Kỳ đã được xác nhận tại biên bản quy định khu vực bảo vệ của Ty văn hóa thông tin Hà Sơn Bình (nay là Sở Văn hóa-Thể thao-Du lịch)”.

Vì vậy, Sở TN&MT kiến nghị với UBND TP Hà Nội: “Do việc liên kết giữa HTX sơn mài Huyền Kỳ và Công ty Tân Phú là chưa đầy đủ về thủ tục. Vị trí khu đất nằm trong vành đai 2 khu vực bảo vệ di tích, nằm trong khu dân cư thôn Huyền Kỳ, nên phải di chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi vị trí trên, nhằm đảm bảo quy định vành đai bảo vệ di tích lịch sử văn hóa… và giao cho UBND quận Hà Đông giới thiệu địa điểm di chuyển Công ty Tân Phú …”.

Quận thờ ơ, doanh nghiệp chây ỳ

Không chỉ lấn chiếm đất chùa, nghiêm trọng hơn, Công ty Tân Phú còn sử dụng cổng Tam quan của chùa Huyền Kỳ làm cổng của công ty. Trong dịp lễ Phật Đản năm 2008, Công ty Tân Phú đã khóa cổng không cho nhân dân và du khách thập phương vào lễ chùa. Lúc này, nhân dân phải bắc cầu tre qua ao để đi vòng vào chùa. Hành vi của Công ty Tân Phú khiến nhà chùa và nhân dân thôn Huyền Kỳ bất bình gửi đơn kêu cứu đến nhiều ngành chức năng.

Ngày 19/10/2012 UBND TP. Hà Nội có văn bản số 8282/UBND-TNMT yêu cầu UBND quận Hà Đông khẩn trương hoàn thiện hồ sơ thu hồi đất của HTX sơn mài Huyền Kỳ. Ngày 28/12/2012, UBND quận Hà Đông cũng đã có Quyết định số 15160/QĐ-UBND thu hồi diện tích đất mà Công ty Tân Phú đang sử dụng trên khu vực bảo vệ di tích chùa Huyền Kỳ là 3.367 m2. Thế nhưng, đến nay, đã hơn 3 năm trôi qua, UBND quận Hà Đông vẫn chưa vào cuộc giải quyết dứt điểm và chưa tiến hành thu hồi đất. Công ty Tân Phú thì vẫn ngang nhiên hoạt động sản xuất, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan chùa Huyền Kỳ.

Theo cụ Vũ Khắc Luân-đại diện cho các cụ cao niên thôn Huyền Kỳ, hàng chục năm qua, Công ty Tân Phú liên tục mở rộng nhà xưởng và cho doanh nghiệp khác thuê nhà xưởng để hưởng lợi trên đất chùa, thậm chí còn xây nhà cho công nhân đến sinh sống. Các nhà xưởng của Công ty Tân Phú hoạt động suốt ngày đêm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan, môi trường và sự tôn nghiêm của chùa. Hàng chục năm qua, nhà chùa cùng các cụ cao niên thôn Huyền Kỳ đã liên tục gõ cửa các cơ quan chức năng cầu cứu nhưng không được giải quyết.

Theo nhà chùa và các cụ cao niên thôn Huyền Kỳ, trước kia trong điều kiện chiến tranh, chùa Huyền Kỳ đã sẵn sàng dành đất chùa để phục vụ lợi ích chung của dân tộc. Nay đất nước đã hòa bình, đổi mới, Đảng và Nhà nước đã có chính sách pháp luật bảo vệ các di sản lịch sử, văn hóa của dân tộc, hơn nữa HTX sơn mài Huyền Kỳ đã bị giải thể nên đề nghị ngành chức năng thu hồi đất của Công ty Tân Phú, trả lại toàn bộ diện tích đất cho di tích lịch sử văn hóa chùa Huyền Kỳ theo đúng bản đồ quy hoạch”.